Αυθαίρετα – Εύκολα χτίζονται, δύσκολα γκρεμίζονται 

Νέα πεντάμηνη παράταση έως τα τέλη Μαρτίου έδωσε το Υπουργείο Οικονομικών στις κατεδαφίσεις αυθαιρέτων σε αιγιαλούς και παραλίες. Και δεν έχει περάσει ούτε ένας χρόνος από την εποχή που η κυβέρνηση είχε αποφασίσει την επίσπευση όσων κατεδαφίσεων έχουν τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις.

Στα τέλη του 2020, η τότε πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) κ. κ. Κωστής Χατζηδάκης και Νίκος Ταγαράς με επιστολή τους ζητούσαν από τους συντονιστές επτά Αποκεντρωμένων Διοικήσεων   να κατεδαφίσουν όσες αυθαίρετες κατασκευές βρίσκονται σε δάση, δασικές και αναδασωτέες περιοχές, περιοχές αιγιαλού – παραλίας, ρέματα και εν γένει σε προστατευόμενες περιοχές. Ωστόσο, όπως έχει  δείξει η …πολεοδομική ιστορία, στην Ελλάδα  τα αυθαίρετα σε αιγιαλούς και παραλίες εύκολα χτίζονται (παρανόμως)  αλλά δύσκολα γκρεμίζονται (νομίμως).

Τον περασμένο Μάρτιο, 12 υπουργοί της κυβέρνησης υπέγραψαν τροπολογία με την οποία «πάγωνε» το κύμα κατεδαφίσεων αυθαιρέτων σε αιγιαλούς, παραλίες, αλλά και στις όχθες και παρόχθιες ζώνες ποταμών, τις οποίες είχαν δρομολογήσει τόσο το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας όσο και οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις ανά τη χώρα.  Η περίοδος χάριτος όμως για τα αυθαίρετα έληξε στις 31 Οκτωβρίου και έτσι με νέα τροπολογία δίνεται νέα παράταση στη διατήρηση των πολεοδομικών παρανομιών.

Η αιτιολογία για τον νομοθέτη παραμένει η ίδια, καθώς και πάλι  επικαλείται τις συνθήκες της πανδημίας οι οποίες δεν επιτρέπουν την ολοκλήρωση των διαδικασιών τακτοποίησης ή νομιμοποίησης των αυθαιρέτων. Επιπλέον, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, δίνεται έξτρα χρόνος καθώς «αναμένεται μέσα στο προσεχές χρονικό διάστημα, η αναμόρφωση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου που θα επιλύσει το ζήτημα σε μακροπρόθεσμη βάση». Με απλά λόγια, προετοιμάζεται το έδαφος για «τακτοποιήσεις» πολεοδομικών αυθαιρεσιών σε αιγιαλό και παραλία που κατά το Σύνταγμα της χώρας αποτελούν κοινόχρηστο αγαθό.

Ειδικότερα, με τη νέα ρύθμιση – προσθήκη στον νόμο για την οδική ασφάλεια, αναστέλλεται έως  τις 31.3.2022 η εκτέλεση πρωτοκόλλων κατεδάφισης και διοικητικής αποβολής για έργα, κάθε είδους, που υφίστανται πριν τις 9.3.2021 και έχουν κατασκευαστεί στον αιγιαλό, την παραλία, την όχθη, την παρόχθια ζώνη, το υδάτινο στοιχείο, τον πυθμένα και το υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και κοίτης πλεύσιμου ποταμού   χωρίς να υφίσταται απόφαση παραχώρησης της χρήσης τους.  Ουσιαστικά αφορά πρωτόκολλα κατεδάφισης _ κυρίως για ξενοδοχεία, ταβέρνες και beach bar, ναυτικούς ομίλους, αλιευτικές εγκαταστάσεις _ τα οποία σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να χρειάστηκαν και  δεκαπέντε χρόνια έως ότου καταστούν αμετακλήτως τελεσίδικα.

Είναι αξιοσημείωτο ότι, η απόφαση της αρχικής αναστολής των κατεδαφίσεων τον περασμένο Μάρτιο είχε προκύψει έπειτα από έντονες πιέσεις τοπικών παραγόντων από την Κρήτη και τη Χαλκιδική όπου τα συνεργεία των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων είχαν βάλει, από τις αρχές του έτους,  μπρος τις μπουλντόζες. Στην Κρήτη είχαν ξεκινήσει το γκρέμισμα από μια περίφραξη κατοικίας στην περιοχή της Ελούντας και στη Χαλκιδική από την παραλία της Νικήτης. Βεβαίως, δεν είναι πρώτη φορά που αναστέλλονται κατεδαφίσεις σε παραλία και αιγιαλό. Το προηγούμενο πρόγραμμα κατεδαφίσεων είχε διακοπεί απότομα το 2017 _ έπειτα από πιέσεις τουριστικών παραγόντων και παρεμβάσεις  πολιτικών προσώπων και βουλευτών _ όταν είχε επιχειρηθεί από την  Αποκεντρωμένη  Διοίκηση  Κρήτης να κατεδαφιστεί κατάστημα εστίασης σε παραλία των Χανίων.