ΕΣΠΑ 2021-2027 – 4 δισ. ευρώ για ενίσχυση της καινοτομίας

«Στο νέο Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητας, για την ενίσχυση της καινοτομίας προβλέπεται να διατεθούν πόροι που πλησιάζουν τα 4 δισ. ευρώ», τόνισε κ. Δημήτρης Σκάλκος, Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, στο πλαίσιο εκδήλωσης με θέμα «Χρηματοδότηση της καινοτομίας ως μοχλός για περιφερειακή ανάπτυξη» που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη και διοργανώθηκε από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ.

Η εκδήλωση εστίασε στον εθνικό στρατηγικό σχεδιασμό, στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ 2021 -2027, που σκοπό έχει την αύξηση της παραγωγικότητας μέσω νέων επενδύσεων και την ενσωμάτωση καινοτόμων μεθόδων παραγωγής και νέων τεχνολογιών, με απώτερο στόχο τη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των Περιφερειών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και τη σύγκλιση του εισοδήματος των νοικοκυριών στην Ελλάδα με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Στην εκδήλωση συμμετείχαν οι κκ Δημήτρης Σκάλκος, Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, Αθανάσιος Κυριαζής, Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Καινοτομίας, Άγγελος Τσακανίκας, Αναπληρωτής Καθηγητής Οικονομικής Αξιολόγησης Συστημάτων Τεχνολογίας, Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας ΕΜΠ – Επιστημονικός Σύμβουλος ΙΟΒΕ, Χρήστος Γούλας, PhD Διευθυντής Ινστιτούτου Εργασίας ΓΣΕΕ, και Αριστείδης Ζέρβας, CFO του Ομίλου KLEEMAN και το συντονισμό της είχε ο κ. Μιχάλης Γκούμας, από την Ειδική Υπηρεσία Στρατηγικής, Σχεδιασμού και Αξιολόγησης, Συντονιστής του Στόχου Πολιτικής «Μια Εξυπνότερη Ευρώπη» του ΕΣΠΑ 2021- 2027.

Σκάλκος: Διπλή πρόκληση για την ελληνική οικονομία

Στην τοποθέτησή του ο κ. Δημήτρης Σκάλκος, Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, ανέφερε ότι «Η ελληνική οικονομία θα πρέπει να ανταποκριθεί στη διπλή πρόκληση του «πράσινου» και ψηφιακού μετασχηματισμού της. Η καινοτομία τέμνει οριζόντια αυτούς τους δύο τομείς και αποτελεί αναγκαία συνθήκη αύξησης της παραγωγικότητας αλλά και δημιουργίας νέων αγορών. Στο νέο Εταιρικό Σύμφωνο Περιφερειακής Ανάπτυξης για την προγραμματική περίοδο 2021-2027, η ενδυνάμωση του οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας αποτελεί μία από τις βασικές μας προτεραιότητες καθώς η χώρα μας παρουσιάζει σημαντικά περιθώρια βελτίωσης.

Στο νέο Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητας, για την ενίσχυση της καινοτομίας προβλέπεται να διατεθούν πόροι που πλησιάζουν τα 4 δις ευρώ. Οι πόροι αυτοί θα δεσμευτούν σε δράσεις για τον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, την ενίσχυση του εξωστρεφούς προσανατολισμού τους, τις συνέργειες μεταξύ τους (clustering), την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού. Ενώ, για να «ξεκλειδώσουν» οι πόροι αυτοί απαιτείται ο σχεδιασμός και η εφαρμογή μίας εθνικής στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης, που θα εστιάζει στην ανάδειξη και αξιοποίηση των ιδιαίτερων ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων μίας περιοχής, μέσα από μια διαδικασία επιχειρηματικής ανακάλυψης (…)

Σε ό,τι αφορά τις κρατικές ενισχύσεις στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, προχωρούμε σε προσαρμογές που θα μας επιτρέψουν να υποστηρίξουμε αποτελεσματικά την υλοποίηση της στρατηγικής μας, διευκολύνοντας παράλληλα τους δικαιούχους των δράσεων. Προς την κατεύθυνση αυτή, αναφέρω επιγραμματικά την ανάπτυξη ενός νέου Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ), την πρόβλεψη για σχεδιασμό «οριζόντιων» προσκλήσεων σε τακτά χρονικά διαστήματα και με ενιαίο επενδυτικό σχέδιο, καθώς και την απλούστευση και επιτάχυνση των ακολουθούμενων διαδικασιών. Επίσης, οι προσκλήσεις θα επιδιωχθεί να γίνονται συστηματικά σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα ή να παραμένουν ανοικτές ώστε οι επιχειρήσεις να μπορούν να προετοιμαστούν και να προγραμματίσουν την υποβολή προτάσεων.»

Κυριαζής: Διασύνδεση έρευνας με παραγωγή

Ο κ. Αθανάσιος Κυριαζής, Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Καινοτομίας, στην τοποθέτησή του ανέφερε ότι «Η διασύνδεση της έρευνας με την παραγωγή εξακολουθεί να αποτελεί διαχρονικό πρόβλημα στην Ελλάδα, παρά τις μακροχρόνιες προσπάθειες επίλυσής του. Ωστόσο, αν και οι δείκτες για την έρευνα και ανάπτυξη στη χώρα μας βρίσκονται ακόμη χαμηλά σε σχέση με τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο, εντούτοις συνεχώς βελτιώνονται. Ιδιαίτερα ελπιδοφόρα σε αυτήν την αυξητική πορεία είναι η συνεισφορά των επιχειρήσεων που έφτασε το 0,59% του ΑΕΠ από 0,24% το 2011. Μάλιστα οι δαπάνες αυτές των επιχειρήσεων χρηματοδοτούνται κατά 83% περίπου από ίδια κεφάλαια. Ενώ ήδη, κατά την περίοδο 2014-20, υλοποιείται η δράση “Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ” που στηρίζει την βιομηχανική έρευνα, την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων από τις επιχειρήσεις, καθώς και την συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων και ερευνητικών φορέων, όπου υποβλήθηκαν 5.338 προτάσεις και σήμερα υλοποιούνται 1.115 ερευνητικά έργα, με 591 εκ. € περίπου δημόσια δαπάνη και μόχλευση 112 εκ. € ιδιωτικών πόρων.».

Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο κ Κυριαζής υπογράμμισε ότι «Για την Ελλάδα, ο σχεδιασμός του ΕΣΠΑ 2021 – 2027 έχει ήδη εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς και τα Επιχειρησιακά Προγράμματα της νέας περιόδου. Ένας από τους βασικούς Στόχους Πολιτικής του νέου ΕΣΠΑ είναι η ανάπτυξη μιας ευφυέστερης Ευρώπης μέσα από τον έξυπνο και καινοτόμο οικονομικό μετασχηματισμό. Για το σκοπό αυτό, η ΓΓΕΚ σε συνεργασία με τις συναρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων εργάζεται για την διαμόρφωση μιας νέας Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης, η οποία εκτός από την έρευνα και την καινοτομία, θα επεκτείνεται και σε θέματα καινοτόμου επιχειρηματικότητας, ψηφιακού μετασχηματισμού και ανάπτυξης των απαραίτητων δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού».

Τσακανίκας: Νέα στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης

Από την πλευρά του ο κ. Άγγελος Τσακανίκας, Αν. Καθηγητής Οικονομικής Αξιολόγησης Συστημάτων Τεχνολογίας, Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας ΕΜΠ – Επιστημονικός Σύμβουλος ΙΟΒΕ, υπογράμμισε ότι «Στη νέα προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ 2021 – 2027, η νέα στρατηγική της έξυπνης εξειδίκευσης σχεδιάζεται σε εθνικό μεν επίπεδο, αλλά με περιφερειακές απολήξεις. Η εμπειρία από την προηγούμενη περίοδο έδειξε ότι η περιφερειακή προσέγγιση στο σχεδιασμό της στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης είχε αρκετές καλές επιδόσεις και οδήγησε πράγματι ορισμένες περιφέρειες στη δημιουργία μηχανισμών και εργαλείων που υποστήριξαν τη στρατηγική σε τοπικό επίπεδο.

Όμως ταυτόχρονα η πολυδιάσπαση στρατηγικών και εργαλείων λειτουργεί εις βάρος της συνεκτικότητας της συνολικής προσπάθειας. Ειδικά όταν υπάρχουν κοινές σε όλες περιφέρειες τομεακές προτεραιότητες, κρίνεται πιο αποδοτική μια εθνική στρατηγική με περιφερειακές εξειδικεύσεις, όπου αντλούνται γνώσεις και ικανότητες σε εθνικό επίπεδο, συστηματικά και χωρίς διαφορετικές διαχειριστικές ταχύτητες, ανάλογα με την επάρκεια των μηχανισμών κάθε περιφέρειας. Η ανάδειξη της στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης σε εθνικό επίπεδο εξυπηρετεί ακριβώς αυτό τον σκοπό: την επίτευξη κρίσιμης μάζας παραγωγικών συντελεστών σε επίπεδο χώρας και τελικά την ανάδειξη του τοπικού ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος σε εθνικό στόχο».