Φόβοι για συνωστισμό στην έξοδο προς τη σύνταξη

Σε χρονικό διάστημα κλειδί για τις εξελίξεις στις εκκρεμείς συντάξεις, εξελίσσεται το δεύτερο εξάμηνο του έτους, καθώς στο ένα σκέλος η αναμενόμενη εκρηκτική αύξηση των νέων αιτήσεων συνταξιοδότησης – θα επηρεάσει τον αριθμό των υπαρχουσών εκκρεμοτήτων – και στο άλλο σκέλος το διάστημα θα δοκιμαστεί η αποτελεσματικότητα του «κυβερνητικού σχεδίου» για την επίλυση του προβλήματος των καθυστερήσεων στην απονομή των συντάξεων, με την επιστράτευση των ιδιωτών εκκαθαριστών.

Ήδη κατά το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους (Ιανουάριος–Ιούνιος) υποβλήθηκαν 83.905 νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης, έναντι 73.049 αιτήσεων το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Μάλιστα, το 2019, έτος κατά το οποίο σημειώθηκε έκρηξη συνταξιοδοτήσεων, κατά το πρώτο εξάμηνο οι αιτήσεις είχαν φθάσει τις 79.887.

Το 2021 είναι το τελευταίο των μεταβατικών διατάξεων με τις οποίες αυξάνονται –σταδιακά– τα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης για τους «παλαιούς ασφαλισμένους» ειδικών ταμείων. Από το 2022 τα όρια όλων προσαρμόζονται στο 62ο έτος της ηλικίας και τα 40 έτη ασφάλισης ή το 67ο έτος ηλικίας με 15 έτη ασφάλισης.

Ως εκ τούτου να υπάρξει νέο κύμα φυγής από τους ασφαλισμένους που είναι σε θέση να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, θα αυξήσει έτι περαιτέρω, τις ήδη αυξημένες «ουρές» των συνταξιούχων που έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης αλλά η απονομή της σύνταξης καθυστερεί από ένα έως και τέσσερα έτη.

Υπό τον φόβο μαζικής εξόδου ασφαλισμένων προς τη σύνταξη, το υπουργείο Εργασίας προχώρησε – τις προηγούμενες μέρες – στην παροχή – επισήμως – διαβεβαιώσεων ότι δεν πρόκειται να επέλθει «καμία αλλαγή στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης» και ως εκ τούτου δεν υπάρχει λόγος οι ασφαλισμένοι να επισπεύσουν την άσκηση του δικαιώματός τους.

«Όσοι ασφαλισμένοι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα εντός του 2021, μπορούν να το ασκήσουν οποτεδήποτε χωρίς κανένα περιορισμό», τονίζει με έμφαση το υπουργείο Εργασίας, προκειμένου να καθησυχάσει τους ασφαλισμένους οι οποίοι – φοβούμενοι ανατροπές στο ασφαλιστικό καθεστώς – σπεύδουν να υποβάλουν αιτήσεις συνταξιοδότησης για να διατηρήσουν το υφιστάμενο ευνοϊκότερο καθεστώς.

Ως εκ τούτου, όσοι ασφαλισμένοι έχουν θεμελιώσει ή κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι τις 31/12/2021, δεν συντρέχει κανένας λόγος να σπεύδουν να συνταξιοδοτηθούν στο τέλος του έτους, καθώς αυτό μπορούν να το πράξουν οποτεδήποτε εκείνοι κρίνουν. Έτσι δεν θα στερηθούν και την αυξημένη ανταπόδοση που θα λάβουν για κάθε χρόνο που θα μένουν επιπλέον στην εργασία τους.

Το ισχύον καθεστώς συνταξιοδότησης

Αναλυτικά το καθεστώς που είναι τώρα και θα παραμείνει σε ισχύ προβλέπει τα εξής:

Όσοι ασφαλισμένοι θεμελίωσαν δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι τις 18/08/2015 μπορούν να υποβάλλουν οποτεδήποτε το αίτημα συνταξιοδότησης τους –  και μετά την 01/01/2022 –  χωρίς κανένα περιορισμό ή αύξηση ορίων συνταξιοδότησης.

Παράδειγμα: Ασφαλισμένη μητέρα ανηλίκου που μέχρι 31/12/2012 είχε 5.500 ημέρες ασφάλισης και ήταν 57 ετών, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί οποτεδήποτε, αφού θεμελίωσε δικαίωμα πριν την 18/08/2015.

Όσοι ασφαλισμένοι κατοχυρώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης μεταξύ 19/8/2015 έως 31/12/2021 μπορούν να ασκήσουν και αυτοί οποτεδήποτε το δικαίωμα τους, – και μετά την 1/1/2022 –  και συγκεκριμένα όταν συμπληρώσουν το νέο (μεταβατικό) όριο ηλικίας.

Παράδειγμα (κατοχύρωση μέχρι 31.12.2021, άσκηση μετά την 01.01.2022): Ασφαλισμένη μητέρα στο ΙΚΑ που κατά το έτος 2012 έχει συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης, έχει συγχρόνως ανήλικο παιδί, και συμπληρώνει το 60ό έτος της ηλικίας το έτος 2019.  Δικαιούται πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση της ηλικίας 64 ετών και 5 μηνών. Το δικαίωμα το κατοχυρώνει το 2019 και το θεμελιώνει το 2023. Το δικαίωμα δεν χάνεται και μπορεί να ασκηθεί μετά το 2023.

Οι ασφαλισμένοι που δεν θεμελίωσαν ή δεν κατοχύρωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα πριν τις 31/12/2021, δεν εμπίπτουν στα μεταβατικά όρια ηλικίας και συνταξιοδοτούνται από 01/01/2022 με τους εξής βασικούς κανόνες:

Στο 67ο έτος της ηλικίας με τουλάχιστον δεκαπέντε (15) έτη ασφάλισης ή τέσσερις χιλιάδες πεντακόσιες (4.500) ημέρες ασφάλισης.

Στο 62ο έτος της ηλικίας με τουλάχιστον σαράντα (40) έτη ασφάλισης ή δώδεκα χιλιάδες (12.000) ημέρες ασφάλισης.

Στο 62ο έτος της ηλικίας και τις εκάστοτε ημέρες ασφάλισης που απαιτούνται για μειωμένη σύνταξη, όπου αυτή προβλέπεται.

Συνεχίζουν να ισχύουν ειδικότερες προβλέψεις για συγκεκριμένες κατηγορίες ασφαλισμένων (στρατιωτικοί, βαρέα και ανθυγιεινά κ.λπ.)