ΔΝΤ – Η έκβαση της κατάθεσης Γκεοργκίεβα και το λαβωμένο κύρος του διεθνούς οργανισμού

Κρίσιμη προμηνύεται η αυριανή ημέρα για τη δυνατότητα παραμονής της Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα στο τιμόνι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, καθώς από τις εξηγήσεις που έχει κληθεί να δώσει στο εκτελεστικό συμβούλιο για το λεγόμενο κινεζικό σκάνδαλο θα κριθούν πολλά. Όμως, το ζήτημα μοιάζει ήδη να έχει ξεφύγει από τα στενά όρια του σκανδάλου και του όποιου ρόλου της κυρίας Γκεοργκίεβα, με το κύρος των θεσμών, τόσο του ΔΝΤ όσο και της Παγκόσμιας Τράπεζας, να έχει αμαυρωθεί δημιουργώντας βαρύ κλίμα στους… πολιτικούς διαδρόμους, λίγα 24ωρα πριν τη φετινή ετήσια σύνοδο των δύο οργανισμών (11 με 17 Οκτωβρίου).

Αναπάντητα ερωτηματικά… 

Θυμίζουμε πως όλα ξεκίνησαν όταν η ανεξάρτητη έκθεση που συνέταξε η νομική εταιρεία WilmerHale υποστήριξε πως η Γκεοργκίεβα, την εποχή που ήταν CEO  της Παγκόσμιας Τράπεζας αλλά και άλλα ανώτατα στελέχη, μαζί τους και ο τότε πρόεδρος Τζιμ Γιονγκ Κιμ, προχώρησαν σε χειραγώγηση δεδομένων, έτσι ώστε να ανέβει η κατάταξη της Κίνας στην έκθεση «Doing Business» που καταγράφει το επιχειρηματικό και επενδυτικό κλίμα στα κράτη μέλη του διεθνούς οργανισμού. Συγκεκριμένα υποστηρίχθηκε πως η έκθεση «πειράχτηκε», ώστε η Κίνα να ανέβει στην 78η, αντί της 85ης θέσης. Την εποχή εκείνη η Παγκόσμια Τράπεζα βρισκόταν σε δύσκολες διαπραγματεύσεις για να διασφαλίσει την αύξηση των κεφαλαίων της από τα κράτη μέλη, με την Κίνα να είναι ο τρίτος μεγαλύτερος μέτοχος της μετά τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία.

Η ίδια η Γκεοργκίεβα βρέθηκε στο στόχαστρο διότι πολύ απλά παραμένει στα… πράγματα, δεδομένου πως έκτοτε μετακόμισε στο τιμόνι του έτερου κορυφαίου διεθνούς οργανισμού, του ΔΝΤ. Όμως, αν και η ίδια αρνείται κατηγορηματικά τις κατηγορίες, ο κλοιός έχει αρχίσει να σφίγγει όλο και πιο πολύ γύρω της με τις φωνές που απαιτούν την παραίτηση της να αυξάνονται συνεχώς.

Τα αργά αντανακλαστικά που επέδειξε το Ταμείο δρομολογώντας νέα έρευνα… για την ανεξάρτητη έρευνα, αλλά και το γεγονός πως η επικοινωνιακή διαχείριση της υπόθεσης έχει ανατεθεί σε ένα κορυφαίο πρακτορείο δημοσίων σχέσεων, την SKDK, προφανώς δεν βοήθησε να αλλάξει το κλίμα. Μόλις την περασμένη Πέμπτη ομάδα 331 πρώην κορυφαίων στελεχών της Παγκόσμιας Τράπεζας απέστειλαν επιστολή προς το εκτελεστικό συμβούλιο επισημαίνοντας το… άνευ προηγουμένου ρίσκο για τη φήμη και το κύρος του οργανισμού.

Τελικά το εκτελεστικό συμβούλιο ξεκίνησε από σήμερα να ασχολείται επισταμένως με την υπόθεση, καταρχάς καλώντας σε κατάθεση τους δικηγόρους της Wilmerhall και τελικά καλώντας αύριο, επιτέλους, την ίδια την Γκεοργκίεβα για εξηγήσεις.

Στριμωγμένοι οι μεγάλοι παίχτες 

Ισχυροί παίχτες του Ταμείου, όπως οι ΗΠΑ, έχουν αποφύγει ευθέως να πάρουν θέση, πόσο μάλλον να ζητήσουν ανοιχτά την παραίτηση της. Όμως, είναι σαφές πως το κλίμα άρχισε να αλλάζει με την πάροδο των ημερών και καθώς γινόταν σταδιακά σαφές πως ο θόρυβος για την υπόθεση δεν πρόκειται να καταλαγιάσει από τα media.

Η επιστολή των Γερουσιαστών Μπομπ Μενέντεζ και Τζιμ Ρις, ήτοι των δύο ανώτατων αξιωματούχων των δύο κομμάτων στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας, που ασκούσαν δριμεία κριτική στην υπόθεση και ζητούσαν από τον Λευκό Οίκο να αποδοθούν ευθύνες, δεν έλαβε ποτέ επίσημη απάντηση από το Οβάλ Γραφείο. Όμως, λέγεται πως η υπουργός Οικονομικών, Τζάνετ Γέλεν, αρνείται πλέον να σηκώσει το τηλέφωνο στην Κρισταλίνα γυρνώντας της την πλάτη. Η στάση απείθειας της επικεφαλής του Ταμείου δείχνει πως δεν έχει ακόμη διάθεση να παραιτηθεί ή πως δεν πιέζεται ακόμη τόσο… ασφυκτικά, ώστε να παραιτηθεί. Όμως, το ερώτημα δεν είναι μόνο αν θα τα καταφέρει, αλλά κυρίως το τι θα σημαίνει αν τα καταφέρει, όχι τόσο για την ίδια και την αξιοπιστία της, αλλά για το κύρος του θεσμού που εκπροσωπεί.

Πολιτικοί σχολιαστές θυμίζουν βέβαια κυνικά πως δεν είναι η πρώτη φορά που μεγάλα ονόματα της πολιτικής και της οικονομίας βρίσκονται στο στόχαστρο σκανδάλων και, όχι μόνο καταφέρνουν να… επιπλεύσουν, αλλά τελικά ανακάμψουν δυναμικά. Η πιο τρανταχτή περίπτωση είναι αυτή της Κριστίν Λαγκάρντ, της νυν πρώτης κυρίας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πρώην επικεφαλής του ΔΝΤ που πολλοί έχουν, ίσως, λησμονήσει πως μετρά μια καταδίκη, το 2016, από γαλλικό δικαστήριο για εμπλοκή στο λεγόμενο οικονομικό σκάνδαλο Ταπί (με πρωταγωνιστή τον μεγιστάνα Μπερνάρ Ταπί) την εποχή που ήταν υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας. Όμως, το ειδικό βάρος των δύο υποθέσεων δεν συγκρίνεται.

Θολή η επόμενη μέρα 

Η κυρία Γκεοργκίεβα κατηγορείται πως χειραγώγησε τα στοιχεία ενός από τους κορυφαίους μετόχους της Παγκόσμιας Τράπεζας, κάτι που θέτει υπό αμφισβήτηση την αντικειμενικότητα των στοιχείων και εκθέσεων ενός διεθνούς οργανισμού που έχει την εξουσία να «σώζει» κυριολεκτικά ολόκληρες οικονομίες από την χρεοκοπία, να επηρεάζει (για να μην πούμε, διαμορφώνει) τα κυβερνητικά τους προγράμματα και να διαμορφώνει τις τάσεις στους κόλπους των θεσμικών επενδυτών. Και ειδικά εδώ στην Ελλάδα, γνωρίζουμε καλά τι σημαίνει… επόπτευση από το ΔΝΤ.

«Η υπόθεση εγείρει ερωτηματικά για το ποιανού τα συμφέροντα εξυπηρετούν τελικά οι διεθνείς οργανισμοί, πόσο αξιόπιστες είναι οι αναλύσεις τους και πόσο ευάλωτες είναι στις πιέσεις των μετόχων και των γεωπολιτικών ισορροπιών» επεσήμανε, μιλώντας στο Reuters, η Λουίζ Βιέιρα της μη κερδοσκοπικής Bretton Woods Project. Δύσκολα ερωτήματα που αναζητούν, μάταια ίσως, απάντηση…