Ερντογάν – Τραβάει στα άκρα τη σχέση του με την Ευρώπη

Στα άκρα ωθεί όλο και περισσότερο τις σχέσεις της Τουρκίας με τη Δύση ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και μένει πλέον να φανεί αν θα εφαρμόσει στην πράξη την απειλή του προχωρώντας στην απέλαση των δέκα πρεσβευτών από τον Καναδά, τη Δανία, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ολλανδία, τη Νέα Ζηλανδία, τη Νορβηγία, τη Σουηδία και τις ΗΠΑ. Ο Ερντογάν έδωσε εντολή στο τουρκικό ΥΠΕΞ να χαρακτηριστούν ανεπιθύμητα πρόσωπα, επειδή ζήτησαν την αποφυλάκιση του Οσμάν Καβαλά.

Αποφασίζει αύριο το υπουργικό συμβούλιο

Σύμφωνα με το Reuters, το οποίο επικαλείται διπλωματική πηγή, η τελική απόφαση για το αν θα απελαθούν οι δέκα πρεσβευτές θα ληφθεί κατά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου της Τουρκίας αύριο Δευτέρα.

Η κίνηση αυτή του Ερντογάν, να προχωρήσει σε ένα κατά γενική ομολογία σπάνιο μέτρο στις διεθνείς σχέσεις, αποτελεί αν μη τι άλλο μια πολύ σοβαρή εξέλιξη και έχει προκαλέσει σωρεία αντιδράσεων τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας.

Σε μεγάλο βαθμό αντανακλά την μεγάλη πίεση υπό από την οποία τελεί ο Τούρκος πρόεδρος, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με τη λαϊκή δυσαρέσκεια η οποία διογκώνεται καθημερινά και αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις, καθώς η κατάσταση της τουρκικής οικονομίας είναι άσχημη. Ο υψηλός πληθωρισμός και η συνεχής υποτίμηση της λίρας ρίχνουν σε κατάσταση φτώχειας όλο και μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού.

Στο φόντο αυτών των οικονομικών εξελίξεων για πρώτη φορά μετά από 20 χρόνια, η αντιπολίτευση στην Τουρκία εμφανίζεται συσπειρωμένη και με κοινή στρατηγική ενώ τα έξι κόμματα βρίσκονται σε συντονισμό προκειμένου να αμφισβητήσουν έμπρακτα την εξουσία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ενόψει των εκλογών του 2023.

Σε αυτό το πλαίσιο ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με συνεχείς επιθέσεις στη Δύση επιχειρεί να δημιουργήσει κλίμα συσπείρωσης των οπαδών του και να ανακτήσεις τις δημοσκοπικές απώλειες που καταγράφει.

Δεν έχουν λάβει ειδοποίηση οι χώρες

Μέχρι στιγμής πάντως οι περισσότερες από τις 10 χώρες ανέφεραν ότι ακόμη δεν έχουν λάβει επίσημη ειδοποίηση για τους πρέσβεις τους από το τουρκικό ΥΠΕΞ, ενώ τουρκικές διπλωματικές πηγές στην Άγκυρα δηλώνουν ότι δεν έχει σταλεί ακόμη ειδοποίηση στους πρέσβεις για να φύγουν από την Τουρκία.

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ είπε ότι γνωρίζουν την είδηση και ζήτησε από το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών να διευκρινίσει το θέμα.

Αντίστοιχα το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών αργά χθες το βράδυ ανέφερε ότι «λάβαμε υπόψη τις δηλώσεις και τα νέα του προέδρου Ερντογάν και βρισκόμαστε σε εντατική διαβούλευση με τις άλλες εννέα χώρες».

«Ο πρεσβευτής μας δεν έκανε τίποτα για να δικαιολογεί την απέλασή του», δήλωσε ο εκπρόσωπος της νορβηγικής κυβέρνησης. Ο Τρουντ Μασέιντε πρόσθεσε ότι «θα συνεχίσουμε να καλούμε την Τουρκία να συμμορφωθεί με τα δημοκρατικά πρότυπα και το κράτος δικαίου».

Παρόμοια δήλωση προήλθε κι από τη Σουηδία.

Ο Δανός υπουργός Εξωτερικών δήλωσε επίσης ότι δεν έχει γίνει καμία επίσημη ενημέρωση προς την πρεσβεία τους και ότι βρίσκονται σε επαφή με φιλικές και συμμαχικές χώρες.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Νέας Ζηλανδίας δήλωσε ότι «δεν θα κάνει κανένα σχόλιο χωρίς να λάβει ενημέρωση μέσω των επίσημων καναλιών» και ότι «η Νέα Ζηλανδία δίνει αξία στις σχέσεις της με την Τουρκία».

Από την άλλη, η Κάτι Πίρι, πρώην εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Τουρκία, δήλωσε ότι ολόκληρη η ΕΕ πρέπει να στηρίξει τους πρέσβεις που κηρύχθηκαν personae non gratae.

Σφοδρές αντιδράσεις στο εσωτερικό της Γερμανίας

Παρά το γεγονός ότι στην Γερμανία η κυβέρνηση επισήμως δεν έχει λάβει θέση, σφοδρές είναι οι αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας με την αντιπρόεδρο της Γερμανικής Βουλής Κλαούντια Ροτ των Πρασίνων να ζητάει την επιβολή κυρώσεων και τη διακοπή της εξαγωγής γερμανικών όπλων στην Τουρκία, τονίζοντας ότι «οι αδίστακτες ενέργειες του Ερντογάν ενάντια σε επικριτές του πραγματοποιούνται όλο και πιο ανεξέλεγκτα» ενώ μίλησε για αυταρχική πορεία του Τούρκου προέδρου.

Ο αντιπρόεδρος της ΚΟ των Φιλελευθέρων Αλεξάντερ Γκραφ Λάμπσντορφ, δηλώνει πως «μια πιθανή απέλαση» των 10 πρεσβευτών από το «νατοϊκό σύμμαχο Τουρκία θα ήταν απερίσκεπτη, μη διπλωματική και θα αποδυνάμωνε τη συνοχή της συμμαχίας.» Ο Γκραφ Λάμπσντορφ αμφιβάλει, ότι o Ερντογάν θα επιθυμούσε μια τέτοια εξέλιξη.

Σκληρή κριτική ασκεί ο απερχόμενος πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της γερμανικής βουλής, Ρόμπερτ Ρέτγκεν, στη Süddeutsche Zeitung. Ενώ κάνει λόγο για «κλιμάκωση στην εξωτερική πολιτική», ο χριστιανοδημοκράτης πολιτικός καταλογίζει στον Τούρκο πρόεδρο, ότι «οδηγεί τη χώρα του περαιτέρω σε πλήρη απομάκρυνση από την Ευρώπη και τη Δύση».

Υψηλούς τόνους χρησιμοποίησε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι, ο οποίος μίλησε για αυταρχική μετατόπιση της κυβέρνησης της Τουρκίας.

«Η απέλαση δέκα πρεσβευτών είναι ένδειξη της αυταρχικής μετατόπισης της τουρκικής κυβέρνησης. Δεν θα εκφοβιστούμε», έγραψε ο κ. Σασόλι σε ανάρτησή του στο twitter, ζητώντας την απελευθέρωση του Οσμάν Καβαλα.

Με ενδιαφέρον πάντως αναμένεται πως θα αντιδράσουν οι ΗΠΑ.

The expulsion of ten ambassadors is a sign of the authoritarian drift of the Turkish government. We will not be intimidated.

Freedom for Osman Kavala.

— David Sassoli (@EP_President) October 23, 2021

Τι λένε τα τουρκικά ΜΜΕ

Σύμφωνα με το sigmalive, τα τουρκικά ΜΜΕ υποστηρίζουν ότι το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών έκανε μια προσπάθεια επί δύο ημέρες προκειμένου να πείσει τον Ερντογάν να μην προβεί σε αυτή τη δήλωση και εντολή, αλλά ήταν ανεπιτυχής.

Αυτές οι απόψεις παρουσιάστηκαν στον υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου για να τις μεταφέρει στον Τούρκο πρόεδρο, ωστόσο, παρά τις προσπάθειες που έγιναν επί δύο ημέρες, ο Ερντογάν δεν έκανε πίσω στην απόφασή του.

Αντιδράσεις στο εσωτερικό της Τουρκίας – «Ντροπιάζεις τη χώρα»

Στο εσωτερικό της Τουρκίας, πρώτος αντέδρασε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, όπως μεταδίδει το sigmalive. O Κιλιτσντάρογλου αποφεύγοντας να σχολιάσει αυτή καθ’ αυτή την εντολή, υποστήριξε ότι ο Ερντογάν προσπαθεί να στρέψει την προσοχή του λαού μακριά από την κατεστραμμένη οικονομία.

Έντονη κριτική άσκησε ο ηγέτης του Κόμματος του Μέλλοντος και πρώην πρωθυπουργός, Αχμέτ Νταβούτογλου, ο οποίος δήλωσε ότι ο Ερντογάν ντροπιάζει τη χώρα, η οποία πλέον έχει χάσει την αξιοπιστία της διεθνώς, όπως και η τουρκική δικαιοσύνη.

«Ο κρατικός νους αντικαταστάθηκε από τη ρητορική των καβγάδων του δρόμου. Ντροπιάζετε τη χώρα. Καταπατώντας τους νόμους και μετατρέποντας την εξωτερική πολιτική σε παζάρι, αυτή η κυβέρνηση κατέστρεψε το γόητρο της χώρας μας. Όταν δώσετε στον Καβάλα το δικαίωμα σε μια ανεξάρτητη και δίκαιη δίκη, όπως αξίζει σε κάθε πολίτη, θα φιμώσετε τις άλλες πρωτεύουσες! Γιατί αυτή η βιασύνη και η επιθυμία να προκαλέσετε τη μεγαλύτερη διπλωματική κρίση στην ιστορία μας με χώρες που κάνουμε τις περισσότερες εξαγωγές; Την ώρα που οι πολίτες σας αμφιβάλλουν για τη δικαιοσύνη σας, η δικαιοσύνη και  η χώρα σας έχουν χάσει την αξιοπιστία τους. Τι κρίμα!», δήλωσε μέσω twitter ο Αχμέτ Νταβούτογλου.

2-Devlet aklının yerini sokak kavgası söylemi aldı. Ülkeye yazık ediyorsunuz! Bağımsız yargımızın kararlarına karşı iç ve dış müdahalelere hep birlikte karşı çıkalım. Ancak, yargımızın başka başkentlerden talimatlarla çalışabileceği algısını bu iktidar oluşturmuştur.

— Ahmet Davutoğlu (@Ahmet_Davutoglu) October 23, 2021

O Γκιούλ φωτογραφήθηκε με τον  Φινλανδό πρέσβη

Την ίδια ώρα, ο Τούρκος πρόεδρος, Αμπντουλάχ Γκιουλ, μετά τη δήλωση Ερντογάν συναντήθηκε και πόζαρε στην ίδια φωτογραφία με έναν από τους 10 πρέσβεις που ζήτησαν την απελευθέρωση του Οσμάν Καβάλα, τον Φιλανδό πρεσβευτή, Άρι Μάκι.

Ο Φινλανδός Πρέσβης, ο οποίος είναι μεταξύ των 10 πρεσβευτών, για τους οποίους ο Ερντογάν διέταξε την απέλασή του, μοιράστηκε μια φωτογραφία που τραβήχτηκε κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον 11ο πρόεδρο της Τουρκίας στο λογαριασμό του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

«Μια ωραία συζήτηση για την Τουρκία με τον πρώην πρόεδρο Αμπντουλάχ Γκιουλ σήμερα», έγραψε στη λεζάντα, ενώ ο Αμπντουλάχ Γκιουλ δεν έχει κάνει ακόμη καμία δήλωση σχετικά με τη συνάντηση.

A good discussion of Turkey today with former President of the Republic @cbabdullahgul pic.twitter.com/IHmFH4yq5G

— Ari Mäki (@Aripmaki) October 22, 2021