Πληθαίνουν τα «στοιχήματα» για πιο αυστηρή νομισματική πολιτική

Η μετά την πανδημία εποχή με χαμηλή ανάπτυξη αλλά υψηλό πληθωρισμό αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τις κεντρικές τράπεζες που βρίσκονται ξανά κάτω από το μικροσκόπιο των αγορών, των νοικοκυριών, αλλά και των κυβερνήσεων καθώς όλοι περιμένουν από αυτές να λάβουν τις σωστές αποφάσεις για να εξισορροπηθεί η κατάσταση.

Οι περισσότερες από τις κεντρικές αυτές τράπεζες μάλιστα. με πρώτη τη FED που συνεδριάζει ξανά αύριο Τετάρτη, δίνουν σινιάλο ότι προχωρούν προς πιο περιοριστική νομισματική πολιτική. Είναι όμως ταυτόχρονα εμφανές ότι και οι ίδιοι οι κεντρικοί τραπεζίτες δυσκολεύονται εν μέρει να περάσουν ακριβώς τα μηνύματα που θέλουν, ακριβώς επειδή η κατάσταση είναι σύνθετη χωρίς να υπάρχει άσπρο και μαύρο αλλά πολλές αποχρώσεις του γκρι.

Αυτό το διάστημα έχουν αρχίσει να αυξάνονται ξανά συνεχώς τα «στοιχήματα» ότι κεντρικοί τραπεζίτες σε κάθε γωνιά του κόσμου θα αρχίσουν να κλείνουν τη στρόφιγγα της ρευστότητας την ώρα που οι τιμές καλπάζουν από τη χαμηλή προσφορά και τη μεγάλη ζήτηση.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προχώρησε ήδη σε ανακοινώσεις νομισματικής πολιτικής την περασμένη Πέμπτη. Η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ θέλησε να αποκρούσει προσδοκίες των αγορών πως η ΕΚΤ μπορεί να προχωρήσει σε αυξήσεις επιτοκίων το 2022, αν και μερίδα της αγοράς θεώρησε ότι το μήνυμά της δεν ήταν τόσο ισχυρό και πως σύντομα η κεντρική τράπεζα μπορεί να αλλάξει πολιτική σύμφωνα τουλάχιστον με διαθενίς αναλυτές. Ο πληθωρισμός άλλωστε στην ευρωζώνη τρέχει ήδη με 4,1% για τον Οκτώβριο, σύμφωνα με προβλέψεις της Eurostat.

Τα μάτια στη FED αύριο Τετάρτη

Τη «σκυτάλη» της προσοχής παίρνει τώρα η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ η οποία την Τετάρτη το βράδυ θα ανακοινώσει τη δική της πολιτική. Ο πρόεδρος της FED Τζερόμ Πάουελ έχει δημιουργήσει αυξημένες προσδοκίες ότι θα αρχίσει να κλείνει τη στρόφιγγα της ρευστότητας μειώνοντας («tapering») τις μηνιαίες αγορές ομολόγων που μέχρι τώρα έφταναν το ιλιγγιώδες ποσό των 120 δισ. δολ. Επίσης η FED αναμένεται ευρέως ότι θα αρχίσει να αυξάνει και τα επιτόκια δανεισμού από το καλοκαίρι και μετά. Ακόμη κι έτσι πάντως, ο Πάουελ έχει κατηγορηθεί ότι δεν κάνει αρκετά για να αντιμετωπίσει τον πληθωρισμό αφού ο ίδιος και τα στελέχη της τράπεζας εξακολουθούν να πιστεύουν ότι δεν θα είναι μόνιμος αλλά πως οφείλεται κυρίως σε παράγοντες που αφορούν την επανεκκίνηση της οικονομίας μετά τους περιορισμούς που είχαν επιβληθεί για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Ο δείκτης τιμών στις ΗΠΑ έτρεχε με 5,4% το Σεπτέμβριο φτάνοντας σε υψηλά πολλών χρόνων.

Μετά τη FED, την Πέμπτη αναμένεται να συνεδριάσει η Τράπεζα της Αγγλίας (BoE) η οποία έχει δημιουργήσει προσδοκίες πως θα είναι η πρώτη από τις πολύ μεγάλες κεντρικές τράπεζες η οποία θα προχωρήσει σε αύξηση επιτοκίων. Ο διοικητής της Άντριου Μπέιλι προειδοποίησε στα μέσα του Οκτωβρίου ότι η BoE θα πρέπει να αναλάβει δράση εάν οι αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας και άλλων αγαθών όπως τρόφιμα αυξήσουν τις προσδοκίες και τις προβλέψεις για πληθωρισμό. Στη Βρετανία ο πληθωρισμός έφτασε το 3,1% το Σεπτέμβριο αλλά αναμένεται να σκαρφαλώσει μέχρι το 5% τους επόμενους μήνες σύμφωνα με τη Wall Street Journal.

Η Τράπεζα του Καναδά (Bank of Canada) από την πλευρά της προχώρησε την περασμένη εβδομάδα σε απροσδόκητη κίνηση βάζοντας τέλος στο πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων με τον πληθωρισμό να τρέχει με 4,4% το Σεπτέμβριο, σε υψηλά 18 ετών. Η Τράπεζα της Αυστραλίας (Reserve Bank of Australia) έχει δώσει από την πλευρά της ενδείξεις ότι μπορεί να σταματήσει κι αυτή τις αγορές ομολόγων στον απόηχο αυξημένου πληθωρισμού.

Ο πληθωρισμός ανά τον κόσμο σε ετήσια βάση

• 5,4% στις ΗΠΑ το Σεπτέμβριο
• 4,1% στην Ευρωζώνη τον Οκτώβριο
• 3,1% στη Βρετανία το Σεπτέμβριο
• 4,4% στον Καναδά το Σεπτέμβριο
• 3% στην Αυστραλία το Σεπτέμβριο