Η ηλικία είναι η πρωταρχική αιτία των διακρίσεων στον εργασιακό χώρο

Οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί: οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα ομολογούν σε ποσοστό 48% ότι κάποια στιγμή (ή και περισσότερες…) κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου έπεσαν θύματα διακρίσεων. Και ότι κατά πλειοψηφία η βασική αιτία των εις βάρος τους διακρίσεων από τη διοίκηση ή τους συναδέλφους τους ήταν το νεαρό της ηλικίας τους.

Είναι όντως απογοητευτικά τα ευρήματα έρευνας με θέμα την «ισότητα των ευκαιριών στους εργασιακούς χώρους» που διενήργησε η εταιρεία Occurence σε συνεργασία με την ψηφιακή Diversidays και την PriceWaterhouseCooper και δημοσιοποίησε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την Αξιοπρεπή Εργασία (7 Οκτωβρίου). Και η μεγάλη απογοήτευση οφείλεται στο ότι η έρευνα διεξήχθη σε μια από τις πλέον σύγχρονες αγορές εργασίας, τη γαλλική, στην οποία (υποτίθεται ότι) είναι πολύ υψηλό όχι μόνο το επίπεδο σε ό,τι αφορά την τήρηση των νόμων αλλά και το επίπεδο τήρησης των κανόνων της πολιτικής ορθότητας.

Η έρευνα διεξήχθη από τις 14 έως τις 28 Ιουνίου 2021 μεταξύ 1.000 μισθωτών του ιδιωτικού τομέα σε ολόκληρη τη γαλλική επικράτεια. Μεταξύ των ερωτηθέντων περιλαμβάνονταν 318 νέοι εργαζόμενοι, είτε ως μαθητευόμενοι ή προσωρινοί είτε ως νεοπροσληφθέντες με σύμβαση αορίστου χρόνου στην πρώτη τους εργασία.

«Εντυπωσιάζει το γεγονός ότι από τις απαντήσεις των εργαζομένων φαίνεται ότι υπάρχει μια καχυποψία των εργαζομένων απέναντι στη διαφορετικότητα, κάτι που εμποδίζει την ομαλή ένταξη και συμπερίληψη κυρίως των νέων σε ηλικία στο εργασιακό περιβάλλον και τις σχέσεις συνεργασίας τους με τους παλαιότερους», σημειώνει το ραδιοφωνικό δίκτυο «France Inter» που μετέδωσε τα αποτελέσματα της έρευνας.

Ο τρόμος της συνέντευξης

Αν και ουσιαστικά ένας στους δύο εργαζομένους δηλώνει ότι έχει πέσει θύμα διακρίσεων, περίπου το ίδιο ποσοστό (το 46% για την ακρίβεια) των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα θεωρούν ότι η «διαφορετικότητα» είναι μια ασαφής έννοια. Ένας στους τρεις ερωτηθέντες διευκρινίζει ότι αισθάνθηκε θύμα προκαταλήψεων κατά τη διαδικασία των συνεντεύξεων για την πρόσληψή του στην επιχείρηση. Και οι προκαταλήψεις αυτές είχαν να κάνουν είτε με το νεαρό (σε ποσοστό 45%) είτε με το «προχωρημένο» της ηλικίας του (σε ποσοστό 35%).

«Υπάρχει ένας εγγενής φόβος των νέων σε ηλικία εργαζομένων ότι οι εργοδότες τους θα τους αποκλείσουν από υπεύθυνες θέσεις, ενώ είναι φανερός και ένας φόβος των μεγαλυτέρων ότι θα χάσουν τη δουλειά τους και θα αναγκαστούν, λόγω ηλικίας, να βρεθούν εκτός αγοράς εργασίας διότι κανείς δεν θα τους προσλαμβάνει πλέον», δήλωσε ο Αντονί Μπαμπκίν, γενικός διευθυντής της Diversidays.

Άλλες αιτίες διακρίσεων εις βάρος των εργζομένων είναι η εξωτερική εμφάνισή τους (σε ποσοστό περίπου 33% των συμμετασχόντων στην έρευνα), του φύλου τους (σε ποσοστό 12% του συνόλου των μισθωτών και 23% των πιο νεαρών στην ηλικία), ενώ μικρότερες συγκριτικά αιτίες διακρίσεων είναι η εθνική και η γεωγραφική καταγωγή των εργαζομένων (σε ποσοστό 9% του συνόλου και 14% των νεαρότερων ηλικιών).

Αλίμονο στα νιάτα

Η έρευνα αποκαλύπτει ότι οι νεαροί εργαζόμενοι, προσλαμβανόμενοι ή με μικρή εργασιακή εμπειρία, έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να γίνουν στόχος ανάρμοστων και υποτιμητικών συμπεριφορών από προϊσταμένους ή και ομοιόβαθμους συναδέλφους. Σε ποσοστό 95% εξάλλου οι νέοι υποστηρίζουν ότι η επιχείρησή τους πρέπει να ανέχεται κάθε διαφορετικότητα – στο σύνολο των εργαζομένων το αντίστοιχο ποσοστό είναι 86%.

«Οι νεαρότεροι σε ηλικία εργαζόμενοι είναι εξάλλου εκείνοι που σε ποσοστό 54% φοβούνται ότι οι μεγαλύτεροι είναι προκατειλημμένοι για κάποιο λόγο, ηλικιακό ή άλλον εναντίον τους», δήλωσε η Ασαέλ Ανταρί, πρόεδρος του Ινστιτούτου Occurrence. Το αντίστοιχο ποσοστό στο σύνολο των εργαζομένων είναι συγκριτικά χαμηλότερο, αλλά παρά ταύτα υψηλό (47%).

Διαφορετικότητα και ποσοστώσεις

Πώς όμως θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο των διακρίσεων στους εργασιακούς χώρους και να απαντηθεί το ζητούμενο της «συμπερίληψης» στο εργασιακό περιβάλλον; Το πρώτο βήμα που προτείνουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι είναι η ευαισθητοποίηση των στελεχών και συνεργατών μιας επιχείρησης στα θέματα της διαφορετικότητας, που θα πρέπει πλέον να μην αποτελούν ταμπού αλλά να συζητιούνται ανοικτά.

Το 71% των συμμετασχόντων στην έρευνα θεωρούν, εξάλλου, ότι έχουν πρωταρχική σημασία οι περίφημες ποσοστώσεις στις προσλήψεις (γυναικών, ατόμων με ειδικές ανάγκες, εργαζομένων άνω των 50 ετών, μαύρων ή ασιατών κλπ).

Η ευθύνη και φροντίδα γι’ αυτό βαραίνουν βεβαίως τις εργοδοσίες, που έχουν επίσης και την υποχρέωση να φροντίζουν, μετά την πρόσληψη, για την ένταξη και τη συμπερίληψη του εργαζομένου στην επιχείρηση, σημειώνουν οι ειδικοί. Σε κάθε περίπτωση, οι 1.000 μισθωτοί που έλαβαν μέρος στην έρευνα των Occurence, Diversidays και PwC βαθμολογούν κατά μέσον όρο με 6,7 στα 10 την επιχείρηση στην οποία εργάζονται για τις πολιτικές που ακολουθούν και εφαρμόζουν στο ζήτημα της διαφορετικότητας και της συμπερίληψης των εργαζομένων.