Αφήστε για αργότερα τις φλόγες… 

Πριν από μερικές μέρες, μπαίνοντας  λίγο μετά τα μεσάνυχτα να κλείσω το παράθυρο από ένα δωμάτιο του σπιτιού μου ένιωσα να …πνίγομαι από την κάπνα (!). Όχι το σπίτι –ευτυχώς για εμάς- δεν έπιασε φωτιά. Η κάπνα προερχόταν από αναμμένα τζάκια στην περιοχή που μένω. Και να πεις πως έκανε κρύο…

Καταλαβαίνω τη θαλπωρή που ενδεχομένως να αισθάνονται κάποιοι βλέποντας τη φωτιά στο τζάκι, αλλά δυστυχώς πλέον, εδώ που έχουν φθάσει τα πράγματα και στην πόλη που ζούμε, αυτή η θαλπωρή κοστίζει πολύ ακριβά για όλους. Ναι, για όλους.

Η επιβάρυνση του ατμοσφαιρικού αέρα…

Τι εννοώ; Κατά τους ειδικούς όλα τα τζάκια έχουν ένα κοινό κακό: την επιβάρυνση του ατμοσφαιρικού αέρα με μια σημαντική ποσότητα καυσαερίων. Κι αν υπάρχει πρόβλημα τώρα, φανταστείτε τι έχει να γίνει το χειμώνα, ειδικά εφέτος που η ακρίβεια έχει χτυπήσει κόκκινο και οι αυξήσεις στα καύσιμα έχουν πάρει φωτιά.

Για τους ανθρώπους που ανάβουν το τζάκι στην Αθήνα και στις άλλες αστικές περιοχές επειδή δεν έχουν τη δυνατότητα να βάλουν πετρέλαιο ή να συνδεθούν με φυσικό αέριο δεν μπορώ να πω τίποτα. Εδώ είναι θέμα της πολιτείας να πάρει όλα απαραίτητα μέτρα για την ανακούφιση των πιο αδύναμων νοικοκυριών.

Διαβάστε επίσης: Και στο… βάθος πυρηνική ενέργεια

Οι επιστήμονες εδώ και χρόνια κρούουν των κώδωνα του κινδύνου…

Για αυτούς, όμω,ς που ανάβουν φωτιά, έτσι, για την παρέα, για τη θαλπωρή, για, για…  και για όποιον άλλον λόγο, έχω να πω πολλά, και όχι μόνο εγώ. Οι επιστήμονες εδώ και χρόνια, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την ατμοσφαιρική ρύπανση που προκαλούν –ιδίως τα τζάκια ανοιχτού τύπου- και τις επιπτώσεις στη δημόσια  υγεία.

Και όλοι μας πλέον γνωρίζουμε πολύ καλά (για την ακρίβεια το έχουμε νιώσει) πως η ατμόσφαιρα στα μεγάλα αστικά κέντρα, ιδιαίτερα κατά τις μέρες που επικρατεί άπνοια γίνεται πολλές φορές  αποπνικτική  ιδίως μετά τη δύση του ηλίου.

Όπως μου εξηγεί ο διευθυντής στο Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, Νίκος Μιχαλόπουλος, σύμφωνα με παλαιότερη μελέτη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), οι ρύποι που παράγονται από καύση ξυλείας από ανοιχτό τζάκι, είναι περίπου 350 φορές περισσότεροι (σε σχέση με το πετρέλαιο) για το μονοξείδιο του άνθρακα και τέσσερις φορές περισσότεροι για οξείδια του αζώτου.

Γυρίσαμε 10 χρόνια πίσω…

Έπειτα υπάρχει και μια άλλη πολύ ενδιαφέρουσα διάσταση. Όπως μου αναφέρει ο Νίκος Μιχαλόπουλος, ενώ τα επίπεδα του μονοξείδιου του άνθρακα μειώνονταν συνεχώς στην ατμόσφαιρα της Αθήνας λόγω των μέτρων αντιρρύπανσης έως το 2010, από εκείνη τη χρονιά και μετά, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και τη χρήση των τζακιών για θέρμανση γυρίσαμε δέκα χρόνια πίσω, στα επίπεδα του χειμώνα του 2000 (αύξηση σχεδόν 100%).

Τα τζάκια κάνουν τα αιωρούμενα σωματίδια να …χορεύουν

Υπάρχει και συνέχεια. Κατά τον Νίκο Μιχαλόπουλο, στην περίπτωση των αιωρούμενων σωματιδίων, η αύξηση μπορεί να φτάσει και 150 φορές από έναν απλό λέβητα πετρελαίου, ενώ σε αυτή των πτητικών υδρογονανθράκων, μπορεί να φθάσει  και 3.000 φορές (!).

Τα τζάκια είναι μια καλή πάσα να μιλήσουμε για την ατμοσφαιρική ρύπανση. Και τα αιωρούμενα σωματίδια είναι ο …συνδετικός κρίκος. Αύξηση των τιμών στα αιωρούμενα σωματίδια σημαίνει αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Στην Ελλάδα, τουλάχιστον 8.500 πρόωροι θάνατοι, θα μπορούσαν να προληφθούν κάθε χρόνο εάν μειωνόταν τα επίπεδα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης –και ειδικότερα οι τιμές των αιωρούμενων σωματιδίων (!).

Ας σημειωθεί, μου επισημαίνει ο Νίκος Μιχαλόπουλος, πως οι εκπομπές από τα τζάκια αποτελούν την κύρια πηγή σωματιδιακής ρύπανσης σε όλες σχεδόν τις ελληνικές πόλεις το χειμώνα (σ.σ.: πιο σημαντική πηγή και από αυτή της κίνησης των αυτοκινήτων στην Αθήνα με βάση μελέτη του ΕΑΑ).

Οι επιπτώσεις στην υγεία…

Σύμφωνα με  ειδικούς, η ατμοσφαιρική ρύπανση από τα τζάκια ευθύνεται για βήχα, άσθμα, βρογχιτιδικά επεισόδια, βουλωμένες μύτες κ.ά. Και αυτή η ρύπανση από τα τζάκια επηρεάζει κυρίως τις ευπαθείς ομάδες, δηλαδή κυρίως τους ηλικιωμένους, και ιδιαίτερα αυτούς που έχουν υφιστάμενα πνευμονολογικά και καρδιολογικά προβλήματα, αλλά και τα μωρά.

Στο μεταξύ, υπάρχει η αντίληψη πως αν καούν καλά ξύλα, τα πράγματα είναι καλύτερα. Συνδέουν, δηλαδή, κάποιοι που ανάβουν τζάκι, τη ρύπανση με τα μη κατάλληλα καυσόξυλα ή άλλα είδη που καίγονται. Οι ειδικοί, ωστόσο, προειδοποιούν: και το καλύτερο ξύλο ρυπαίνει εξίσου και αυτό πρέπει να γίνει σαφές.

Είπαμε: αφήστε για αργότερα τις φλόγες … Υπάρχει λόγος.