Δείκτης ανάκαμψης – Αύξηση στην Ελλάδα, προσωρινή πτώση στην Ευρωζώνη

Ο δείκτης ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας αυξήθηκε κατά την εβδομάδα έως την 10η Οκτωβρίου 2021. Πιο συγκεκριμένα, ο δείκτης έφτασε στις 103,6 μονάδες από τις 99,7 μονάδες της προηγούμενης εβδομάδας. Πρόκειται για την τρίτη συνεχόμενη εβδομάδα αύξησης του δείκτη. Η βελτίωση αυτή οφείλεται κυρίως στη βελτίωση του υποδείκτη της αγοράς εργασίας (οδήγησε σε αύξηση του συνολικού δείκτη κατά 3,7 μονάδες) και της ζήτησης κατανάλωσης (αύξησε το συνολικό δείκτη κατά 1,3 μονάδες). Από την άλλη μεριά, η κινητικότητα είναι ο μοναδικός υποδείκτης που παρουσίασε μείωση (οδήγησε σε μείωση του συνολικού δείκτη κατά 1 μονάδα). Οι υπόλοιποι υποδείκτες παρέμειναν σταθεροί.

Για την Ευρωζώνη τα στοιχεία από την Oxford Economics παρουσιάζουν μια καθυστέρηση. Η εικόνα που παρατηρείται κατά τις τελευταίες δύο εβδομάδες είναι μια εικόνα που αφορά σε μείωση του συνολικού δείκτη ανάκαμψης από τις 88,5 μονάδες στις 12 Σεπτεμβρίου (υψηλότερη τιμή από την αρχή της πανδημίας), στις 88,1 μονάδες στις 19 Σεπτεμβρίου και στις 87,6 μονάδες στις 26 Σεπτεμβρίου. Η χαμηλότερη κατανάλωση και οι ασθενέστερες συνθήκες στο χρηματοοικονομικό κλάδο ήταν οι κύριοι ένοχοι της μείωσης αυτής, με την αγορά εργασίας, την παραγωγή και την κινητικότητα να μειώνονται σε μικρότερο βαθμό. Ο δείκτης υγείας ήταν το μόνο συστατικό που βελτιώθηκε, καθώς αυξήθηκε για τρίτη συνεχόμενη εβδομάδα. Είναι πιθανό ότι η πτώση σημαίνει μια προσωρινή ύφεση που οφείλεται σε παράγοντες που σχετίζονται με το τέλος του καλοκαιριού, ή μπορεί να υποδηλώνει μια ομαλοποίηση των ρυθμών αύξησης της δραστηριότητας. Με την κατάσταση της υγείας συνολικά υπό σχετικό έλεγχο και την εμπιστοσύνη των καταναλωτών να παραμένει θετική, όπως αποκαλύφθηκε από το δείκτη οικονομικού κλίματος ESI, είναι πιθανό οι μετρήσεις κατανάλωσης και κινητικότητας να ανακάμψουν τις επόμενες εβδομάδες. Τα προκαταρκτικά στοιχεία για την κινητικότητα, τις κρατήσεις εστιατορίων και τις κρατήσεις ξενοδοχείων υποδηλώνουν ότι οι μετρήσεις κατανάλωσης θα ανακάμψουν τις επόμενες εβδομάδες.

Προβλέψεις AΕΠ 2021- 2024

Οι δυο πίνακες παρουσιάζουν τις προβλέψεις για την εξέλιξη της ελληνικής οικονομίας έως το 2024. Ο πρώτος αφορά σε ένα σενάριο με ρυθμό μεγέθυνσης το 2021 της τάξης του 6,01% και το 2022 της τάξης του 5,98% και ο δεύτερος σε ένα σενάριο με ρυθμό μεγέθυνσης το 2021 της τάξης του 8,2% και το 2022 της τάξης του 3,8%. Ο δεύτερος ουσιαστικά αναπαριστά τις εκτιμήσεις του Σεπτεμβρίου όπως τις δίνει η Oxford Economics.

Η Consensus Economics στις νέες της προβλέψεις του Οκτωβρίου εκτιμά ότι ο ρυθμός μεγέθυνσης για το 2021 θα είναι της τάξης του 6,8% (από 5,5% που εκτιμούσε τον προηγούμενο μήνα) και το 2022 της τάξης του 4,1% (από 4,7% που εκτιμούσε τον προηγούμενο μήνα). Θεωρεί ότι η βιομηχανική παραγωγή θα αυξηθεί σημαντικά μετά τη μεγάλη μείωση που σημειώθηκε το 2020 υπό τις επιδράσεις της πανδημίας του Covid-19, ενώ ταυτόχρονα ότι το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα αρχίσει να κλείνει τα επόμενα δύο έτη, χωρίς ωστόσο το έλλειμμα του ισοζυγίου να περιοριστεί σημαντικά έως το 2022. Τέλος, η Consensus Economics εκτιμά ότι η πληθωρισμός για το 2021 θα είναι της τάξης του 0,2% και το 2022 της τάξης του 1,4%.

H Fitch Economics στις νέες της προβλέψεις του Οκτωβρίου για το πρώτο τρίμηνο του 2022 εκτιμά ότι ο ρυθμός μεγέθυνσης για το 2021 θα είναι της τάξης του 6,3% και το 2022 της τάξης του 4,3%. Πρόκειται για σημαντική αναθεώρηση των προηγουμένων εκτιμήσεών της που έκαναν λόγω για ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ της τάξης του 4,1% του 2021 και του 5,1% του 2022.

Όπως αναφέρει η Fitch οι προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας είναι υποτονικές καθώς οι πιστωτές της δεν έχουν ακόμη συμφωνήσει για σημαντική ελάφρυνση του χρέους, ο τραπεζικός τομέας εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προβλήματα με μη εξυπηρετούμενα δάνεια και η κυβέρνηση είναι δεσμευμένη με τους στόχους του πρωτογενούς πλεονάσματος του προϋπολογισμού. Αυτή η άποψη στηρίζεται επίσης σε σοβαρά διαρθρωτικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η οικονομία, συγκεκριμένα ένα μη βιώσιμο δημόσιο χρέος, ένα προβληματικό δημογραφικό προφίλ και ταυτόχρονα μικρή πρόοδο στη βελτίωση της παραγωγικότητας τα τελευταία χρόνια.

Όπως σημειώνεται στην έκθεσή της, παρόλο που η Ελλάδα θα στοχεύσει στη δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων προϋπολογισμού τα επόμενα χρόνια καθώς τα δημοσιονομικά υπόλοιπα θα αναρρώσουν σταδιακά από τις επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19, η χώρα θα παραμείνει εξαρτημένη από τα κεφάλαια διάσωσης και τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους από τους πιστωτές της, εάν θέλει να μειώσει το πολύ υψηλό της δημόσιο χρέος.

Πανδημία και Οικονομία

* O καθηγητής Παναγιώτης Πετράκης, επιστημονικός υπεύθυνος στο Τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης του Προγράμματος Συμπληρωματικής Εκπαίδευσης (E-learning) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με συνεργάτες τους Δρ Π.Χ. Κωστή και Δρ Κ.Η. Καυκά και ομάδα ερευνητών παράγουν τους δείκτες από τη Βάση Δεδομένων για Οικονομικές προβλέψεις.

Μεθοδολογία Δεικτών Τμήματος Έρευνας και Ανάπτυξης του E-learning ΕΚΠΑ