Η κλιματική αλλαγή δεν συγχωρεί – αλλά δεν είναι και άλλοθι

Πολύ πριν τους αρνητές του κορωνοϊού και των εμβολίων είχαμε τους αρνητές της κλιματικής αλλαγής.

Μάλιστα και αυτοί είχαν συνωμοσιολογικές απόψεις και την ίδια διάθεση να αμφισβητήσουν τα πορίσματα της επιστήμης, παρότι η συντριπτική πλειοψηφία των ειδικών παραδέχονται ότι η αύξηση της θερμοκρασίας είναι ανθρωπογενής.

Βέβαια, στην περίπτωση των αρνητών της κλιματικής αλλαγής έχουν παίξει ρόλο και πολύ ισχυρά λόμπι των εταιρειών που έχουν συμφέρον να συνεχιστεί το σημερινό παραγωγικό μοντέλο και η καταστροφική μας εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.

Πλέον όλο και περισσότεροι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι δεν έχουμε να κάνουμε απλώς με «φυσικά φαινόμενα», αλλά με μια διαδικασία που κάνει τον πλανήτη όλο και πιο αφιλόξενο και για την οποία την ευθύνη την έχουν οι άνθρωποι: ο τρόπος που παράγουν, ο τρόπος που καταναλώνουν, οι πηγές ενέργειας που χρησιμοποιούν.

Και γι’ αυτόν τον λόγο αντιλαμβάνονται ότι χρειαζόμαστε επειγόντως σε πλανητική κλίμακα όλες τις αλλαγές που χρειάζονται ώστε να συγκρατήσουμε αυτή τη διαδικασία και σταδιακά να την αντιστρέψουμε.

Βεβαίως, μια διαδικασία που στηρίζεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα από τη βιομηχανική επανάσταση και μετά δεν πρόκειται να ανακοπεί σε σύντομο διάστημα. Θα πάρει καιρό και θα χρειαστεί μεγάλη προσπάθεια.

Αυτό σημαίνει ότι για αρκετό καιρό θα ζούμε με τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής.

Θα έχουμε πιο συχνά ακραία καιρικά φαινόμενα, πιο πολλές θύελλες, καταιγίδες και καύσωνες.

Όμως, αυτό δεν μπορεί να μας κάνει να υιοθετήσουμε μια αντίληψη ότι λίγα μπορούν να γίνουν.

Πολύ περισσότερο δεν μπορεί το γεγονός ότι η κλιματική αλλαγή είναι ήδη εδώ να αποτελέσει ένα άλλοθι ώστε οι κυβερνήσεις να απαλλάσσονται από την ευθύνη που έχουν να πάρουν όλα τα αναγκαία μέτρα.

Να το πω διαφορετικά: ξέρουμε καιρό τώρα ότι η κλιματική αλλαγή είναι εδώ. Γνωρίζουμε την ένταση των φαινομένων που θα είναι όλο και πιο συχνά. Υπάρχει η τεχνογνωσία για να δούμε με ποια μέτρα και ποιες υποδομές μπορούμε να περιορίσουμε τις επιπτώσεις της.

Δηλαδή, τώρα είναι η ώρα να δούμε σοβαρά όλες τις κρίσιμες υποδομές και ποιες ελλείψεις έχουμε.

Προσωπικό, τεχνικά μέσα και προφανώς πόροι πρέπει να διατεθούν σε αυτήν την κατεύθυνση.

Γιατί δεν είναι ωραίο να μιλάμε για «εμβληματικές επενδύσεις» και μετά να ανησυχούμε ότι π.χ. θα πλημμυρίσει ο Κηφισός (ένα πρόσφατο «μεγάλο έργο»).

Ούτε μπορούμε να λέμε μεγάλα λόγια για τον εκσυγχρονισμό του κράτους και τη μετάβαση σε μια νέα ψηφιακή εποχή και την ίδια στιγμή να μην μπορούμε να εξασφαλίσουμε ότι είναι καθαρά τα φρεάτια (την ώρα που θα έπρεπε να είναι σε εξέλιξη έργα για την επέκταση των αντιπλημμυρικών έργων).

Όπως και δεν έχει νόημα να κάνουμε εξαγγελίες για την «Πράσινη Μετάβαση» όταν την ίδια ώρα δεν μπορούμε αποτελεσματικά να προστατεύσουμε τα υπαρκτά δάση της χώρας απέναντι στον μεγαλύτερο κίνδυνο πυρκαγιών που γεννά η κλιματική αλλαγή.

Παρά το γεγονός ότι η φύση πλέον δεν θα αστειεύεται, οι τεχνικές δυνατότητες που υπάρχουν για να μπορέσουμε να κάνουμε τη ζωή ασφαλέστερη ακόμη και σε πιο αντίξοες συνθήκες είναι τεράστιες.

Το πρόβλημα που υπάρχει –και βλέπουμε ακόμη και σε χώρες όπως η Γερμανία μεγάλα ελλείμματα στην προστασία απέναντι σε φυσικές καταστροφές– είναι ότι την ώρα που ξέρουμε τι χρειάζεται, κυβερνήσεις και αυτοδιοικητικοί παράγοντες είναι πολύ περισσότερο αφιερωμένοι στη διαχείριση της εικόνας και της πολιτικής επικαιρότητας παρά στον πραγματικό σχεδιασμό για το μέλλον.

Με αποτέλεσμα η πραγματική συλλογική μας προνοητικότητα αντί να προχωρά, να υποχωρεί και τα αποτελέσματα να τα βλέπουμε σε κάθε «φυσική καταστροφή».

Όμως, η φύση πέραν του να μην αστειεύεται, δεν συγχωρεί όσους δεν φροντίζουν να πάρουν έγκαιρα όσα μέτρα χρειάζονται και για να αντιμετωπίζουν άμεσα προβλήματα και για να αντιστρέψουν την κλιματική καταστροφή.