Ποιες αλλαγές φέρνει το νομοσχέδιο για την αναμόρφωση των λαϊκών αγορών

“Θέλουμε να λειτουργούν οι λαϊκές αγορές με όρους διαφάνειας, με όρους ισότιμου ανταγωνισμού, με όρους φορολογικής συνείδησης”, είπε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων ‘Αδωνις Γεωργιάδης υπερασπιζόμενος, στην επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής το νομοσχέδιο για την αναμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας του υπαίθριου εμπορίου.

“Το νομοσχέδιο δεν παραδίδει τις λαϊκές αγορές στα οργανωμένα μεγάλα συμφέροντα. Διατηρεί αναλλοίωτο το λαϊκό χαρακτήρα των λαϊκών αγορών και των μικρών ελευθέρων επαγγελματιών.  Το νομοσχέδιο δεν στρέφεται κατά των παραγωγών”, είπε ο κ. Γεωργιάδης και υπογράμμισε ότι το νομοσχέδιο προσπαθεί να ανεβάσει το επίπεδο των λαϊκών αγορών στις συνθήκες αγοράς του 21ου αιώνα, “να τους δώσει την ευκαιρία να συμμετέχουν σε προγράμματα ΕΣΠΑ, να τους δώσει την ευκαιρία να κάνουν χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας, να τους δώσει την ευκαιρία να βελτιώσουν τις εγκαταστάσεις τους, να τους δώσει την ευκαιρία να αποκτήσουν καλύτερη και ευθεία πρόσβαση με τους πελάτες, να τους δώσει την ευκαιρία να δουλεύουν με διαφάνεια”.

Να σταματήσει το «νταραβέρι» για τις θέσεις

Αναφερόμενος στις προβλέψεις για τις προκηρύξεις των θέσεων, ο υπουργός Ανάπτυξης είπε ότι δεν γίνονται για να αποκλειστούν κάποιοι από τις λαϊκές αγορές αλλά γίνονται για να σταματήσει το “νταραβέρι για το ποιος θα πάει που και πώς”. Είναι η στιγμή που ο κ. Γεωργιάδης κάλεσε την αντιπολίτευση να πάρει θέση: “Τι θέλετε; Θέλετε να έχουμε ένα γκρίζο σημείο με νταραβέρι ή θέλετε να έχουμε διαφάνεια, μια πλατφόρμα και να ξέρουμε πόσες θέσεις χωράνε και ποιοι μπορούν και ποιοι δεν μπορούν να πάνε εκεί ή όχι;”.

Στόχος επέμεινε ο υπουργός Ανάπτυξης, είναι διαφανείς όροι ώστε να μπορεί να επιβιώσει και αυτός που δεν έχει τα κονέ, που δεν έχει να λαδώσει, που δεν έχει γνωριμία. “Αλλά δεν το θέλετε. Θέλετε να τους αφήνετε εκεί, να είναι έρμαια αυτών που τους εκμεταλλεύονται”, είπε απευθυνόμενος στην αντιπολίτευση. “Εμείς θέλουμε πλατφόρμα, διαφάνεια, προκήρυξη. Ο ΣΥΡΙΖΑ λέει όχι σε όλα αυτά”, είπε ο κ. Γεωργιάδης και τόνισε ότι το νομοσχέδιο είναι υπέρ των λαϊκών αγορών, υπέρ των βιοπαλαιστών στις λαϊκές αγορές.

“Έχουμε μια εκκρεμότητα με τους παραγωγούς. Εμείς προτείνουμε να έχουν το δικαίωμα, όσοι έμποροι το επιθυμούν, να δηλώσουν εάν είναι έμποροι ή παραγωγοί και να αλλάξουν τη φύση των αδειών τους”, είπε ο κ. Γεωργιάδης και εξήγησε ότι το άρθρο αυτό μπήκε στο νομοσχέδιο, όταν διαπίστωσε το υπουργείο το μέγεθος των παραγωγών που κατά βάση έκαναν εμπόριο. “Τρομάξαμε όταν είδαμε αυτό το μέγεθος, διότι αυτό δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα αθέμιτου ανταγωνισμού με τις λαϊκές αγορές και ζητήματα υπαρξιακά για το ρόλο τους αυτούς αν δεχθούν φορολογικούς ελέγχους. Γι΄αυτό το λόγο είπαμε, αντί να τους έχουμε αυτούς τους ανθρώπους σε μια γκρίζα ζώνη, ή να έχουμε το κράτος να κάνει μονίμως τα στραβά μάτια, μήπως θα ήταν καλύτερο να τους δώσουμε το δικαίωμα να διαλέξουν και από εκεί και πέρα να έχουν μια καθαρή σχέση με τις λαϊκές αγορές; Θέλω να είμαι ειλικρινής, εάν κατά τη διαδικασία της ακρόασης φορέων, υπάρξει consensus, μια ομοφωνία οι οποίοι θα ζητήσουν την απόσυρση του άρθρου αυτού, τότε θα το αποσύρουμε. Πρόθεση του άρθρου δεν είναι να βλάψει τους παραγωγούς. Πρόθεση του άρθρου ήταν από την αρχή να δώσει διέξοδο σε εκείνους που είναι εγκλωβισμένοι σε αυτή την ενδιάμεση ζώνη”, είπε ο κ. Γεωργιάδης που υπερασπίστηκε και τις προβλέψεις για την πλατφόρμα του e-καταναλωτής, σημειώνοντας ότι υπάρχει προς το συμφέρον του καταναλωτή και προς το συμφέρον του υγιούς εμπορίου.

Τα κόμματα

“Μεταρρύθμιση με ταυτόχρονη διατήρηση του λαϊκού χαρακτήρα των λαϊκών αγορών”, χαρακτήρισε το νομοσχέδιο ο εισηγητής της ΝΔ Στράτος Σιμόπουλος και πρόσθεσε στόχος είναι οι πολίτες να απολαμβάνουν τα προϊόντα σε πολύ καλή ποιότητα και σε καλή τιμή, να βελτιωθούν οι συνθήκες ασφάλειας και υγιεινής και να βελτιωθεί το σύστημα ενημέρωσης των πολιτών για τις τιμές. Αυτό, όπως τόνισε ο βουλευτής της ΝΔ, θα γίνει με την εφαρμογή e-καταναλωτής η οποία “φοβίζει πολύ τους παραγωγούς και τους επαγγελματίες” αλλά “θα υπάρξει χρόνος για να τεθεί σε εφαρμογή ώστε και κατάρτιση να υπάρξει και να υπάρξει και επιχορήγηση για την αγορά του αναγκαίου εξοπλισμού”. Ο κ. Σιμόπουλος υπογράμμισε ότι οι υπάρχουσες άδειες δεν θα χάσουν το παραμικρό προνόμιο, σε σχέση με την ισχύ και τον τρόπο μεταβίβασής τους. Οι υπάρχουσες άδειες που δεν διαθέτουν θέση, θα καταλαμβάνουν κενή θέση, με διαδικασία στην οποία θα συμμετέχουν και εκπρόσωποί τους. Παράλληλα όμως, ανέφερε ο εισηγητής της ΝΔ, θα ενισχυθεί η διαφάνεια διότι οι κενές θέσεις που θα προκηρύσσονται, θα δημοσιεύονται στη “Διαύγεια”. Στην κατεύθυνση της διαφάνειας, όπως τόνισε, κινείται και η διάταξη που υποχρεώνει το το 50% της παραγωγής, βάσει της δήλωσης των ΟΣΔΕ, να διοχετεύεται στην αγορά μέσω των λαϊκών αγορών. Ο βουλευτής κάλεσε ωστόσο το υπουργείο να εξετάσει το ενδεχόμενο το ποσοστό αυτό να αναπροσαρμόζεται  με γνώμονα τις κλιματικές συνθήκες.

“Είναι το πιο λάθος νομοσχέδιο, στην πιο λάθος στιγμή”, είπε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Σταύρος Αραχωβίτης και πρόσθεσε: “Δεν είναι αυτό που έχουν ανάγκη, που περιμένουν οι καταναλωτές αυτή την ώρα. Δεν είναι αυτό που περιμένουν, μπροστά στο μεγάλο κύμα ακρίβειας που έχει αρχίσει και το βλέπουμε, με τα στοιχεία του πληθωρισμού κάθε μήνα, η διάλυση, η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου επί τα χείρω, δεν είναι αυτό που περιμένουν οι καταναλωτές. Δεν είναι αυτό που περιμένουν οι παραγωγοί”. Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ που κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι στοχοποιεί τους προέδρους των Ομοσπονδιών και Συνομοσπονδιών, είπε ότι πλέον εγκαταλείπεται η έννοια «άδεια λαϊκής» αφού στην πραγματικότητα  συνδέεται με θέση. “Χάνεται αυτό που είχε ο παραγωγός. Είχε άδεια λαϊκής και μπορούσε να ζητήσει θέση σε οποιοδήποτε σημείο της Ελλάδας. Τώρα γίνεται μέσα από μία προκήρυξη, έναν διαγωνισμό με όρους που στην πραγματικότητα τους συνδέει με μία συναλλαγή που προκύπτει από την προκήρυξη της θέσης με τον φορέα συντονισμού, με τον αρμόδιο φορέα”, είπε ο κ. Αραχωβίτης και επισήμανε ότι η προκήρυξη που βγάζει ο αρμόδιος φορέας μπορεί να έχει διαφορετικούς όρους σε κάθε λαϊκή. Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ χαρακτήρισε ευτράπελα τα κριτήρια της μοριοδότησης και επέκρινε και τη διάταξη που προβλέπει αναστολή άδειας αν δεν διατεθεί στη λαϊκή το 50% της παραγωγής, βάσει της δήλωσης στο ΟΣΔΕ.

“Θα τοποθετηθούμε αφού αφουγκραστούμε όλους τους φορείς εκπροσώπησης των επαγγελματιών στον κλάδο και φυσικά αφού ακούσουμε και τη δική σας εξήγηση”, είπε ο ειδικός αγορητής του Κινήματος Αλλαγής Απόστολος Πάνας και πρόσθεσε: “ακούμε την άποψη ότι με τις διατάξεις του νομοσχεδίου, καταργείται η απρόσκοπτη προσέλευση των παραγωγών στις λαϊκές αγορές, διότι θεσμοθετεί τη συμμετοχή των παραγωγών με τη διαδικασία της προκήρυξης, ενώ δεν υπάρχουν διοικητικά και άλλα εχέγγυα για την ομαλή εφαρμογή των προβλέψεων αυτών. Ακούμε, την εύλογη άποψη, ότι το νομοσχέδιο προβλέπει 16 εξουσιοδοτήσεις στο Υπουργείο Ανάπτυξης, για να ρυθμίσει μια σειρά από κρίσιμα θέματα. Ακούμε την άποψη ότι οι παραγωγοί και επαγγελματίες, επιβαρύνονται με διαδικασίες που θα έχουν αυξημένα κόστη γι’ αυτούς. Ακούμε την άποψη ότι τα πρόστιμα που προβλέπει ο νόμος είναι δρακόντεια και εξοντωτικά. Ο θεσμός των πρότυπων λαϊκών αγορών, όπως θεσπίζεται, δημιουργεί ερωτηματικά ως προς το αντικείμενο και τη σκοπιμότητά τους”.

“Η κυβέρνηση αφήνει ορθάνοιχτα τα παράθυρα για την υπηρέτηση των στόχων της ιδιωτικοποίησης των λαϊκών αγορών, μέσω ΣΔΙΤ”, είπε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Μανώλης Συντυχάκης και παρατήρησε αν και το τελικό κείμενο του νομοσχεδίου που κατατέθηκε στη Βουλή, προσπαθεί να κλείσει μέτωπα με τις Ομοσπονδίες, οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης παραμένουν για να υλοποιηθούν στο απώτερο μέλλον. “Η κεντρική λογική που διαπνέει αυτό το νομοσχέδιο, είναι η λογική της όξυνσης του ανταγωνισμού μεταξύ των παραγωγών και επαγγελματιών για την απόκτηση μίας θέσης στη λαϊκή αγορά, της αυστηροποίησης του πλαισίου ελέγχου και λειτουργίας των λαϊκών αγορών με εξοντωτικές ποινές”, είπε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ και πρόσθεσε: “Αλλάζει δηλαδή άρδην το χαρακτήρα αυτού του θεσμού, ενός θεσμού που εξασφάλιζε ένα εισόδημα σε πιο φτωχά και αδύναμα κοινωνικά στρώματα, αλλά και ένας θεσμός που εξασφάλιζε φτηνά και καλής ποιότητας προϊόντα, για την μεγαλύτερη πλειοψηφία της εργατικής τάξης των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, που καλύπτουν τις καθημερινές ανάγκες διατροφής τους μέσα από τις λαϊκές αγορές”.

Την άποψη ότι ανατρέπεται ο χαρακτήρας του θεσμού των λαϊκών αγορών, διατύπωσε ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης Κωνσταντίνος Μπούμπας και υπογράμμισε πως δεν μπορεί να μετατραπεί η λαϊκή αγορά σε εμπορικό κέντρο ή σούπερ μάρκετ. “Εδώ και χρόνια φωνάζουν οι εκάστοτε κυβερνήσεις για να υπάρχει ένα μητρώο αγροτών για το κατά κύριο επάγγελμα αγρότης. Αυτό πρέπει να διαφυλάξουμε”, είπε ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης και πρόσθεσε: “Δεν πρέπει να δώσουμε πάνω απ’ όλα προτεραιότητα στον αγρότη και στην αγρότισσα; Αυτούς πρέπει να διαφυλάξουμε, αυτό γίνεται και στην Ευρώπη, στις περισσότερες λαϊκές αγορές. Στη Βαρκελώνη είναι αγρότες, στα περίχωρα του Παρισιού είναι αγρότες, στη Γερμανία υποστηρίζεται η τοπική γαστρονομία, στη Γαλλία δίνουν φορολογικά κίνητρα και εχέγγυα στους παραγωγούς λαϊκών αγορών μέχρι ένα πολύ υψηλό εισόδημα, που φτάνει και τις 40.000 ευρώ ετησίως. Αυτός είναι ο ρόλος και ο σκοπός των λαϊκών αγορών. Φεύγουμε από τη φιλοσοφία, αλλάζουμε ρότα εδώ”.

“Είναι ένα νομοσχέδιο που όλα μα όλα τα ρυθμίζει ο υπουργός Ανάπτυξης, «L’ Etat, c’ est moi». Χορήγηση και ανανέωση αδειών, είδη πώλησης, χρόνοι διάρκειας αδειών, πλήθος θέσεων στις υπαίθριες αγορές όλων των τύπων κ.λπ., καθορίζονται με αποφάσεις του υπουργού Ανάπτυξης”, ανέφερε ο ειδικός αγορητής του ΜέΡΑ25 Κρίτων Αρσένης. Ο βουλευτής χαρακτήρισε ως το πλέον προβληματικό, το άρθρο που θέτει ως αναγκαία προϋπόθεση για την εκ νέου χορήγηση θέσης στη λαϊκή  αγορά, αλλά και δικαιώματός για  πλανόδια δραστηριοποίηση, την πώληση του 50% της δηλωθείσας ποσότητας προϊόντων στον ΟΣΔΕ. “Αν δεν πάνε καλά οι δουλειές,  αν δεν καταφέρει να πουλήσει μεγάλο κομμάτι της παραγωγής τότε χάνει την άδεια που εξασφάλισε καθώς και το ελάχιστο εισόδημα που θα μπορούσε να εξασφαλίσει. Γινόμαστε, λοιπόν, μάρτυρες ενός απόλυτου παραλογισμού,  ο οποίος δεν είναι τυχαίος”, είπε ο κ. Αρσένης που χαρακτήρισε προβληματικά και τα κριτήρια της μοριοδότησης για την άδεια και πρόσθεσε: “Αυτό το νομοσχέδιο έχει ένα στόχο να εκτοπίσει τους ανθρώπους που βιοπορίζονται, που εξαρτώνται από το αν θα έχουν μια θέση στη λαϊκή για να μπορέσουν να επιβιώσουν οικονομικά, να θρέψουν τις οικογένειες τους. Αυτοί οι άνθρωποι που μπορεί να βρίσκονται στα όρια της φτώχειας με αυτό το νομοσχέδιο εκτοπίζονται”.