Αιθιοπία – Αιματηρές μπίζνες Τουρκίας με drones στον πόλεμο του Τιγκράι

Η κυβέρνηση της Αιθιοπίας έχει σφυρηλατήσει συμμαχία με την Τουρκία, εν μέσω αναφορών ότι θέλει να αναπτύξει οπλισμένα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη στον σκληρό πόλεμό της ενάντια στους αντάρτες της περιοχής του Τιγκράι.

Ο Αμπι Αχμέντ, ο πρωθυπουργός της Αιθιοπίας, υπέγραψε συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας κατά την επίσκεψη στην Άγκυρα τον Αύγουστο με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Οι λεπτομέρειες της συμφωνίας δεν έχουν δημοσιευθεί, αλλά αξιωματούχοι είχαν δηλώσει στο Reuters τον Οκτώβριο ότι η Αιθιοπία είχε ζητήσει τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Bayraktar TB2, τα οποία θεωρούνται τα πιο αποτελεσματικά πυρομαχικά του τύπου τους στον κόσμο.

Sürü Sürü KURTLAR saldık avlansınlar diye!…

DAHA OYUN YENİ BAŞLIYOR…⏱️ pic.twitter.com/tFbRPSm5FR

— Oğuzhan Uygun (@ogzhn_uyg) November 2, 2021

Yalancıya bu akıncı girsin…#TB2 ve #Akıncı kardeş kardeş uçarken. pic.twitter.com/DmtcJGicW4

— Mehmet Ali Sözer (@MehmetAliSozerr) November 3, 2021

Το ταξίδι του Άμπι ήρθε δύο μήνες μετά την εκδίωξη των αιθιοπικών δυνάμεων από την πρωτεύουσα του Τιγκράι, Μέκελε και πριν από μια αεροπορική και χερσαία αντεπίθεση τον Οκτώβριο, η οποία φαίνεται να απωθήθηκε γρήγορα.

Ο Αλεξ ντε Βάαλ, διευθυντής του Παγκόσμιου Ιδρύματος για την Ειρήνη στο Πανεπιστήμιο Tufts, δήλωσε: «Οι μάχες διεξάγονται πλέον σε ευρεία κλίμακα και είναι άγριες, με ίσως 100.000 στρατιώτες ήδη νεκρούς από την πλευρά της Αιθιοπίας. Πέντε εκατομμύρια άμαχοι χρειάζονται επισιτιστική βοήθεια ως απόρροια της σύγκρουσης, ωστόσο η Αντίς Αμπέμπα (σ.σ. πρωτεύουσα της Αιθιοπίας) εξακολουθεί να αγοράζει drones και άλλα όπλα».

Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη TB2 έχουν γίνει περιζήτητα σε όλη την Αφρική, την Ασία και χώρες της Ευρώπης, αφού το τηλεχειριζόμενο σκάφος θεωρήθηκε ότι ανέτρεψε την ισορροπία υπέρ του Αζερμπαϊτζάν στον πόλεμό του με την Αρμενία το περασμένο φθινόπωρο για τον διαφιλονικούμενο θύλακα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Η κυβέρνηση της Αιθιοπίας πιστεύεται ήδη ότι έχει αναπτύξει drones που κατασκευάζονται στο Ιράν και την Κίνα. Αλλά από στρατιωτικούς όρους, δε θεωρούνται τόσο αποτελεσματικά όσο τα TB2 της Τουρκίας, που κατασκευάζει η Baykar Makina, μια εταιρεία της οποίας ο επικεφαλής τεχνολογίας, Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ, είναι παντρεμένος με τη μικρότερη κόρη του Ερντογάν.

Καμία κυβέρνηση δεν έχει σχολιάσει δημόσια την πώληση drones, αλλά υπάρχουν ήδη στοιχεία που υποδηλώνουν ότι χρησιμοποιούνται τουρκικά πυρομαχικά: ένα θραύσμα τουρκικής βόμβας καθοδηγούμενης με λέιζερ που βρέθηκε από τις δυνάμεις των ανταρτών του Τιγκράι και δόθηκε στον δημοσιογράφο και αναλυτή Μάρτιν Πλάουτ τον προηγούμενο μήνα. Δεν μπορεί να προσδιοριστεί με βεβαιότητα από πού εκτοξεύτηκε, αλλά δυτικοί ειδικοί εκτιμούν ότι ο πύραυλος από τον οποίο προήλθε το θραύσμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από drone TB2.

Χρήση ΤΒ2 κατά Κούρδων

Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη TB2 χρησιμοποιήθηκαν αρχικά από την Άγκυρα εναντίον των Κούρδων ανταρτών τόσο στο τουρκικό έδαφος όσο και στη γειτονική Συρία και το Ιράκ. Έκτοτε έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί από τη διεθνώς αναγνωρισμένη λιβυκή κυβέρνηση στην Τρίπολη για να αποτρέψουν μια επίθεση των στρατευμάτων του Χαλίφα Χάφταρ που έχουν τη βάση τους στα ανατολικά της χώρας.

Το κόστος τους υπολογίζεται περίπου σε 1 έως 2 εκατομμύρια δολάρια έκαστο. Δηλαδή κοστίζει το ένα δέκατο ενός drone υψηλότερων προδιαγραφών US Protector, το οποίο η Ουάσιγκτον είναι πρόθυμη να πουλήσει σε λίγες μόνο χώρες. Η Άγκυρα έχει αυξήσει πάντως τις εξαγωγές και την περασμένη εβδομάδα το Κιργιστάν έγινε η τελευταία χώρα που παρήγγειλε ΤΒ2.

Η ταχεία εξάπλωση της τεχνολογίας των drones της Τουρκίας και ο αυταρχικός χαρακτήρας ορισμένων από τους αγοραστές τους, ανησυχεί ορισμένους σχολιαστές. «Αυτό που βλέπουμε είναι οι συνέπειες της μη επιθυμίας της διεθνούς κοινότητας να ασχοληθεί με τη διάδοση των drones», δήλωσε ο Κρις Κόουλς, από το Drone Wars, μια ΜΚΟ με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο.

«Τα drones αναθερμαίνουν τις πολεμικές συγκρούσεις στην περιοχή επειδή τα όπλα χωρίς χειριστές περιορίζουν τις επιπτώσεις για τους εμπλεκόμενους στον πόλεμο. Μια χώρα μπορεί να καταδικαστεί για προμήθεια επίγειων όπλων, αλλά υπάρχουν πολύ λιγότερα προβλήματα όταν προμηθεύει drones».

Χιλιάδες –πιθανώς έως και 30.000, σύμφωνα με τον Ντε Βάαλ–  νεαροί, κακώς εκπαιδευμένοι και κακώς οπλισμένοι Αιθίοπες στρατιώτες, πιστεύεται ότι σκοτώθηκαν μετά την έναρξη της κυβερνητικής επίθεσης τον Οκτώβριο σε σκληρές μάχες.

Η πόλη Μεκέλε έχει γίνει στόχος σειράς κυβερνητικών αεροπορικών επιδρομών τις τελευταίες ημέρες, με θύματα συχνά άμαχους πολίτες.

Είναι δύσκολο να ληφθούν ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τη σύγκρουση και τον αντίκτυπό της, εν μέρει επειδή πολύ λίγοι δημοσιογράφοι και ανθρωπιστικές υπηρεσίες δραστηριοποιούνται στην εμπόλεμη ζώνη. Το Τιγκράι παραμένει υπό αποκλεισμό, με τον ΟΗΕ να διαμαρτύρεται τον Αύγουστο ότι μόνο το 10% της διεθνούς παροχής βοήθειας μπόρεσε να περάσει.

Την Τετάρτη, η πιο ολοκληρωμένη έκθεση μέχρι σήμερα για τη σύγκρουση, μια κοινή έρευνα του ΟΗΕ και της επιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων της χώρας, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όλες οι πλευρές που συμμετέχουν στη σύγκρουση μπορεί να έχουν διαπράξει εγκλήματα πολέμου και άλλα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.