«Η Ελλάδα συγκεντρώνει 99 % στον δείκτη ετοιμότητας 5G, γεγονός το οποίο σημαίνει ότι έχει εκχωρηθεί το σύνολο σχεδόν των καινοτόμων ζωνών του εναρμονισμένου σε επίπεδο ΕΕ φάσματος 5G». Η διαπίστωση αυτή προέρχεται από την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του δείκτη ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας (DESI) για το 2021.

Τα Εγκαίνια (Μια Ιστορία από το 1954)

13 Ιουνίου 1954. Η χρονική ένδειξη για ένα τεκμήριο που προέρχεται από το αρχείο των Επικαίρων που για δεκαετίες ήταν μέρος του προγράμματος ενός κινηματογράφου. Πρώτα τα Επίκαιρα (Ελληνικά Επίκαιρα του υπουργείου Τύπου & Πληροφοριών). Σε αυτό το τεκμήριο που είναι διαθέσιμο στο youtube μπορεί κανείς να δει τα εγκαίνια του υδροηλεκτρικού σταθμού Λούρου της ΔΕΗ, ένα από τα πρώτα έργα της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού που έγινε στο πλαίσιο των Ιταλικών πολεμικών επανορθώσεων.

Στη περίληψη του θέματος διαβάζουμε: «Στον ποταμό Λούρο της Ηπείρου εγκαινιάζεται ο τοπικός υδροηλεκτρικός σταθμός της ΔΕΗ παρουσία των Βασιλέων Παύλου και Φρειδερίκης, του Διαδόχου Κωνσταντίνου, των Υπουργών Βιομηχανίας Αριστείδη Πρωτοπαπαδάκη και Οικονομικών Κωνσταντίνου Παπαγιάννη, καθώς και του Υφυπουργού Στρατιωτικών Σωκράτη Δημάρατου», ενώ στην εκτενέστερη περιγραφή του θέματος διαβάζουμε: «Στον ποταμό Λούρο της Ηπείρου προσέρχονται οι Βασιλείς Παύλος και Φρειδερίκη, ο Διάδοχος Κωνσταντίνος, οι Υπουργοί Βιομηχανίας Αριστείδης Πρωτοπαπαδάκης και Οικονομικών Κωνσταντίνος Παπαγιάννης, καθώς και ο Υφυπουργός Στρατιωτικών Σωκράτης Δημάρατος προκειμένου να παραστούν στα εγκαίνια του τοπικού υδροηλεκτρικού σταθμού της ΔΕΗ. Μετά τον αγιασμό, ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΔΕΗ Δημητρακόπουλος εκφωνεί ομιλία και οι επίσημοι ξεναγούνται στις εγκαταστάσεις του σταθμού. Τα μέλη της βασιλικής οικογένειας αναχωρούν από το σταθμό».

Οι 2 Παλιοί Συμμαθητές: 67 χρόνια μετά – ο Σταθμός του Λούρου που συνεχίζει να δίνει ρεύμα στο σύστημα έχει πλέον μια άλλη σημασία. Ένα μικρό υδροηλεκτρικό έργο που τροφοδοτεί με ρεύμα, προστατεύει τον περιβαλλοντικό πλούτο της περιοχής αλλά και το φυσικό αγαθό που είναι το νερό «μπλέκει» με τα big data και το cloud computing.

Χτες, στα ίδια μέρη δύο «παλιοί συμμαθητές», από την Λεόντιο Σχολή των Πατησίων, το ελληνογαλλικό σχολείο-διαμάντι που δημιούργησε και λειτουργεί ως τα σήμερα η μοναστική κοινότητα των Μαριανών Αδελφών (Frères Maristes), που βρίσκονται πλέον σε θέσεις υψηλής ευθύνης για την οικονομία και την κοινωνία, για την τεχνολογική εξέλιξη και την προστασία του περιβάλλοντος υπέγραψαν ένα μνημόνιο συνεργασίας. Για την ακρίβεια ένα μνημόνιο επέκτασης συνεργασίας μεταξύ υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Εθνικού Δικτύου Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας – ΕΔΥΤΕ ΑΕ (GRNET), και ΔΕΗ Ανανεώσιμες.

Στο ίδιο τραπέζι κάθισαν ο υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης και ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Ανανεώσιμες Κωνσταντίνος Μαύρος.

Το Μνημόνιο: Το μνημόνιο διασφαλίζει τη συνέχιση της συνεργασίας και της ανταλλαγής τεχνογνωσίας και υποδομών μεταξύ των δυο φορέων με επίκεντρο τη λειτουργία του πρώτου Οικολογικού (Πράσινου) Κέντρου Δεδομένων της ΕΔΥΤΕ ΑΕ στον ποταμό Λούρο, στην Ήπειρο.

Με βάση το Μνημόνιο που υπογράφηκε, διαβάζω σε σχετική ανακοίνωση, «επικυρώνεται η επιτυχής συνεργασία ετών. Έτσι, η ΕΔΥΤΕ θα συνεχίζει να παρέχει στη ΔΕΗΑΝ δικτυακές, τηλεπικοινωνιακές και υπολογιστικές υπηρεσίες για την προώθηση καινοτόμων δράσεων. Από πλευράς της, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες θα εξακολουθεί να παρέχει τον χώρο και «καθαρή» ενέργεια από ανανεώσιμες μορφές ενέργειας στο Οικολογικό Κέντρο Δεδομένων της ΕΔΥΤΕ για την υποστήριξη των δράσεων Ψηφιακού Μετασχηματισμού, δείχνοντας από κοινού το δρόμο της πράσινης ανάπτυξης στην Ψηφιακή αλλά και οικολογική ταυτόχρονα διακυβέρνηση».

Στον χώρο του Μικρού Υδροηλεκτρικού Σταθμού (ΜΥΗΣ) «Λούρος» της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, η ΕΔΥΤΕ υλοποίησε το πρώτο «οικολογικό» (Green) Data Center, του οποίου η λειτουργία στηρίζεται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, διασφαλίζει εξοικονόμηση ενέργειας μεγαλύτερη από 70% και ψύχεται με νερό από τον ποταμό Λούρο. Το κέντρο δεδομένων παρέχει υπηρεσίες «Υπολογιστικού Νέφους» (cloud computing), κυρίως στην Ακαδημαϊκή και Ερευνητική Κοινότητα, και είναι πλήρως διασυνδεδεμένο με τα υφιστάμενα κέντρα δεδομένων και υπηρεσιών της ΕΔΥΤΕ στο ΥΠΑΙΘ και στην Κνωσσό, με λειτουργία ως εφεδρικό Κέντρο Δεδομένων σε απομακρυσμένο χώρο (geo protection disaster recovery).

Οι δηλώσεις

Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης δήλωσε: «Συνηθίζουμε να προσεγγίζουμε τα ψηφιακά εργαλεία μέσα από το πρίσμα της διευκόλυνσης της καθημερινότητας όλων των πολιτών. Σήμερα, μέσα από το μνημόνιο επέκτασης συνεργασίας μεταξύ Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ΕΔΥΤΕ, και ΔΕΗ Ανανεώσιμες προβάλλεται μια επιπλέον προστιθέμενη αξία που διαθέτουν: η συμβολή τους στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει φέρει την Ελλάδα στην πρώτη γραμμή των “πράσινων” πρωτοβουλιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δείχνοντας έμπρακτα ότι μπορούμε και πρέπει να καινοτομήσουμε. Και το Οικολογικό Κέντρο Δεδομένων της ΕΔΥΤΕ ΑΕ στον ποταμό Λούρο αποτελεί μια εικόνα από το μέλλον της χώρας – ένα μέλλον πρωτοπορίας και προσαρμογής στις διεθνείς ψηφιακές και οικολογικές εξελίξεις».

Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, Κωνσταντίνος Μαύρος δήλωσε: «Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες πρωτοπορεί, ολοκληρώνοντας την ανακαίνιση του Μικρού Υδροηλεκτρικού Σταθμού Λούρου και φιλοξενώντας το πρώτο Οικολογικό -Πράσινο- Κέντρο Δεδομένων στην Ελλάδα. Οι δράσεις βιώσιμης ανάπτυξης είναι στον πυρήνα του νέου επιχειρησιακού σχεδίου του ομίλου ΔΕΗ και η συγκεκριμένη είναι μία από τις σημαντικές πρωτοβουλίες των κριτηρίων ESG (Environmental/Social/Governance) στην Ελλάδα, σηματοδοτώντας τη δυναμική παρουσία του ομίλου ΔΕΗ στις ΑΠΕ».

Το ΕΔΥΤΕ: Το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας – ΕΔΥΤΕ Α.Ε. (GRNET), φορέας του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, είναι ένας από τους μεγαλύτερους δημόσιους τεχνολογικούς φορείς της χώρας και λειτουργεί από το 1998. Παρέχει προηγμένες υποδομές και υπηρεσίες δικτύου, υπολογιστικού νέφους και πληροφορικής σε ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα, σε φορείς της εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων και σε φορείς του δημόσιου, ευρύτερου δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Εξυπηρετεί σε καθημερινή βάση εκατοντάδες χιλιάδες χρήστες στους στρατηγικούς τομείς της Δημόσιας Διοίκησης, της Εκπαίδευσης, της Έρευνας, της Υγείας και του Πολιτισμού.

Ο πρόεδρος της ΕΔΥΤΕ ΑΕ, Καθηγητής Στέφανος Κόλλιας δήλωσε από τον Λούρο: «Η ΕΔΥΤΕ νιώθει υπερήφανη που έχει υλοποιήσει εδώ στον Λούρο ένα πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα, οικολογικό «Πράσινο» Κέντρο Δεδομένων (Green Data Center). Το Κέντρο βασίζεται σε βιώσιμες και φιλικές προς το περιβάλλον λύσεις, οι οποίες μειώνουν τα ποσοστά ενέργειας που απαιτούνται, στοχεύοντας στην αύξηση της αποδοτικότητας και της ενεργειακής αποτελεσματικότητας. Πρέπει να αναφερθεί ότι ο σχεδιασμός, η ανάπτυξη και η υλοποίηση των λύσεων έγινε εξολοκλήρου στην Ελλάδα από Έλληνες επιστήμονες και ειδικούς σε τεχνολογίες κέντρων δεδομένων και συστημάτων κλιματισμού. Σήμερα με την υπογραφή του Μνημονίου, επεκτείνουμε την συνεργασία μας με την ΔΕΗ Ανανεώσιμες, υποστηρίζοντας την υλοποίηση των στόχων του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό της χώρας, ιδιαίτερα σε ότι αφορά τις νέες και πράσινες τεχνολογίες δεδομένων».

Οι Δείκτες

Πολλές φορές χρειάζεται να διαβάζουμε όλο το κείμενο και να μην μένουμε στα συνήθη «πάνω-κάτω» που τροφοδοτούν τα στερεότυπα. Το ίδιο συνέβη και στην έκθεση για την Ελλάδα στο πλαίσιο του DESI 2021. Μια πολύ πιο επιμελημένη ανάγνωση θα έκανε σαφές ότι  η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει μεταξύ άλλων πως η δημιουργία του Επενδυτικού Ταμείου Φαιστός, το οποίο η ίδια χαρακτηρίζει ως καινοτόμο εθνικό σχήμα για τη χρηματοδότηση του 5G, αναμένεται να παίξει αναζωογονητικό ρόλο στον απόηχο της πανδημικής κρίσης. «Η σύσταση (με τον νόμο 4727/2020) ενός καινοτόμου εθνικού μηχανισμού χρηματοδότησης δικτύων 5G στην Ελλάδα (Επενδυτικό Ταμείο Φαιστός) αναμένεται να παίξει αναζωογονητικό ρόλο στον απόηχο της κρίσης της νόσου COVID-19. Το επενδυτικό ταμείο αναμένεται ότι θα στηρίξει μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) που δραστηριοποιούνται στους τομείς της Βιομηχανίας 4.0 και στη δημιουργία αγοράς προϊόντων 5G στην Ελλάδα σε διάφορους τομείς» αναφέρει η έκθεση.

Η έκθεση αναγνωρίζει επίσης πως η Ελλάδα έχει σημειώσει πρόοδο όσον αφορά την αντιμετώπιση μακροχρόνιων εμποδίων στις επενδύσεις σε δίκτυα. Ταυτόχρονα καταγράφει τη επιτυχημένη δημοπρασία του Δεκεμβρίου 2020 γις τις άδειες 5G και ότι η Ελλάδα είναι από τις κορυφαίες χώρες της Ε.Ε. όσον αφορά στον δείκτη ετοιμότητας 5G. Το γεγονός αυτό, άλλωστε, έχει επιβεβαιώσει και η επικαιροποιημένη έκθεση του Ιουνίου 2021. Ας σημειωθεί ότι η έκθεση στηρίζεται σε δεδομένα του πρώτου ή του δεύτερου τριμήνου του 2020, κάτι που δεν παρέχει την τρέχουσα μεγάλη εικόνα. Πάντως, στην έκθεση αξίζει να διαβαστεί η ενότητα «Σημαντικό σημείο 2020-2021: Η ελληνική ψηφιακή πλατφόρμα εμβολιασμού» αλλά και η ενότητα «Οι ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες στο σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας».

Επιπλέον, στην ενότητα με τις κύριες εξελίξεις στην ελληνική αγορά, η έκθεση σημειώνει πως «η Συμμετοχές 5G Α.Ε., ανεξάρτητη εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων που συστάθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε. (ΕΕΣΥΠ), και η Vantage Towers Greece ανακοίνωσαν την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας για τη στήριξη εταιρειών οι οποίες χρηματοδοτούνται από το Επενδυτικό Ταμείο Φαιστός με στόχο την ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών που αξιοποιούν τις δυνατότητες των δικτύων 5G, παρέχοντάς τους πρόσβαση στην παθητική υποδομή που ανήκει στη Vantage Towers στην Ελλάδα».

Πάντως, σήμερα – μιας και ο DESI δεν είναι ο μοναδικός δείκτης που διαμορφώνει και αξιολογεί τη μεγάλη εικόνα- η προσπάθεια της χώρας στον τομέα του ψηφιακού μετασχηματισμού επιβραβεύεται με ένα διεθνές βραβείο που η εγκυρότητα του δεν αμφισβητείται.