Δημοσιονομικό Συμβούλιο – Ισχυρή αύξηση του ΑΕΠ το β’ τρίμηνο – Ρεαλιστική η αναθεώρηση προς τα πάνω

Την ισχυρή αύξηση του ΑΕΠ το β’ τρίμηνο του 2021, που σε μεγάλο βαθμό αποδίδεται στη σταδιακή άρση των µέτρων περιστολής της οικονοµικής και κοινωνικής δραστηριότητας, επισημαίνει το Δημοσιονομικό Συμβούλιο στη τριμηνιαία έκθεσή του.

Η επίδοση αυτή, υπογραμμίζει, καθιστά ρεαλιστική την αναθεώρηση του ετήσιου στόχου για το ΑΕΠ το 2021 προς τα πάνω, στο 5,9%, έναντι αρχικής πρόβλεψης για 3,6%. Ταυτόχρονα, το συμβούλιο εκτιμά ότι δεν θα πρέπει να αποκλειστεί η ανάκαμψη «τύπου V».

Δείτε εδώ την έκθεση

Σημειώνεται, ακόμη, ότι «οι πρόδρομοι δείκτες οικονομικής συγκυρίας (δείκτης οικονομικού κλίματος, δείκτης υπευθύνων προμηθειών στη μεταποίηση-PMI, κύκλος εργασιών στη βιομηχανία) προοιωνίζονται διατήρηση της θετικής μακροοικονομικής τάσης».

Στον αντίποδα επισημαίνεται, μεταξύ των άλλων, ότι «παραμένει επίμονα υψηλό το απόθεμα ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του ελληνικού Δημοσίου περί τα 2,3 δισ. ευρώ».

Αναφορικά με την πορεία του ΑΕΠ υπογραμμίζεται ότι «σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, αυξήθηκε κατά 16,2% το β’ τρίμηνο του 2021 έναντι του αντιστοίχου τριμήνου του 2020. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη σταδιακή άρση των μέτρων περιστολής της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας το β’ τρίμηνο του έτους και στον περιορισμό της οικονομικής ανασφάλειας, ειδικά σε σχέση με αυτή που επικρατούσε το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι.

»Η θετική αυτή επίδοση οδηγεί το υπουργείο Οικονομικών στην αναθεώρηση προς τα πάνω του στόχου για την ετήσια μεγέθυνση το 2021 στο 5,9% , έναντι αρχικής πρόβλεψης για 3,6%. Η μεγαλύτερη συνεισφορά στην αύξηση του ΑΕΠ β’ τριμήνου προήλθε από την ιδιωτική κατανάλωση, ενώ ταυτόχρονα θετικά κινήθηκαν δημόσια κατανάλωση, ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου και εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Στον αντίποδα, σημαντική αύξηση σημείωσαν επίσης  οι εισαγωγές».

Επίσης στην έκθεση περιλαμβάνονται:

Απασχόληση

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία από την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ, το ποσοστό ανεργίας τον Ιούνιο του 2021 μειώθηκε αισθητά κατά 2,8 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με  το αντίστοιχο περυσινό επίπεδο και διαμορφώθηκε σε 15%. Πτωτική είναι επίσης η βραχυχρόνια τάση του τελευταίου διμήνου. Επισημαίνεται ιδίως ότι η πτώση αυτή του ποσοστού της ανεργίας, σε ετήσια βάση, οφείλεται αποκλειστικά στην αύξηση των απασχολούμενων κατά 182 χιλ. άτομα και όχι στη συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού, το οποίο την ίδια περίοδο αυξήθηκε κατά 59 χιλ. άτομα.

Αντίστοιχα ενθαρρυντική εικόνα παρουσιάζουν τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ» για της ροές μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα. Ειδικότερα, σωρευτικά για τους μήνες Ιανουαρίου-Ιουλίου 2021, οι αναγγελίες προσλήψεων ανήλθαν στις 1.282.489 και οι αποχωρήσεις έφτασαν τις 1.007.484, με αποτέλεσμα το ισοζύγιο των ροών μισθωτής απασχόλησης να είναι θετικό κατά 275.005 θέσεις εργασίας. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι προσλήψεις αυξήθηκαν κατά 10,8% σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2020 και οι αποχωρήσεις μειώθηκαν κατά 3,7%.

Οι νέες αναγγελίες προσλήψεων αφορούσαν τόσο θέσεις πλήρους απασχόλησης (51% του συνόλου των προσλήψεων) όσο και θέσεις μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης (40% και 9% αντίστοιχα). Οι κλάδοι με υψηλότερα θετικά ισοζύγια τον Ιούλιο του 2021 είναι οι δραστηριότητες υπηρεσιών εστίασης, τα καταλύματα και το λιανικό εμπόριο, οι οποίοι ευνοούνται σημαντικά από την ανάκαμψη της τουριστικής κίνησης που σημειώνεται εφέτος.

Ισοζύγιο Πληρωμών

Κατά το α’ εξάμηνο του 2021, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών εμφάνισε έλλειμμα 7.507 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 446 εκατ. ευρώ (+6,3%) σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην επιδείνωση των ισοζυγίων αγαθών και δευτερογενών εισοδημάτων κατά 1.463 εκατ. ευρώ και 238 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, η οποία μερικώς μόνο αντισταθμίστηκε από τη βελτίωση των ισοζυγίων πρωτογενών εισοδημάτων και υπηρεσιών κατά 1.237 εκατ. ευρώ και 18 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Η επιδείνωση του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στη μεγαλύτερη αύξηση της αξίας των εισαγωγών (+5.585 εκατ.) σε σχέση με την αύξηση της αξίας των εξαγωγών (+4.122 εκατ.). Από την άλλη πλευρά, η οριακή βελτίωση του ισοζυγίου υπηρεσιών προέρχεται από την αύξηση του πλεονάσματος του ταξιδιωτικού ισοζυγίου (+570 εκατ.) η οποία υπερκάλυψε την επιδείνωση του ισοζυγίου μεταφορών (-486 εκατ.) και του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών (-69 εκατ.). Η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση μειώθηκε το α’ εξάμηνο κατά 445 χιλ. (-20,4%), αλλά οι σχετικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 374 εκατ. ευρώ (+51%) σε σχέση με πέρυσι λόγω της αύξησης της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι. Όσον αφορά τις άμεσες ξένες επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 586 εκατ. σε σχέση με πέρυσι και διαμορφώθηκαν στα 2,3 δισ. ευρώ.

Ειδικότερα οι ταξιδιωτικές εισπράξεις κινήθηκαν σε χαμηλά επίπεδα τους πρώτους πέντε μήνες του 2021, ανερχόμενες σε μόλις 8% με 17% των εισπράξεων του 2019. Αισθητή βελτίωση υπήρξε τον Ιούνιο, οπότε σημειώθηκε άνοδος σε 791 εκατ. ευρώ ήτοι σε 31% των εισπράξεων του 2019 – έναντι μόλις 83 εκατ. το 2020. Σε επίπεδο εξαμήνου το αποτέλεσμα αγγίζει το  20% των εισπράξεων του 2019. Η θετική τάση των τουριστικών εισπράξεων τον Ιούνιο αναμένεται να ενισχυθεί σημαντικά τους επόμενους μήνες προσεγγίζοντας ακόμα περισσότερο τις εισπράξεις του 2019. Η εκτίμηση αυτή στηρίζεται στη  σημαντική αύξηση της κίνησης επιβατών εξωτερικού, σύμφωνα με τα στοιχεία του διεθνούς αερολιμένα Αθηνών τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο, σε σχέση με πέρυσι, για τους οποίους δεν είναι επί του παρόντος διαθέσιμα τα στοιχεία των ταξιδιωτικών εισπράξεων από την Τράπεζα της Ελλάδος.

Πληθωρισμός

Οι αντιπληθωριστικές τάσεις που αναπτύχθηκαν κατά το προηγούμενο έτος λόγω της πανδημίας και της μείωσης του ΦΠΑ από το 24% στο 13% σε διάφορες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών, περιορίστηκαν σταδιακά εντός του 2021 με αποτέλεσμα την επανεμφάνιση θετικού πληθωρισμού το τελευταίο τρίμηνο.

Συγκεκριμένα, η ποσοστιαία μεταβολή του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (Εν.ΔΤΚ) σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους διαμορφώθηκε σε +0,6% τον Ιούνιο και +1,2% τον Αύγουστο του 2021.

Εξαιρουμένης, πάντως, της ενέργειας, η μεταβολή του Εν.ΔΤΚ περιορίζεται σε +0,3%, στοιχείο που υποδηλώνει ότι ο παρατηρούμενος πληθωρισμός είναι σε μεγάλο βαθμό εισαγόμενος και οφείλεται στην αύξηση των διεθνών τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Σε επίπεδο ευρωζώνης, ο πληθωρισμός έχει επανέλθει από την αρχή του έτους σε θετικό έδαφος και τον Ιούλιο η ποσοστιαία μεταβολή του Εν.ΔΤΚ ανήλθε σε +3%.

Οικονομική Συγκυρία / Πρόδρομοι δείκτες

Ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα παραμένει από τις αρχές του έτους σε συνεχή ανοδική τάση λόγω, κυρίως, της βελτίωσης των επιχειρηματικών προσδοκιών. Συνέπεια αυτού είναι η βελτίωση του οικονομικού κλίματος με αύξηση του σχετικού δείκτη στις 113 μονάδες ή κατά 25%, περίπου, από την αρχή του έτους.

Θετική τάση που περιορίστηκε ελαφρώς τον Αύγουστο ακολούθησε και ο αντίστοιχος δείκτης των χωρών της ευρωζώνης. Ως αποτέλεσμα, η απόκλιση μεταξύ των δύο δεικτών, που είχε δημιουργηθεί από τον Φεβρουάριο, περιορίστηκε σημαντικά τον Αύγουστο και διαμορφώθηκε στις 4,5 μονάδες.

Ο Δείκτης PMI για την Ελλάδα ξεπέρασε τον περασμένο Μάρτιο το όριο των 50 μονάδων, το οποίο αντιστοιχεί σε ισορροπία θετικών και αρνητικών απόψεων μεταξύ των υπευθύνων προμηθειών της αγοράς, και έκτοτε κινείται ανοδικά κερδίζοντας περί τις δέκα μονάδες έως και τον Αύγουστο, οπότε ανήλθε στις 59,3 μονάδες. Με αυτό τον τρόπο έκλεισε, σχεδόν, το κενό από τον μέσο όρο των χωρών της Ευρωζώνης, ο οποίος κινείται πάνω από τις 60 μονάδες τους τελευταίους μήνες σημειώνοντας μικρή κάμψη τον μήνα Αύγουστο στις 61,4 μονάδες.

Ληξιπρόθεσμες Υποχρεώσεις Δημοσίου

Το απόθεμα των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του ελληνικού Δημοσίου (συμπεριλαμβανομένων και των εκκρεμών επιστροφών φόρων), ανήλθε τον Ιούλιο σε 2.305 εκατ. ευρώ, καθώς παρατηρείται σημαντική αύξηση από τη αρχή του έτους. Η αύξηση αυτή αποδίδεται στη συσσώρευση επιπλέον ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων όλων των υποτομέων της Γενικής κυβέρνησης (ΓΚ) και ιδιαίτερα των νοσοκομείων.

Συγκεκριμένα, οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των νοσοκομείων αυξήθηκαν από 502 εκατ. ευρώ το Δεκέμβριο του 2020, σε 927 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο του 2021. Αναμένεται πάντως η σημαντική τους αποκλιμάκωση μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας συμψηφισμού των υποχρεώσεων με τα οφειλόμενα ποσά από τους μηχανισμούς αυτόματων επιστροφών και εκπτώσεων (clawback και rebate) κατά το β΄ εξάμηνο του έτους.