Τρόμος στο Πεκίνο – Θα γίνει η Evergrande η «Lehman της Κίνας»;

Θα μπορούσε, άραγε, η δήθεν «κομμουνιστική Κίνα» να βιώσει κάτι ανάλογο με τα γεγονότα που σημειώθηκαν στις «καπιταλιστικές ΗΠΑ» το δραματικό φθινόπωρο του 2008; Τότε, δηλαδή, που οι… δίδυμοι πύργοι της Fannie Mae και της Freddie Mac αποφασιζόταν να τεθούν υπό κρατική διαχείριση, ενώ λίγο αργότερα η Lehman Brothers κατέρρεε με πάταγο, πυροδοτώντας τη μεγάλη και παγκοσμίων διαστάσεων χρηματοπιστωτική κρίση;

Η αλήθεια είναι πως τα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες εβδομάδες με επίκεντρο την Evergrande κάνουν πολλούς να τολμούν τον παραπάνω παραλληλισμό. Πρόκειται για τον δεύτερο μεγαλύτερο όμιλο της Κίνας στον τομέα των ακινήτων και έναν από τους μεγαλύτερους παγκοσμίως – μάλιστα, το 2018 είχε φτάσει στην πρώτη θέση. Σήμερα, όμως, είναι από τους πλέον υπερχρεωμένους παγκοσμίως σε όλους τους κλάδους, ενώ οι μετοχές του έχουν χάσει το 75% της αξίας τους από τις αρχές του έτους.

Κίνδυνος ντόμινο

Η ουσία είναι ότι ουδείς μπορεί να αδικήσει όσους υποστηρίζουν την παραπάνω εκδοχή. Εξάλλου, με «ανοίγματα» άνω των 300 δισ. δολαρίων (σχεδόν 2 τρισ. γουάν) και σοβαρότατα προβλήματα ρευστότητας, το σενάριο της ριζικής αναδιάρθρωσης ή ακόμη και της χρεοκοπίας είναι κάτι παραπάνω από ορατό.

Αυτή η εξέλιξη, όπως είναι προφανές, θα έχει σοβαρότατες επιπτώσεις στο σύνολο της κινεζικής οικονομίας, απειλώντας με ένα ντόμινο που θα πλήξει τον χρηματοπιστωτικό κλάδο και άλλους τομείς. Επίσης, είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει κοινωνικές και πολιτικές αναταράξεις, όπως έδειξε και η οργισμένη εισβολή μερικών εκατοντάδων μικροεπενδυτών στο «στρατηγείο» του ομίλου, στην πόλη Σενζέν, όπου απαίτησαν να τους επιστραφούν τα κεφάλαια που έχουν επενδύσει σε αυτόν.

Κάτι τέτοιο, βεβαίως, θα πρέπει να θεωρείται μάλλον απίθανο με βάση τα σημερινά δεδομένα – ειδικά μετά την αδυναμία δύο θυγατρικών της Evergrande να καλύψουν τις υποχρεώσεις που προέρχονταν από τις εγγυήσεις ύψους 145 εκατ. δολαρίων. «Η ανακοίνωση της Evergrande σηματοδοτεί το πρώτο βήμα προς την αναδιάρθρωση, η οποία συνήθως περιλαμβάνει είτε καθυστερήσεις στις καταβολές των τόκων είτε μη πληρωμή τους είτε καθυστερήσεις σε συνδυασμό με κούρεμα», σχολίασε στο Reuters ο Τζέιμς Σι, αναλυτής της Reorg.

Προαναγγελία «κουρέματος»

Φυσικά, ο ίδιος ο όμιλος αρνείται κατηγορηματικά όλα τα σενάρια περί ριζικής αναδιάρθρωσης και χρεοκοπίας. Παραδέχεται, ωστόσο, ότι τα προβλήματά του είναι σοβαρά και πολλαπλασιάζονται, καθώς η πώληση περιουσιακών στοιχείων δεν αποδίδει τα αναμενόμενα.

«Στο φόντο των δυσκολιών, προκλήσεων και αβεβαιοτήτων που συνοδεύουν την προσπάθεια βελτίωσης της ρευστότητας, ουδεμία εγγύηση υπάρχει ότι ο όμιλος θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που απορρέουν από τα σχετικά χρεόγραφα και άλλα συμβόλαια», αναφέρει η σχετική ανακοίνωση που εκδόθηκε στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ όπου είναι εισηγμένη, σημαίνοντας συναγερμό και προκαλώντας οργή στις τάξεις των «πελατών».

Αρκετοί αναλυτές προειδοποιούν ότι ο κοινωνικός αντίκτυπος μιας κατάρρευσης α λα Lehman θα είναι τεράστιος. Τόσο επειδή απασχολεί σχεδόν 200.000 υπαλλήλους και 3,8 εκατομμύρια θέσεις εργασίας εξαρτώνται από τις δραστηριότητές της όσο και διότι η Evergrande απευθύνεται κυρίως στα χαμηλότερα και μεσαία κοινωνικά στρώματα της Κίνας.

Είναι χαρακτηριστικό, ανάμεσα στα άλλα, το γεγονός ότι οι πληροφορίες κάνουν λόγο για την ύπαρξη περίπου 1,4 εκατ. ημιτελών κατοικιών, τις οποίες ο όμιλος είχε δεσμευτεί να έχει ολοκληρώσει ως τα τέλη Ιουνίου. Πρόκειται δε για κατασκευές οι οποίες έχουν προπληρωθεί σχεδόν στο σύνολό τους από τους αγοραστές – μια πρακτική που είναι συνήθης στην Κίνα.

Το σχέδιο του Πεκίνου

Άλλοι, επίσης, θεωρούν ότι πίσω από τις πρόσφατες αποκαλύψεις γύρω από την Evergrande και τις ελεγχόμενες – μέχρι στιγμής – διαμαρτυρίες – κρύβεται ο «δάκτυλος» του καθεστώτος. Το Πεκίνο, όπως ισχυρίζονται, έχοντας καταλάβει τον κίνδυνο που κρύβεται πίσω από μια πιθανή κατάρρευση και διαθέτει την εμπειρία από τα όσα συνέβησαν στις ΗΠΑ. Έτσι, επιχειρεί να ρίξει όλη την ευθύνη στη διοίκηση του ομίλου και να εμφανιστεί στο τέλος ως σωτήρας, που θα αποτρέψει τα χειρότερα – έστω και αν απώλειες θα υπάρξουν σίγουρα.

Το παραπάνω σενάριο, βεβαίως, παραβλέπει το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι ο άκρατος και διαρκής δανεισμός που τροφοδότησε την άνοδο της Evergrande στην κορυφή δεν μπορεί να έγινε χωρίς την κρατική έγκριση. Ωστόσο, στη φάση της κρίσης, η θεωρία των «κακών και αχόρταγων μεγιστάνων» μπορεί να αποδειχθεί ιδιαιτέρως βολική για να κρυφτούν οι πραγματικές ευθύνες…