Σε τροχιά… πυρηνικής σύγκρουσης Γαλλία-Γερμανία, μετά τις εξαγγελίες Μακρόν

Ο Εμανουέλ Μακρόν δεν άφησε περιθώρια για παρανοήσεις. Κατά το χθεσινοβραδινό του διάγγελμα προς τους Γάλλους – το οποίο αποτελούσε πρακτικά πολιτικό μανιφέστο, ενόψει των εκλογών του ερχόμενου Απριλίου – δεσμεύτηκε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι η Γαλλία θα προχωρήσει στην κατασκευή και νέων πυρηνικών αντιδραστήρων για την παραγωγή ενέργειας.

«Για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, θα ενεργοποιήσουμε ξανά την κατασκευή νέων πυρηνικών αντιδραστήρων στη χώρα μας, ενώ θα συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε τις ανανεώσιμες πηγές», είπε χαρακτηριστικά. Συνέδεσε, έτσι, άμεσα και τις δύο αυτές μορφές με τα σχέδιά του για το μέλλον της Γαλλίας, με στόχο να είναι αυτόνομη ενεργειακά – και, βεβαίως, να καταστεί κλιματικά ουδέτερη ως το 2050.

Πλέον, σύμφωνα με τις πληροφορίες των γαλλικών ΜΜΕ, τις επόμενες εβδομάδες, η κυβέρνηση Μακρόν αναμένεται να ανακοινώσει συγκεκριμένα σχέδια για την κατασκευή ως και έξι νέων αντιδραστήρων πεπιεσμένου ύδατος τρίτης γενιάς (EPR), επιταχύνοντας τις σχετικές διαδικασίες. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι ο υπό κατασκευή αντιδραστήρας αυτού του τύπου από την κρατική EDF, στο Φλαμανβίλ – που θεωρούνταν το «πρωτότυπο» και για τους επόμενους – έχει καθυστερήσει σημαντικά και έχει υπερβεί κατά πολύ το αρχικό κόστος.

«Πράσινη ΕΕ» με ή χωρίς πυρηνικά;

Είναι προφανές, ωστόσο, ότι εκτός των άλλων, οι εξαγγελίες Μακρόν δίνουν άλλη διάσταση και στη σύγκρουση που βρίσκεται σε εξέλιξη εντός της ΕΕ, αναφορικά με τον «οδικό χάρτη» που οδηγεί στην «πράσινη οικονομία», αλλά και τις μορφές ενέργειας που θα την τροφοδοτούν – και, κατά συνέπεια, θα επιδοτηθούν. Η αιτία δε γι’ αυτό είναι ότι στις τάξεις των «27» έχουν διαμορφωθεί δύο στρατόπεδα.

Το ένα έχει αποκηρύξει την ατομική ενέργεια και επικεντρώνεται στις ανανεώσιμες πηγές (ηλιακή, αιολική κλπ) και τις νέες τεχνολογίες (υδρογόνο). Επικεφαλής του είναι η Γερμανία η οποία, μετά το δυστύχημα στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας, το 2011, αποφάσισε να κλείσει όλους τους αντιδραστήρες της ως το τέλος του 2022. Μάλιστα, με την παρουσία των Πρασίνων στην επόμενη κυβέρνηση, είναι βέβαιο ότι το Βερολίνο όχι απλώς δεν θα κάνει πίσω, αλλά και θα σκληρύνει τη στάση του απέναντι στο πυρηνικό στρατόπεδο.

Εδώ, όπως είναι ξεκάθαρο, κυρίαρχο ρόλο διαδραματίζει η Γαλλία η οποία, με τους 56 εν ενεργεία αντιδραστήρες που διαθέτει και τους νέους που θα κατασκευάσει, αποτελεί παγκόσμια υπερδύναμη σε αυτό τον τομέα. Δεν είναι, όμως, μόνη της: Στο πλευρό της έχει σχεδόν το σύνολο των κρατών-μελών της ΕΕ από την ανατολική Ευρώπη, που βασίζονται επίσης σε μεγάλο βαθμό στους αντιδραστήρες που τους κληροδότησε η σοβιετική εποχή.

Μόλις πριν από ένα μήνα, άλλωστε, το στρατόπεδο αυτό έκανε επίδειξη δύναμης, καθώς δέκα χώρες υπέγραψαν μια επιστολή προς την Κομισιόν με την οποία απαιτούν την αναγνώριση της ατομικής ενέργειας ως καθαρής – και, κατά συνέπεια, ζητούν την ένταξή της στα κριτήρια χρηματοδότησης με κοινοτικά κονδύλια.

Και στη θέση των αντιδραστήρων τι;

Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα, από τους 106 εν ενεργεία πυρηνικούς αντιδραστήρες που υπάρχουν στην ΕΕ παράγεται πάνω από το ένα τέταρτο (26%) της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν οι «27». Κάτι που σημαίνει, πρακτικά, ότι ακόμη και εάν υπήρχε ομοφωνία για το κλείσιμό τους, αυτό δεν θα ήταν μια απλή υπόθεση.

Κι αυτό για δύο λόγους: Αφενός διότι θα έπρεπε η ποσότητα που παράγουν να αντικατασταθεί από άλλες πηγές και, αφετέρου, διότι είναι αναγκαίο να βρεθεί τρόπος που να διασφαλίζει τη σταθερότητα τροφοδοσίας των δικτύων, ανεξαρτήτως των καιρικών φαινομένων.