ΕΕΕ – Τα νέα εναλλακτικά καύσιμα προϋπόθεση για μια ναυτιλία μηδενικών ρύπων

Η ανάπτυξη νέων, οικονομικά βιώσιμων και ασφαλών καυσίμων χαμηλής ή μηδενικής έντασης ρύπων, διαθέσιμων ανά την υφήλιο, καθώς και νέων τεχνολογιών πρόωσης πλοίων, αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για την ενεργειακή μετάβαση της ναυτιλίας σε μια εποχή χωρίς άνθρακα.

Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από την Τεχνική Έκθεση αναφορικά με την απανθρακοποίηση του ναυτιλιακού τομέα και τη μελέτη “Survey of Alternative Fuels – Technologies for Shipping” (Μάιος 2021) της Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών που δίνονται σήμερα στην δημοσιότητα.

Τα δυο κείμενα παρουσιάζουν από τεχνικής άποψης τα πιθανά εναλλακτικά ναυτιλιακά καύσιμα και τεχνολογίες πλοίων, που απαιτούνται να αναπτυχθούν για να καταστεί εφικτή η απανθρακοποίηση του τομέα των θαλασσίων μεταφορών.

«Η Ελλάδα, διά του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη και της σχετικής πρότασής του για τη δημιουργία Κέντρου Ερευνών για Εναλλακτικά Ναυτιλιακά Καύσιμα και Τεχνολογίες στην ΕΕ, δείχνει τον δρόμο προς την επιτυχή υλοποίηση της απανθρακοποίησης της ναυτιλίας και την πραγματική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (Greenhouse Gas – GHG)», σημείωσε ο πρόεδρος της ΕΕΕ, κ. Θεόδωρος Βενιάμης.

«Η πρόταση του πρωθυπουργού τοποθετεί την Ελλάδα στο προσκήνιο των ευρωπαϊκών εξελίξεων αναφορικά με τη βιωσιμότητα του περιβάλλοντος και της ευρωπαϊκής ναυτιλιακής βιομηχανίας, η οποία συνιστά κεφάλαιο στρατηγικής σημασίας για την ΕΕ», συνέχισε ο κ. Βενιάμης.

Η ΕΕΕ, επιθυμώντας να συνεισφέρει, με την εξειδικευμένη γνώση της και την πρακτική της εμπειρία στη λειτουργία της ναυτιλίας, στις τρέχουσες συζητήσεις για το περιβάλλον, συγκέντρωσε και δημοσίευσε σχετικό τεχνικό πληροφοριακό υλικό.

Από το υλικό αυτό προκύπτει ότι η ανάπτυξη νέων, οικονομικά βιώσιμων και ασφαλών καυσίμων χαμηλής ή μηδενικής έντασης ρύπων, διαθέσιμων ανά την υφήλιο, καθώς και νέων τεχνολογιών πρόωσης πλοίων, αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για την ενεργειακή μετάβαση της ναυτιλίας. Επισημαίνεται, επίσης, ότι η εκπλήρωση των ανωτέρω προϋποθέσεων πρέπει να βαρύνει φορείς εκτός ναυτιλίας, στο εξειδικευμένο αντικείμενο των οποίων εμπίπτουν.

«Είναι σημαντικό, οι διαμορφωτές των πολιτικών και οι νομοθέτες να λάβουν υπόψη τους το δεδομένο αυτό, προτού νομοθετήσουν αποκλειστικά για τους πλοιοκτήτες. Είναι εξίσου σημαντικό να διασφαλιστεί ότι ο ρυπαίνων είναι αυτός που θα πληρώνει το κόστος που συνεπάγεται η εφαρμογή των σχετικών Κανονισμών της ΕΕ, όπως το ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (EU ETS), όπως εύστοχα διατυπώθηκε από τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας. Ο ρυπαίνων, εν προκειμένω, είναι ο commercial operator του πλοίου και τις περισσότερες φορές είναι πρόσωπο διαφορετικό από τον πλοιοκτήτη, δηλαδή ο ναυλωτής. Η ανάθεση της σχετικής ευθύνης στα σωστά πρόσωπα, δηλαδή σε αυτούς που λαμβάνουν αποφάσεις που επιδρούν καθοριστικά στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα των πλοίων, είναι θεμελιώδους σημασίας για την επιτυχή υλοποίηση των περιβαλλοντικών στόχων», τόνισε ο κ. Βενιάμης.

Στις δυο τεχνικές εκθέσεις γίνονται αναφορές στα πιθανά εναλλακτικά καύσιμα και τις τεχνολογικές επιλογές των πλοίων για να καταστεί δυνατή η απαλλαγή από τον άνθρακα του τομέα των θαλάσσιων μεταφορών. Αναδεικνύουν δε την πολυπλοκότητα του όλου προβλήματος λόγω των πολλών εμπλεκόμενων παραγόντων της αγοράς.

Το προφανές είναι, τονίζεται στην τεχνική έκθεση, ότι η απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές του τομέα των θαλάσσιων μεταφορών δεν είναι απλή υπόθεση και, ασφαλώς, δεν είναι καθήκον για έναν παράγοντα της ενιαίας αγοράς. Εφοπλιστές, ναυλωτές, ναυπηγοί, κατασκευαστές κινητήρων, παραγωγοί καύσιμα και οι διανομείς, οι πάροχοι υποδομών, τα λιμάνια και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να συντονίσουν τις δράσεις τους για την υλοποίηση του φιλόδοξου πακέτου «Fit for 55».

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι απαιτείται πολύ περισσότερη έρευνα για να αναπτυχθούν οικονομικά αποδοτικές επιλογές καυσίμων χαμηλών ή και μηδενικών εκπομπών άνθρακα, τα οποία θα μπορούν να παραχθούν σε μεγάλη κλίμακα. Παράλληλα, απαιτούνται επενδύσεις σε υποδομές στα λιμάνια και στην παραγωγή βιοκαυσίμων.

Εναλλακτικά καύσιμα όπως αμμωνία, μεθανόλη ή υδρογόνο χρειάζονται επίσης μια νέα γενιά κινητήρων, εσωτερικής καύσης οι οποίες θα πρέπει να αναπτυχθούν από τους παρόχους ενέργειας, τους κατασκευαστές κινητήρων και τα ναυπηγεία.

Όλα τα παραπάνω απαιτούν την ανάπτυξη κανονισμών και τεχνικών κανόνων για ασφαλή σχεδιασμό και χρήση στα πλοία , υπογραμμίζουν οι δυο εκθέσεις.

Τέλος η ΕΕΕ προειδοποιεί ότι όλη η εξέλιξη οδηγεί σε ένα μελλοντικό τοπίο πολλαπλών καυσίμων για τη ναυτιλία εξέλιξη που προαναγγέλλει το τέλος της θαλάσσιας μεταφοράς χαμηλού κόστους.