Τα σκαθάρια της ακρίβειας

Η οικοδομή «τρέχει» μετά από ένα μεγάλο διάστημα για δύο σχεδόν χρόνια με ρυθμό αύξησης τόσο σε επίπεδο όγκου όσο και σε επίπεδο αδειών, άνω του 30%. Η βάση είναι χαμηλή, γιατί είχε παγώσει αυτός ο ισχυρός κλάδος για την ελληνική οικονομία για περίπου μια δεκαετία. Ωστόσο κάτι η ανάκαμψη μετά την πανδημία, κάτι το «πάγωμα» του ΦΠΑ που αποφάσισε η παρούσα κυβέρνηση, κάτι τα πρώτα μεταμνημονιακά στεγαστικά δάνεια που δίνουν οι τράπεζες, γεγονός είναι ότι πήρε μπροστά. Δημιούργησε δουλειές και ακόμα περισσότερες προσδοκίες. Τώρα απειλούνται και τα δύο. Και η βιωσιμότητα των δουλειών που κλείστηκαν και η υλοποίηση των προσδοκιών.

Οι υπέρογκες και απότομες αυξήσεις που καταγράφονται σε κάθε είδος υλικού μιας οικοδομής, απειλεί προϋπολογισμούς, συμφωνίες και βέβαια ανθρώπινες σχέσεις. Αγοραπωλησίες που είχαν κλειστεί πριν από έναν χρόνο, πλέον είναι ζημιογόνες για τους κατασκευαστές. Αντίστοιχα εάν οι αγοραστές δεν είχαν υπογράψει με μια προσυμφωνημένη τιμή βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα επιπλέον κόστος, που δεν μπορούσαν να το υπολογίσουν. Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τις κατασκευές νεόδμητων κατοικιών, αφορά το ίδιο ίσως και περισσότερο, τις επισκευές κατοικιών. Σκεφτείτε απλά ότι μέσα στις επόμενες μέρες ετοιμάζεται να βγει στον αέρα το νέο πρόγραμμα Εξοικονομώ, ενώ σε δύσκολη κατάσταση βρίσκεται η ολοκλήρωση των δικαιούχων του προηγούμενου προγράμματος, που μέχρι το τέλος του έτους θα πρέπει να έχουν ολοκληρώσει τις εργασίες. Οι τιμές του βασικού υλικού του εν λόγω προγράμματος τα κουφώματα, έχουν εκτοξευτεί. Αιτία η διεθνής τιμή του αλουμινίου. Στο χρηματιστήριο μετάλλων του Λονδίνου έχει φτάσει τα 3.000 δολάρια ο τόνος, κάτι που αποτελεί και νέο υψηλό επίπεδο από το 2008. Ηδη οι τιμές στις αλουμινοκατασκευές έχουν πάρει πάνω σχεδόν 40%, ενώ πολλοί κατασκευαστές είτε βάζουν ρήτρες σε προσφορές ώστε να μπορούν να μετακυλίουν τις αυξήσεις, είτε πιέζουν για άμεσες αγορές υλικών, ώστε να μην υπάρξουν ανατροπές στους προϋπολογισμούς κατασκευών. Είναι ενδεικτικό ότι με βάση αναφορές κατασκευαστών το κόστος κατασκευής ανά τετραγωνικό μέτρο έχει ανέβει σε σχέση με πέρυσι κατά 20-30%. Σύμφωνα, επίσης, με την ΕΛΣΤΑΤ τον φετινό Αύγουστο οι τιμές στα οικοδομικά υλικά σημείωσαν νέα αύξηση, 4,6% σε σχέση με πέρυσι τον ίδιο μήνα.

Η αίσθηση που υπάρχει παγκοσμίως είναι ότι υπάρχουν τα προβλήματα της αποκατάστασης της αλυσίδας εφοδιασμού μετά την πανδημία αλλά υπάρχει και πολλή …κερδοσκοπία. Οι προμηθευτές επικαλούνται κάθε πιθανό ή απίθανο λόγο. Για παράδειγμα για την αύξηση χρήσης της εναλλακτικής των κουφωμάτων αλουμινίου, που είναι τα ξύλινα κουφώματα, επικαλούνται μεγάλη ζημιά από προσβολές που προκαλεί το… σκαθάρι φλοιού. Κάτι αντίστοιχο επικαλούνται οι παραγωγοί και στα υπόλοιπα υλικά της οικοδομής. Κάθε ένα έχει και το… σκαθάρι του. Υπάρχει η αίσθηση ότι το πρόβλημα δεν βρίσκεται στην πλευρά των προμηθευτών υλικών, παρά την ξεκάθαρη προσπάθεια εκμετάλλευσης της συγκυρίας.

Το πρόβλημα βρίσκεται στις κυβερνήσεις που προσπαθώντας να καλύψουν γρήγορα τις ζημιές της πανδημίας, ρίχνουν ταυτόχρονα πολλά δισεκατομμύρια σε μια αγορά που στην πλειονότητά της δεν μπορεί να ανταποκριθεί. Οσοι μπορούν όχι απλά κερδίζουν, αλλά επικαλούνται κάθε λογής… σκαθάρια, προκειμένου να βγάλουν όσα περισσότερα μπορούν σε λίγο χρόνο. Μήπως ήρθε η ώρα να μπει ένα φρένο στον ρυθμό ανάπτυξης όλων αυτών των κατασκευών και της υλοποίησης όλων αυτών των προγραμμάτων; Αν περάσουν όλες οι αυξήσεις μόνιμα στην οικονομία, τότε το όποιο όφελος στον ρυθμό ανάπτυξης θα ροκανιστεί από τον πληθωρισμό που θα φέρουν…