Το στοίχημα του Βιώσιμου Τουρισμού μπορεί να κερδηθεί!

Η επόμενη μέρα μετά την πανδημία και ενώ οι πολίτες αντιμετωπίζουν τις συνέπειες ακραίων φυσικών φαινομένων που συνοδεύουν το ξέσπασμα της κλιματικής κρίσης ο Τουρισμός – η «βαριά βιομηχανία» της χώρας- αναμετράται με το στοίχημα της βιωσιμότητας και ακόμη περισσότερο, της ανθεκτικότητας. Πρόκειται για δύο έννοιες που δίνουν νέο περιεχόμενο στα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρει ο ελληνικός τουρισμός. Η μετεξέλιξη του κυριάρχου μοντέλου και η ενσωμάτωση σε αυτό των στοιχείων της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας είναι σήμερα μια αναγκαία και απαραίτητη διαδικασία που δεν μπορεί να «παίζει» με το χρόνο. Οποιαδήποτε καθυστέρηση έχει κόστος σε όλα τα επίπεδα της οικονομικής και κοινωνικής ζωής.

Ο γενικός γραμματέας του Εθνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ) Δημήτρης Φραγκάκης πιστεύει πως το σημερινό κυρίαρχο μοντέλο απαιτεί «εμπλουτισμό, επένδυση στην αυθεντικότητα και την ξεχωριστή ταυτότητα του τόπου μας και των ανθρώπων του, προστασία του φυσικού πλούτου και υποδομές. Οι εναλλακτικές μορφές έρχονται να απαντήσουν σε όλα τα παραπάνω ζητούμενα αλλά και σε ένα ακόμα που είναι ίσως και το πιο σημαντικό. Τον βιώσιμο τουρισμό που θα προσφέρει περισσότερες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας, θα συνδέει αβίαστα την τοπική παραγωγή προϊόντων με την κατανάλωση και θα δίνει τις δυνατότητες για ένα καλύτερο επαγγελματικό μέλλον για τις νέες γενιές. Αυτός ο βιώσιμος τουρισμός μπορεί να αποτελέσει έναν εθνικό στόχο της δεκαετίας που διανύουμε ήδη, ένα όραμα που μπορούμε όλοι μαζί να το κάνουμε πράξη».

Μαθαίνουμε από παρόχους τουριστικών υπηρεσιών ότι ο τουρισμός έκανε δυναμική επάνοδο από τα μέσα Ιουλίου και μετά. Με αρκετές δυσκολίες, οι φορείς του τουρισμού φαίνονται αισιόδοξοι, αν και αρκετά κουρασμένοι από τη φετινή σεζόν, που όπως φαίνεται, είχε πολλές κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, υποστελεχωμένες τουριστικές υπηρεσίες που όμως τα “κατάφεραν” και κρατάνε γερά ακόμα τουλάχιστον μέχρι τέλος Οκτωβρίου σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Πώς αποτιμάτε αυτή τη σεζόν – τόσο με απόλυτους όρους, όσο και συγκριτικά με το 2019 και με τις ανταγωνιστικές μας αγορές- και ποιά είναι τα “μαθήματα”, που θα είναι χρήσιμα στο εξής;

Για εμένα δεν ήταν έκπληξη η πορεία του τουρισμού. Είχα εκτιμήσει από νωρίς και το είχα εκφράσει δημόσια ότι η φετινή σεζόν θα ήταν πολύ καλύτερη από πέρυσι, παρά το γεγονός ότι ήταν αρκετοί εκείνοι που έκαναν «μαύρες» προβλέψεις για την τουριστική κίνηση. Τα πράγματα όμως πήγαν πολύ καλά γιατί στην κυβέρνηση είχαμε πολύ συγκεκριμένο σχέδιο: ήμασταν η πρώτη χώρα που ανακοίνωσε από νωρίς το άνοιγμα του τουρισμού μας στις 14 Μαΐου δίνοντας έτσι ένα ξεκάθαρο θετικό σήμα στην αγορά, εκπονήσαμε υγειονομικά πρωτόκολλα και ταξιδιωτικές διαδικασίες που εφαρμόστηκαν από όλους ενισχύοντας το αίσθημα ασφάλειας στους επισκέπτες και τους εργαζόμενους στον κλάδο ενώ ο Πρωθυπουργός πρότεινε έγκαιρα το Πράσινο Ψηφιακό Πιστοποιητικό στην ΕΕ που η υιοθέτησή του, διευκόλυνε τα ταξίδια μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών. Στο Υπουργείο Τουρισμού και τον ΕΟΤ κρατήσαμε συνεχή επαφή με την τουριστική αγορά, ενεργοποιώντας τα 17 γραφεία του Οργανισμού στο εξωτερικό και με συνεχείς επικοινωνίες με όλους τους «παίκτες» όπως αεροπορικές, tour operators, διαμορφωτές κοινής γνώμης κ.λπ. Όλοι έβαλαν πλάτη και φέτος για την επιτυχή επανεκκίνηση του τουρισμού μας: αυτοδιοίκηση, θεσμικοί φορείς του τουρισμού, επιχειρήσεις, εργαζόμενοι. Κι αυτό είναι μία παρακαταθήκη για το μέλλον. Το βασικότερο μάθημα είναι λοιπόν πώς όταν δουλεύουμε ομαδικά με σχέδιο και πρόγραμμα μπορούμε να πετύχουμε ακόμα και πράγματα που φαντάζουν ακατόρθωτα. Ένα δεύτερο μάθημα που ίσως ως Έλληνες πρέπει να το επαναλαμβάνουμε κάθε μέρα είναι ότι ο ελληνικός τουρισμός αποδείχτηκε «πολύ σκληρός για να πεθάνει»…!

Ο τουρισμός εμπειρίας, τα ταξίδια “πολιτισμού” (cultural trips) και οι ειδικές μορφές τουρισμού κερδίζουν συνεχώς έδαφος παγκοσμίως και φαίνεται ότι η Ελλάδα μπορεί να υποστηρίξει τουρισμό όλο το χρόνο, μόνο κοιτώντας προς αυτήν την κατεύθυνση. Ποιοι προορισμοί έχουν ήδη αναδειχθεί πρωτοπόροι στις διάφορες ειδικές μορφές τουρισμού και ποια είναι τα επόμενά σας βήματα για το branding νέων προορισμών της Ελλάδας προς αυτή την κατεύθυνση;

Η προώθηση των ειδικών μορφών τουρισμού είναι ένα πολυσυζητημένο θέμα αλλά και ένας απόλυτα εφικτός στόχος για την χώρα μας. Όλη η Ελλάδα διαθέτει τις προϋποθέσεις για να τον πετύχει και να γίνει η πρωταγωνίστρια χώρα στον τομέα αυτό. Θα έλεγα μάλιστα ότι η ενίσχυση των λεγόμενων «εναλλακτικών» μορφών τουρισμού αποτελεί απαραίτητη συνθήκη προκειμένου να διασφαλίσουμε την βιωσιμότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Η τριετής στρατηγική του ΕΟΤ στηρίζεται στην μοναδική εμπειρία που μπορεί να ζήσει κάποιος στους ελληνικούς προορισμούς. Όλη η χώρα είναι ένας εν δυνάμει τουριστικός προορισμός για 12 μήνες τον χρόνο. Έτσι αντιμετωπίζουμε στρατηγικά και την προβολή και προώθηση του προϊόντος μας. Η επόμενη μέρα μετά την πανδημία απαιτεί εμπλουτισμό, επένδυση στην αυθεντικότητα και την ξεχωριστή ταυτότητα του τόπου μας και των ανθρώπων του, προστασία του φυσικού πλούτου και υποδομές. Οι εναλλακτικές μορφές έρχονται να απαντήσουν σε όλα τα παραπάνω ζητούμενα αλλά και σε ένα ακόμα που είναι ίσως και το πιο σημαντικό. Τον βιώσιμο τουρισμό που θα προσφέρει περισσότερες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας, θα συνδέει αβίαστα την τοπική παραγωγή προϊόντων με την κατανάλωση και θα δίνει τις δυνατότητες για ένα καλύτερο επαγγελματικό μέλλον για τις νέες γενιές. Αυτός ο βιώσιμος τουρισμός μπορεί να αποτελέσει έναν εθνικό στόχο της δεκαετίας που διανύουμε ήδη, ένα όραμα που μπορούμε όλοι μαζί να το κάνουμε πράξη.

Με ποιο τρόπο θα βοηθήσετε τους φορείς τουρισμού στην Ελλάδα να αναπτύξουν την τουριστική τους ταυτότητα και να εξελιχθούν επικοινωνιακά στον κόσμο του digital marketing, όπου παίζεται σημαντικό μέρος του παιχνιδιού;

Ο ΕΟΤ έχει σαν αποστολή του την προβολή συνολικά της χώρας ως τουριστικού προορισμού στο εξωτερικό. Συνεργαζόμαστε πολύ στενά με τον ιδιωτικό τομέα, τις επιχειρήσεις του κλάδου, τα θεσμικά όργανα τους και φυσικά με την τοπική αυτοδιοίκηση. Δίνουμε ιδιαίτερο βάρος στους προορισμούς μας και τους συνδράμουμε στα προγράμματα προβολής τους και στεκόμαστε δίπλα τους όπου χρειαστεί. Η αξία της συνεργασίας αυτής φάνηκε και στα καλά αποτελέσματα της φετινής σεζόν.

Αν μπορούμε να μιλάμε για προβλέψεις, ποια είναι η τάση για το καλοκαίρι του 2022; Με ποιο τρόπο θα υπάρξει συντονισμός έτσι ώστε να μη γίνεται πολλαπλάσια προσπάθεια (duplicate effort) για το ίδιο αποτέλεσμα το οποίο όλοι οι φορείς τουρισμού προσβλέπουν;

Νομίζω ότι είναι ακόμα πολύ νωρίς για προβλέψεις. Μην ξεχνάμε ότι η πανδημία είναι ακόμα εδώ και είναι εξαιρετικά απρόβλεπτη. Η αίσθηση που αποκομίζουμε από τις αγορές του εξωτερικού είναι ότι ο τουρισμός θα αρχίζει να μπαίνει και αυτός σταδιακά σε μία κανονικότητα από την επόμενη χρονιά. Και μία επιπλέον αίσθηση μας είναι ότι η Ελλάδα θα παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή την διαδικασία ανάκαμψης. Η συνεργασία με όλους είναι δεδομένη, άλλωστε είναι στο DNA του ΕΟΤ η λογική των συμπράξεων και των συνεργειών. Κοινός στόχος είναι άλλωστε να πάει ακόμα καλύτερα ο τουρισμός μας. Αυτά τα δύο χρόνια της πανδημίας αποδείξαμε ότι μπορούμε άρα δεν έχω καμία αμφιβολία ότι θα τα καταφέρουμε εξίσου καλά και τα επόμενα χρόνια.