Ακίνητα – Τα 10+1 λάθη που «φουσκώνουν» τον ΕΝΦΙΑ

Τη δυνατότητα να «ξεφουσκώσουν» τους λογαριασμούς του ΕΝΦΙΑ έχουν αρκετοί φορολογούμενοι αν φροντίσουν να διορθώσουν εγκαίρως τα λάθη και τις παραλείψεις στα στοιχεία των ακινήτων τους.

Προκειμένου να εκδοθεί αυτόματα νέο εκκαθαριστικό με νέο ποσό φόρου οι τροποποιήσεις καλό θα είναι να γίνουν πριν τις 29 Οκτωβρίου που εκπνέει η προθεσμία πληρωμής των δυο πρώτων δόσεων του ΕΝΦΙΑ ώστε να εκδοθεί νέο εκκαθαριστικό.

Νέος λογαριασμός ΕΝΦΙΑ εκδίδεται αυτόματα εφόσον από τις αλλαγές προκύπτει αύξηση του οφειλόμενου φόρου ή μείωση έως και 300 ευρώ. Στις περιπτώσεις που από τις αλλαγές προκύπτει μείωση φόρου πάνω από 300 ευρώ τότε ο φορολογούμενος θα πρέπει να κλείσει ραντεβού με την Εφορία του για να ολοκληρωθεί η νέα εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ.

Είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι φορολογούμενοι πως οι διορθώσεις λαθών στο Ε9 δεν «τιμωρούνται» με το αυτοτελές πρόστιμο εκπρόθεσμης υποβολής των 100 ευρώ, μέχρι τουλάχιστον να ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση στις περιοχές όπου ανήκουν τα ακίνητα του εκάστοτε ιδιοκτήτη.

Τα 10+1 πιο συνηθισμένα λάθη

1.            Οι βοηθητικοί χώροι καταχωρίζονται ως κύριοι. Σε αυτές τις περιπτώσεις χρεώνεται κανονικός φόρος ανά τετραγωνικό όχι ο μειωμένος κατά 90% σε σχέση με τον φόρο που αναλογεί σε χώρο κύριας χρήσης. Ένα από τα πιο συνηθισμένα λάθη αποτελεί η δήλωση των υπόγειων επιφανειών ακινήτου ως κύριου χώρου ή του παταριού που επικοινωνεί με εσωτερική κλίμακα μαζί με τους κύριους χώρους του ακινήτου.

Το ακίνητο για το οποίο έχουν γίνει τα λάθη θα πρέπει να ξαναδηλωθεί με αναγραφή του σωστού αριθμού τετραγωνικών μέτρων τόσο για τους κύριους όσο και για τους βοηθητικούς χώρους.

2.            Κενά ημιτελή κτίσματα. Προβλέπεται έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ κατά 60%. Εάν η έκπτωση δεν έχει υπολογιστεί στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ, τότε το πιο πιθανό είναι να μην έχουν επικαιροποιηθεί τα στοιχεία του συγκεκριμένου ακινήτου στη δήλωση Ε9 και θα πρέπει να διορθωθεί η παράλειψη.

Προσοχή, το κενό ημιτελές κτίσμα για το οποίο προβλέπεται έκπτωση δεν θα πρέπει να έχει ηλεκτροδοτηθεί ή να ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα.

Ο φορολογούμενος πρέπει, κατά την αναγραφή των στοιχείων του συγκεκριμένου κτίσματος στον πίνακα 1 του Ε9, να έχει συμπληρώσει, οπωσδήποτε, και τις ακόλουθες ενδείξεις:

– Στη στήλη 10 του πίνακα 1, θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό αριθμό 99 που σημαίνει «ημιτελές κτίσμα».

–  Στη στήλη 30 του πίνακα 1 πρέπει να έχει συμπληρώσει την ένδειξη ΟΧΙ εάν το ημιτελές κτίσμα είναι «μη ηλεκτροδοτούμενο» ή την ένδειξη ΝΑΙ, εάν το ημιτελές κτίσμα ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα. Στην περίπτωση συμπλήρωσης της ένδειξης «ΝΑΙ» στη στήλη 30 θα πρέπει να έχει αναγραφεί και ο αριθμός της εργοταξιακής παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στη στήλη 31 του πίνακα 1.

Στη στήλη 32 «ειδική κατηγορία» του πίνακα 1 θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό 8 που σημαίνει ότι το δηλούμενο κτίσμα είναι «κενό».

Εάν δεν εμφανίζεται συμπληρωμένη έστω και μία από τις τρεις αυτές ενδείξεις, τότε η προβλεπόμενη από τον νόμο έκπτωση 60% στον αναλογούντα ΕΝΦΙΑ δεν θα έχει υπολογιστεί στο εκκαθαριστικό ΕΝΦΙΑ 2021 και απαιτείται διορθωτική δήλωση Ε9.

3.            Αγροτεμάχια. Υπάρχουν περιπτώσεις φορολογούμενων που έχουν χρεωθεί με μεγαλύτερο φόρο ακόμη και για μια άγονη εδαφική έκταση. Αυτό μπορεί να συμβαίνει γιατί ο φορολογούμενος έχει δηλώσει μόνο την ονομασία της θέσης στην οποία βρίσκεται η έκταση και τον νομό στον οποίο βρίσκεται η συγκεκριμένη περιοχή και δεν έχει δηλώσει το Δήμο ή την Δημοτική Ενότητα που βρίσκεται το ακίνητο. Στην περίπτωση αυτή, ο ΕΝΦΙΑ υπολογίστηκε με τη μεγαλύτερη φορολογητέα τιμή αφετηρίας (Αρχική Βασική Αξία) ανά τετραγωνικό μέτρο, η οποία ισχύει σε ολόκληρο τον νομό. Επίσης λαμβάνεται υπόψη η μεγαλύτερη Αρχική Οικοπεδική Αξία (Τ.Ο. Αρχικό) του νομού. Εάν στην τροποποιητική του Ε9 να ξαναδηλωθεί το αγροτεμάχιο και συμπληρωθούν ορθά τα στοιχεία της διεύθυνσής του, η επιπλέον χρέωση θα εκλείψει.

4.            Αγροτεμάχιο με κτίσμα. Σε περίπτωση κατά την οποία μέσα σε ένα αγροτεμάχιο υφίσταται κτίσμα το οποίο χρησιμοποιείται ως κατοικία, ο φόρος του αγροτεμαχίου πενταπλασιάζεται. Αν το κτίσμα δεν είναι κατοικία, αλλά γεωργικό κτίσμα ή αποθήκη ή επαγγελματική στέγη, ο φόρος δεν πενταπλασιάζεται. Συνεπώς, αν ο φορολογούμενος διαθέτει αγροτεμάχιο μέσα στο οποίο υπάρχει κάποιο κτίσμα, το οποίο όμως δεν είναι κατοικία, αλλά γεωργικό κτίσμα ή αποθήκη ή κτίριο επαγγελματικής στέγης, και το έχει δηλώσει ως κατοικία θα πρέπει να γίνει διόρθωση.

Θα πρέπει λοιπόν ο ιδιοκτήτης να έχει συμπληρώσει και μια από τις στήλες 17α ή 17β ή 17γ στην αρχική δήλωση που έχει εκκαθαριστεί, αλλιώς πρέπει να υποβάλει τροποποιητική.

5.            Εμπράγματα δικαιώματα. Υπάρχουν περιπτώσεις φορολογουμένων που έχουν την ψιλή κυριότητα ή την επικαρπία επί ακινήτων και έχουν χρεωθεί με επιπλέον ΕΝΦΙΑ, επειδή στο Ε9 δεν δήλωσαν ψιλή κυριότητα ή επικαρπία, αλλά πλήρη κυριότητα, αναγράφοντας τον κωδικό 1 αντί των κωδικών 2 ή 3 στις σχετικές στήλες του Ε9. Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου είδους εμπράγματου δικαιώματος, το ακίνητο θεωρείται ότι ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στο φορολογούμενο, εφόσον το έτος γέννησης επικαρπωτή για το συγκεκριμένο δικαίωμα είναι κενό.

6.            Το έτος γέννησης του επικαρπωτή. Το λάθος φαίνεται μικρό, ωστόσο «φουσκώνει» τον φόρο. Θα πρέπει να δηλώνεται το σωστό έτος γέννησης του επικαρπωτή, καθώς από την ηλικία του εξαρτάται ο υπολογισμός του ποσοστού του φόρου.

7.            Ποσοστό συνιδιοκτησίας: Πολλοί φορολογούμενοι δεν έχουν συμπληρώσει στα ακίνητά τους καθόλου το ποσοστό συνιδιοκτησίας ή το έχουν συμπληρώσει λανθασμένα με αποτέλεσμα κατά την εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ να λαμβάνεται ποσοστό συνιδιοκτησίας 100% αντί π.χ. 50%-50% ή 60%-30%-10% κ.λπ. με συνέπεια να αυξάνονται τα πληρωτέα ποσά. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να διορθωθεί το ποσοστό συνιδιοκτησίας για να υπολογιστεί δίκαια ο φόρος.

8.            Έτος κατασκευής. Στον κωδικό αυτό του Ε9 έχουν εντοπιστεί πολλά λάθη. Πολλοί φορολογούμενοι έχουν δηλώσει ως έτος κατασκευής το έτος που ηλεκτροδοτήθηκε το ακίνητο ενώ πρέπει να δηλωθεί το έτος που εκδόθηκε η οικοδομική άδεια.

9.            Όροφος. Ένα από τα συνηθισμένα λάθη που γίνεται από τους φορολογούμενους είναι ότι ξεχνούν να συμπληρώσουν τον όροφο στο οποίο βρίσκεται το διαμέρισμά τους. Σε περίπτωση μη συμπλήρωσης του αριθμού ορόφου για τον υπολογισμό του φόρου λαμβάνεται ο υψηλότερος συντελεστής που αντιστοιχεί στον 6ο όροφο.

10.          Μεζονέτες. Στις περιπτώσεις μεζονετών πολλοί δηλώνουν ως όροφο, τον όροφο που βρίσκεται η είσοδος της κατοικίας ενώ πρέπει να δηλωθεί ο υψηλότερος όροφος. Και στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να γίνουν διορθώσεις.

11.          Δώμα. Εκτός από την περίπτωση μη συμπλήρωσης του αριθμού ορόφου υπάρχει και η περίπτωση συμπλήρωσης ορόφου ακινήτου ως δώμα. Και εδώ για τον υπολογισμό του φόρου λαμβάνεται ο υψηλότερος συντελεστής που αντιστοιχεί στον 6ο όροφο.