Το… πέπλο του κορωνοϊού, το τέλος της πρόληψης και η γέννηση της άλλης πανδημίας…

Οι ειδικοί λένε πως η πρόληψη είναι το πιο αποτελεσματικό όπλο κατά του κορωνοϊού. Ο κορωνοϊός ωστόσο… σκότωσε την πρόληψη.

Αντιφατικό και συνάμα ειρωνικό. Δεν συμφωνείτε;

-«Η προληπτική φροντίδα -ετήσια τσεκ-απ, προληπτικές εξετάσεις για καρκίνο, εμβολιασμοί- έπεσε θύμα της πανδημίας με μεγάλο περιορισμό της σε παγκόσμιο επίπεδο. Η υγεία όμως δεν μπαίνει σε αναμονή», μου λέει ο Γενικός-Οικογενειακός γιατρός Ευάγγελος Φραγκούλης. «Τα συστήματα υγείας πρέπει να είναι προετοιμασμένα να αντιμετωπίσουν ένα επερχόμενο, μεγάλο κύμα καθυστερημένων διαγνώσεων και γι’ αυτό συχνότερα σε προχωρημένο στάδιο, καρκίνου, αλλά και αρρύθμιστων χρόνιων νοσημάτων- διαβήτη, καρδιαγγειακών κ.α».

Και δεν είναι μόνο τα χρόνια μη μεταδοτικά νοσήματα, θα προσθέσω εγώ.

Πάνω από τις ζωές μας… 

Προσωπικά θεωρώ πως ο κορωνοϊός άπλωσε πάνω από τις ζωές μας ένα μεγάλο πέπλο. Στην εποχή του lockdown αυτό το πέπλο έκρυβε καλά τα προβλήματα αλλά όταν άρχισαν να αίρονται οι περιορισμοί αποκαλύφθηκε –και- μια άλλη πανδημία.

Ναι, μια άλλη πανδημία (!). Αυτή η πανδημία έχει να κάνει με την ενδοοικογενειακή και έμφυλη βία που αυξήθηκαν με ρυθμούς ρεκόρ, έχει να κάνει με τις γυναικοκτονίες (στην Ελλάδα τη χρονιά που διανύουμε 11 γυναίκες βρήκαν άγριο θάνατο από τα χέρια των συντρόφων ή των συζύγων τους).

Για όλα αυτά τα θέματα έχουν χυθεί τόνοι μελάνης. Όμως ό,τι και να έχει γραφτεί, ό,τι και να έχει ειπωθεί, πάντα υπάρχει ένα μεγάλο «γιατί». Γιατί υπάρχει τόση βία; Γιατί δεν …«υπάρχει» ( για πολλούς ανθρώπους) άλλος κίνδυνος πέρα από τον κορωνοϊό;

-«Υπάρχει γύρω μας  φόβος. Μην ξεχνάτε πως μας χτύπησε ο κορωνοϊός μετά από από σχεδόν 10 χρόνια οικονομικής κρίσης», μου επισημαίνει ο ψυχίατρος Γιάννης Παπατριανταφύλλου.

-Και τι σημαίνει αυτό;

Νομίζουμε πως είμαστε άτρωτοι … 

-«Σημαίνει πως για πολλά χρόνια ζούμε σε ένα ρευστό τοπίο όπου συμβαίνουν κοσμογονικές αλλαγές με τα πράγματα να δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο με την ενεργειακή κρίση και την αύξηση των τιμών που οδηγεί σε νέα φτωχοποίηση μεγάλο τμήμα του πληθυσμού. Αλλά δεν είναι μόνο η φτωχοποίηση γενικά και αόριστα: η αλήθεια είναι πως μεγαλώνει η διαφορά μεταξύ κάποιων πλέον ευνοημένων οικονομικά ομάδων με άλλες.

» Έπειτα υπάρχει κάτι που παραβλέπουμε όλοι: οι πόροι των ανθρώπων όχι μόνο δεν είναι ισοκαταμερισμένοι αλλά δεν είναι και ανεξάντλητοι. Αυτό δημιουργεί περαιτέρω πίεση στις κοινωνίες».

-Και δικαιολογεί αυτό το σκηνικό την αύξηση της βίας και όλα όσα προαναφέραμε;

-«Έχουμε την εμφάνιση ενός ιού που απειλεί ευθέως την ύπαρξή μας. Οι άνθρωποι ξεχνιόμαστε όταν δεν υπάρχουν κίνδυνοι και νομίζουμε πως είμαστε άτρωτοι. Συνειδητοποιούμε όμως βιαίως πως κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Επιπλέον, έχει κατέβει και το επίπεδο της ζωής μας. Κι όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο, τα προβλήματα και οι εκρήξεις –τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο- αυξάνονται», συμπληρώνει ο Γιάννης Παπατριανταφύλλου.

Εκεί έξω κυκλοφορεί ένα πράγμα που μπορεί να σε σκοτώσει… 

Όπως μου εξηγεί, η πτώση του επιπέδου ζωής γίνεται μέσα σε ένα γενικότερο φόβο. «Εκεί έξω κυκλοφορεί ένα πράγμα που μπορεί να σε σκοτώσει.  Γινόμαστε έτσι φοβικοί. Φοβικοί απέναντι στον διπλανό μας. Φοβικοί  απέναντι σε ένα σωρό άλλα πράγματα.  Κι όλα όσα θεωρούμε «δεύτερα» για νοσηλεία πάνε όλα πίσω. Εξού και το τέλος της πρόληψης για ένα σωρό ασθένειες…».

Έπειτα είναι και κάτι άλλο. « Σε τέτοιες περιόδους αυξάνεται η πίεση και σε ομάδες του πληθυσμού που έχουν χρόνια προβλήματα ανεξάρτητα πολλές φορές και από το οικονομικό επίπεδο (ασθενείς με χρόνιες παθήσεις, άνθρωποι με νοητική υστέρηση, ασθενείς με χρόνιες ψυχικές ασθενείς», τονίζει ο Γιάννης Παπατριανταφύλλου.

Η ευμάρεια κρύβει τα προβλήματα… 

Επιπλέον, όπως μου αναφέρει ο Γιάννης Παπαντριανταφύλλου υπάρχει και μια άλλη πτυχή.

Όταν γινόμαστε φοβικοί πέφτουν οι φραγμοί. Γινόμαστε πιο επιθετικοί. Και βγαίνουν καλά φυλαγμένα προβλήματα.

-Δηλαδή;

-«Η ευμάρεια έκρυβε –και κρύβει- προβλήματα και δυσκολίες», επισημαίνει χαρακτηριστικά.

Τι λέμε; Σηκώστε το πέπλο. Δεν είναι ο κορωνοιός υπεύθυνος για όλα τα δεινά μας. Μην έρθει η στιγμή που θα πούμε (συγχωρέστε του την …παραποίηση) « και τώρα τι θα γίνουμε χωρίς κορωνοϊό…».