Χρηματιστήρια – Η αναζωπύρωση της πανδημίας «ξεφουσκώνει» τις οικονομίες

Περί επιβράδυνσης της ανάκαμψης των οικονομιών, συρρίκνωσης των εταιρικών κερδών και διόρθωσης των χρηματιστηρίων έχουν αρχίσει να μιλούν (και να προειδοποιούν) διεθνείς οίκοι και αναλυτές. Βασική αιτία, όπως συμφωνούν όλοι, είναι η αναζωπύρωση της πανδημίας και η επέλαση της μετάλλαξης Δέλτα εν όψει της χειμερινής περιόδου, παρά τις προσπάθειες που γίνονται για ενίσχυση των εμβολιασμών αλλά και χορήγηση ενισχυτικών, τρίτων δόσεων.

«Πρέπει, κανείς, να είναι πάντα προετοιμασμένος για μια διόρθωση της τάξεως του 10%. Εάν επενδύσεις σε μετοχές, πρέπει να είσαι προετοιμασμένος ανά πάσα στιγμή» τόνισε σε δηλώσεις του στο Yahoo Finance, o επικεφαλής του τμήματος επενδύσεων της Morgan Stanley, Μάικ Wilson. Και αν κρίνουμε από τις αυξανόμενες εκτιμήσεις διεθνών αναλυτών, η διόρθωση αυτή επίκειται, καθώς οι οικονομίες φαίνεται πως κατεβάζουν ταχύτητα μέσα στο τρίτο τρίμηνο.

Έρχεται διόρθωση στις μετοχές 

Ιστορικά, βέβαια, το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου θεωρείτο ανέκαθεν αδύναμο χρηματιστηριακά, με τον Οκτώβριο να επιβαρύνεται βέβαια και από τη «μαύρη» επέτειο του μεγάλου κραχ του ’29. Φαίνεται, λοιπόν, πως η παράδοση θα τηρηθεί, αλλά και πιθανότατα θα διευρυνθεί χρονικά.

Μόλις χθες, δημοσκόπηση της Deutsche Bank μεταξύ 550 διεθνών θεσμικών επενδυτών έδειξε πως πάνω από τα δύο τρίτα έχουν προετοιμαστεί… ψυχολογικά για διόρθωση των αγορών, πριν τα τέλη της χρονιάς. Συγκεκριμένα, το 58% δήλωσε ότι αναμένει πτώση των μετοχών κατά 5% με 10%.

Το θετικό είναι ότι μόλις ένας στους δέκα «βλέπει» μια μεγαλύτερη διόρθωση, άνω του 10%, κάτι που συμπίπτει και με τις σημερινές εκτιμήσεις της Bank of America.

Περίπου οι μισοί από τις πελάτες της BofA, με 840 δισ. δολάρια σε υπό διαχείριση κεφάλαια, δεν βλέπουν δραστική πτώση των χρηματιστηριακών τιμών μέσα στους επόμενους τρεις μήνες, που είναι το χαμηλότερο νούμερο από τον Ιανουάριο του 2018. Κι αυτό παρά το γεγονός πως στη νέα έκθεση της BofA ο δείκτης προσδοκιών για την πορεία της οικονομικής ανάπτυξης υποχώρησε στο ναδίρ του 13%, χάνοντας 14 μονάδες μέσα σε ένα μήνα και 78 μονάδες από το Μάρτιο, όταν ο δείκτης βρισκόταν στο ζενίθ του 91% με φόντο τη παγκόσμια μείωση των κρουσμάτων και το άνοιγμα των οικονομιών.

Για διόρθωση των αγορών λόγω της επιρροής της μετάλλαξης Δέλτα στις οικονομίες έχει κάνει λόγο και η Bank of America, ενώ για πιθανή διόρθωση της τάξεως του 10% έχει κάνει λόγο η Citigroup. Για μεσοπρόθεσμη διόρθωση των τιμών κατά 10%-15% μίλησε προ ημερών και η Λίζα Σάλετ της Morgan Stanley Wealth Management, σταθμίζοντας το παράγοντα της διαφαινόμενης υποχώρησης των εταιρικών κερδών, αλλά τις επιπτώσεις της στρατηγικής της αμερικανικής Fed.

Σημειώνεται ότι ο δείκτης S&P 500 έχει καταγράψει άνοδο της τάξης του 18% από την αρχή του έτους, ενώ ο τεχνολογικός Nasdaq γράφει επίσης κέρδη περίπου 19% την ίδια περίοδο. Στην Ευρώπη, ο δείκτης Stoxx 600 έχει ενισχυθεί και αυτός κατά 17% από τον Ιανουάριο. Όμως, επιμέρους στοιχεία δείχνουν πως ο κύκλος των επανατοποθετήσεων έχει ήδη ανοίξει. Σύμφωνα με πρόσφατο σημείωμα της Jefferies, οι εκροές από τις λεγόμενες κυκλικές μετοχές στο αμερικανικό χρηματιστήριο έχουν φτάσει τα 15 δισ. δολάρια από τις 15 Ιουνίου.

Μειωμένα εταιρικά κέρδη 

Μόνο μέσα σε μία μια εβδομάδα, μεγάλα ονόματα της αμερικανικής επιχειρηματικής αγοράς, όπως η United Airlines, η Delta, η Southwest, η PPG εξέδωσαν προειδοποιήσεις για μειωμένα κέρδη κατά το τρίτο τρίμηνο λόγω της αρνητικής επιρροής της μετάλλαξης Δέλτα. Για πτώση των κρατήσεων προειδοποίησε και η MGM Resorts. Το αρνητικό κύμα πλήττει καταρχάς τις επιδόσεις εταιρειών σε κλάδους που εύλογα θεωρούνται πιο ευάλωτοι στην αλλαγή των επιδημιολογικών συνθηκών, όπως ο ταξιδιωτικός, όμως θεωρείται βέβαιο ότι ο επιβαρυντικός αντίκτυπος θα είναι ευρύτερος.

Κοινός παρανομαστής σε όλες τις εκθέσεις είναι η αιτία: η μετάλλαξη Δέλτα. Όμως, αν και αποτελεί τον μεγαλύτερο παράγοντα κινδύνου για τις οικονομίες και τις αγορές δεν είναι ο μοναδικός. Στην έκθεση της Deutsche Bank, πολύ υψηλός παράγοντας κινδύνου είναι η συνεχής αύξηση του πληθωρισμού, ενώ ψηλά βρίσκεται και ο κίνδυνος μιας λανθασμένης εκτίμησης και απόφασης από τις κεντρικές τράπεζες.

Ο ρόλος των κεντρικών τραπεζών 

Η ΕΚΤ, κατά την τελευταία συνεδρίαση της προχώρησε σε μια μικρή και ευέλικτη αναπροσαρμογή του προγράμματος αγοράς ομολόγων, την οποία η Κριστίν Λαγκάρντ απέφυγε ακόμη και να χαρακτηρίσει ως «tapering» και χωρίς καν να προσδιορίζει συγκεκριμένο ποσό απομείωσης του προγράμματος PEPP. Μάλιστα, κράτησε ακέραιες τις μηνιαίες αγορές των 20 δισ. ευρώ του APP, επαναλαμβάνοντας παράλληλα πως το έκτακτο πρόγραμμα του PEPP θα διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι τον ερχόμενο Μάρτιο ή όσο χρειαστεί δεδομένης της πανδημίας.

Η Federal Reserve από την πλευρά της έχει στείλει σαφές μήνυμα για έναρξη του tapering πριν τα τέλη της χρονιάς, γεγονός που λαμβάνουν ως δεδομένο και όλοι οι αναλυτές στις εκθέσεις τους. Όμως, ήδη τα σημερινά στοιχεία για τον πληθωρισμό, που έδειξαν υποχώρηση του δείκτη τιμών καταναλωτή, ενδέχεται να πείσουν το συμβούλιο (που συνεδριάζει την επόμενη εβδομάδα) να καθυστερήσει να δώσει το πράσινο φως για την επιβράδυνση του αμερικανικού προγράμματος ομολόγων για τις συνεδριάσεις του Νοεμβρίου ή και του Δεκεμβρίου.