Ληξιπρόθεσμα – «Αγκάθι» οι καθυστερήσεις στην αποπληρωμή των οφειλών του Δημοσίου

Η αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες αποτελεί αγκάθι στην πρόοδο που καταγράφει η ελληνική κυβέρνηση στο οικονομικό πεδίο. Ενα αγκάθι που επεσήμαναν και οι Θεσμοί στην πρόσφατη αξιολόγησή τους για την ελληνική οικονομία.

Μάλιστα, ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ σε δηλώσεις του μετά το Eurogroup της Δευτέρας, ζήτησε από την Αθήνα να καταβάλει μεγαλύτερες προσπάθειες στον περιορισμό των ληξιπρόθεσμων οφειλών ενώ η νέα αποτίμηση θα γίνει στο πλαίσιο της 12η αξιολόγησης στις 19-20 Οκτωβρίου.

Οπως αναφέρεται στο προσχέδιο προϋπολογισμού του 2022 τα περιοριστικά μέτρα που επιβλήθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας Covid-19, δημιούργησαν καθυστερήσεις στους φορείς στην προσπάθεια αποπληρωμής των οφειλών.

Τον Απρίλιο του 2021 καταρτίστηκε νέο σχέδιο εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων και προβλέφθηκε ένα ελάχιστο σταθερό ποσό για κάθε υποτομέα της Γενικής Κυβέρνησης, ενώ παράλληλα συστάθηκε ομάδα εργασίας για την αναμόρφωση, επικαιροποίηση και απλούστευση του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τη δημοσιονομική διαχείριση στην Κεντρική Διοίκηση.

Ωστόσο με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία τα κρατικά «φέσια» ανέρχονται σε 1,75 δισ. ευρώ που μαζί με τις εκκρεμείς επιστροφές φόρων ύψους 547 εκατ. ευρώ φθάνουν τα 2,3 δισ. ευρώ.

Το προσχέδιο

Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού στο πεδίο των ΟΤΑ, οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις προς τρίτους ανήλθαν τον μήνα Ιούλιο στο ποσό των 153 εκατ. ευρώ και αφαιρουμένων των προσαρμογών (net) σε 107 εκατ. ευρώ. Το αντίστοιχο ποσό τον Ιούλιο του 2020 ήταν 252 εκατ. ευρώ, παρουσίασε δηλαδή μείωση της τάξης του 40%.

Η εν λόγω μείωση απορρέει από την εφαρμογή του προγράμματος ενίσχυσης των ΟΤΑ από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, που για το τρέχον οικονομικό έτος ανήλθε στο ποσό των 72 εκατ. ευρώ. Με βάση το ανωτέρω πρόγραμμα, τα ποσά που έχουν διατεθεί δύναται να μην επιστρέφονται από τους δήμους που θα εκκαθαρίσουν πλήρως τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους.

Επιπρόσθετα, αναμένεται περαιτέρω αποκλιμάκωση του ύψους των υποχρεώσεων και παράλληλα αποφυγή δημιουργίας νέων στο μέλλον, με την εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου, που προβλέπει την υποχρέωση δέσμευσης από τους ΟΤΑ ποσού ταμειακών διαθεσίμων ίσου με το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους σε τρίτους, σε ειδικό λογαριασμό που θα τηρείται ανά φορέα στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.

Οι αιτίες

Στα «ιδιαίτερα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετώπισαν νομικά πρόσωπα που ανήκουν στη Γενική Κυβέρνηση, λόγω μη είσπραξης των προβλεπόμενων εσόδων, ως συνέπεια της πανδημίας» αποδίδει το υπουργείο Οικονομικών το πρόβλημα σε συγκοινωνιακούς φορείς, όπως οι εταιρείες Σταθερές Συγκοινωνίες ΑΕ (ΣΤΑΣΥ ΑΕ), Οδικές Συγκοινωνίες ΑΕ (ΟΣΥ ΑΕ), Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών ΑΕ (ΟΑΣΑ ΑΕ) κ.λπ., οδήγησαν σε σημαντική αύξηση των απλήρωτων υποχρεώσεών τους και για τον λόγο αυτό εγκρίθηκε επιχορήγηση από τον κρατικό προϋπολογισμό ύψους 62 εκατ. ευρώ, η οποία χρησιμοποιείται για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων.

Επίσης, για τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις ύψους 39 εκατ. ευρώ περίπου, των εταιρειών Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα ΑΕ (ΕΑΣ) και Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία ΑΕ (ΕΑΒ), αναφέρεται πως σχεδιάστηκε ένα στοχευμένο πρόγραμμα, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες των φορέων αυτών ως στρατιωτικών βιομηχανιών που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την αύξηση του μετοχικού τους κεφαλαίου, που είναι ήδη σε εξέλιξη. Μείωση τέλος καταγράφεται στις οφειλές από εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης.