Κλάδος ελαίας από τον Ερντογάν στις ΗΠΑ – «Καιρός να τα βρούμε»

«Καθώς η διατλαντική ασφάλεια εισέρχεται σε μια εποχή η οποία σφραγίζεται από τον ανταγωνισμό των μεγάλων δυνάμεων, θα απαιτηθεί αναγκαστικά να διερευνήσουμε δρόμους για τη σταδιακή επαναπροσέγγιση ανάμεσα στην Τουρκία και τις Ηνωμένες Πολιτείες».

Αυτό σημειώνει ο Τούρκος πρέσβης στην Ουάσιγκτον, Χασάν Μουράτ Μερτσάν, με άρθρο του στον ιστότοπο Defence One, τείνοντας ουσιαστικά «κλάδο ελαίας» προς τις ΗΠΑ και τον Τζο Μπάιντεν. Προσθέτει δε ότι «κάθε επαναπροσδιορισμός των διατλαντικών δεσμεύσεων στην περιοχή πρέπει να περιλαμβάνει ικανούς, πρόθυμους και αξιόπιστους συμμάχους, εφόσον στόχος είναι να δοθούν εγκαίρως βιώσιμες λύσεις».

Το φιρμάνι Ερντογάν

«Η Τουρκία παραμένει ένας από αυτούς τους συμμάχους και εταίρους», διαμηνύει ο απεσταλμένος του Ταγίπ Ερντογάν. Επιβεβαιώνοντας έτσι πως η βασική εντολή που του έχει δοθεί είναι να διερευνήσει δρόμους για να τα ξαναβρούν οι δύο χώρες, η σχέση των οποίων έχει πληγωθεί βαθιά τα τελευταία χρόνια. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι ο «σουλτάνος» έχει δηλώσει απογοητευμένος από τον Μπάιντεν, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν έχουμε κάνει καλή αρχή».

Ο Τούρκος πρέσβης, μάλιστα, φέρνει ως παράδειγμα τις καταιγιστικές εξελίξεις στο Αφγανιστάν προκειμένου να αποδείξει τα λεγόμενά του. «Η απροσδόκητη τροπή που πήραν τα γεγονότα και οι εικόνες απόγνωσης από το Διεθνές Αεροδρόμιο της Καμπούλ θα κυνηγούν τη διεθνή κοινότητα για πολλά χρόνια. Όμως, η Τουρκία – η ικανός, πρόθυμος και αξιόπιστος σύμμαχος του ΝΑΤΟ – διαδραμάτισε ένα ζωτικής σημασίας ρόλο στο Αφγανιστάν και σήμερα ηγείται παραδειγματικά των εταίρων».

Όπως ισχυρίζεται δε ο Μερτσάν, η χώρα του το καταφέρνει με αρκετούς τρόπους: «Εμπλέκεται με τους Ταλιμπάν προκειμένου να τους ενθαρρύνει να κινηθούν προς τη σωστή κατεύθυνση, συμπεριλαμβανομένου του σχηματισμού μιας αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης, της τήρησης των δεσμεύσεών τους για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και της προάσπισης των δικαιωμάτων κάθε τμήματος της κοινωνίας, ειδικά των γυναικών και των κοριτσιών. Η Τουρκία, επίσης, έχει επαναλάβει την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας προς τον αφγανικό λαό. Τεχνικά κλιμάκιά της δε βρίσκονται ήδη στη χώρα για να βοηθήσουν να επαναλειτουργήσει το διεθνές αεροδρόμιο – υπό συγκεκριμένες δε συνθήκες, θα αντιμετωπίζαμε θετικά το ενδεχόμενο να αναλάβουμε τη λειτουργία του από κοινού με το Κατάρ».

Δεν θα βρείτε άλλον σαν εμάς…

Πρακτικά, λοιπόν, αυτό που επιχειρεί να «πουλήσει» με το άρθρο του είναι και τοι μεγάλο αντάλλαγμα το οποίο προσφέρει ο Ερντογάν στον Μπάιντεν και την Ουάσιγκτον για να τα ξαναβρούν: Ότι ο ρόλος της Τουρκίας είναι αναντικατάστατος και «δεν μπορεί να αντικατασταθεί ή να ανατεθεί εργολαβικά σε κανέναν άλλο, είτε πρόκειται για κράτος είτε όχι, στην Ευρύτερη Ευρασία».

Για τον λόγο αυτό, όπως γράφει, «η Τουρκία και οι ΗΠΑ πρέπει να εργαστούν από κοινού». Άλλωστε, καταλήγει, «οι αιώνες της παρουσίας και της εμπειρίας της Τουρκίας στην Ευρύτερη Ευρασία είναι βέβαιο ότι θα βοηθήσουν τη διατλαντική κοινότητα, όποια μορφή και αν πάρει τελικά».

Αρκούν, άραγε όλα αυτά – σε συνδυασμό με ένα μεγάλο συμβόλαιο για αγορά και εκσυγχρονισμό μαχητικών F-16 – για να πείσουν τους Αμερικανούς να αλλάξουν στάση; Ή μήπως θα συνεχίσουν να περιμένουν υπομονετικά την πτώση του Ερντογάν για να κάνουν τη δική τους κίνηση επαναπροσέγγισης, έτσι ώστε να μην του προσφέρουν μια επιτυχία;