Τουρκία – Το μεγάλο στοίχημα του Ερντογάν με τα επιτόκια της λίρας

Μια ακόμη πολύ σημαντική εβδομάδα ξεκινά για τη λίρα Τουρκίας, τον επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της χώρας (TCMB) Σαχάπ Καβτσιόγλου και ολόκληρο το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης του Ταγίπ Ερντογάν, μετά την υποχώρηση του εθνικού νομίσματος της χώρας σε νέα ιστορικά χαμηλά κι ενόψει της νέας συνεδρίασης της TCMB. Το ένα δολάριο έφτασε πλέον να αγοράζει 10 λίρες που αποτελεί το χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών για το νόμισμα της Τουρκίας, με την TCMB να συνεδριάζει ξανά επίσημα την Πέμπτη 18 Νοεμβρίου για να καθορίσει τη νομισματική της πολιτική.

Στις αγορές έχει δημιουργηθεί προσδοκία ότι η κεντρική τράπεζα μπορεί να συνεχίσει το γύρο μείωσης των επιτοκίων που έχει ξεκινήσει, παρά το άλμα του πληθωρισμού στο 20% και τη βουτιά του νομίσματος. Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας έχει συνηθίσει να εκπλήσσει οικονομολόγους και αγορές, αλλά μια νέα μείωση θα μπορούσε να πιέσει ακόμη περισσότερο το εθνικό νόμισμα σε  μια περίοδο μάλιστα που η ακρίβεια καλπάζει σε μια χώρα που εισάγει περισσότερα από όσα εξάγει. Η TCMB έχει ήδη μειώσει διαδοχικά τα επιτόκια από το 19% στο 16% σήμερα και δεν αποκλείεται να τα πάει τώρα στο 15%.

Διαβάστε επίσης: Μπορεί η προβληματική οικονομία της Τουρκίας να εκθρονίσει τον Ερντογάν;

Η λίρα Τουρκίας έχει χάσει 25% έναντι του δολαρίου φέτος. Η τελευταία βουτιά, ιδιαίτερα αυτή της Παρασκευής κατά 1,2%, ήλθε επίσης καθώς ανακοινώθηκε πολύ υψηλός πληθωρισμός στην Αμερική που φέρνει ακόμη πιο κοντά μια πιθανή αύξηση των επιτοκίων του δολαρίου από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ. Σε περιόδους αύξησης των επιτοκίων από την FED, στις αγορές συνηθίζεται να φεύγουν κεφάλαια από τις αναδυόμενες οικονομίες –ειδικά από χώρες με υψηλό διεθνές χρέος όπως η Τουρκία.

Παράγοντες της αγοράς αναφέρουν επίσης σε διεθνή μέσα ενημέρωσης ότι η υποχώρηση της λίρας οφείλεται σε ανησυχίες για την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας καθώς ο Ερντογάν φερόταν να πίεζε συνεχώς για πιο χαμηλό κόστος δανεισμού ώστε να τονωθεί η ανάπτυξη.

Μεγάλη αύξηση του πληθωρισμού

Έρευνα της TCMB δείχνει ότι ο ετήσιος πληθωρισμός αναμένεται να φτάσει φέτος το 19,31% από 17,63% που προβλεπόταν πριν λίγες εβδομάδες. Πρόκειται για πρόβλεψη πληθωρισμού που είναι τέσσερις φορές πάνω από το στόχο της κεντρικής τράπεζας. Επίσης η ίδια μελέτη προβλέπει ότι η ανάπτυξη θα διαμορφωθεί φέτος σε 9,2%. Χωριστά στοιχεία έδειξαν ότι η βιομηχανική παραγωγή στη χώρα αυξήθηκε το Σεπτέμβριο κατά 8,9% σε ετήσια βάση σύμφωνα με το Reuters. Αυτό μπορεί να δείχνει ότι η Τουρκία προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την υποχώρηση της λίρας για να πουλήσει περισσότερα προϊόντα Made in Turkey στο εξωτερικό.

Διαβάστε επίσης: Τουρκία – Η ανέχεια ως καταλύτης εξελίξεων

Από την πλευρά του ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας υποστήριξε στα τέλη του προηγούμενου μήνα ότι οι προηγούμενες μειώσεις των επιτοκίων θα βοηθήσουν στη σταθεροποίηση του νομίσματος και του πληθωρισμού, βελτιώνοντας το χρόνιο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της χώρας.

Ο Σαχάπ Καβτσιόγλου, ο οποίος ανέλαβε το τιμόνι της κεντρικής τράπεζας τον Μάρτιο μετά την απόλυση του προκατόχου του από τον Ερντογάν, προσπάθησε να καθησυχάσει τις ανησυχίες για την ταχεία άνοδο των τιμών και την αποδυνάμωση της λίρας. Παραδέχτηκε τότε όμως ότι ο πληθωρισμός θα ήταν σχεδόν τετραπλάσιος φέτος του επίσημου στόχου του 5%. Μιλώντας από την Άγκυρα ο Καβτσιόγλου ανέφερε ότι η Τουρκία έπρεπε να «αρπάξει την ευκαιρία» που παρουσιάζει η πανδημία για να γίνει κέντρο παραγωγής προϊόντων και να επεκτείνει τις εξαγωγές της χάρη στο φθηνότερο εθνικό νόμισμα.

Ο Καβτσιόγλου υποστήριξε ότι αυτό θα βοηθούσε να μετατραπεί το μακροχρόνιο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της χώρας σε πλεόνασμα. Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών προκαλείται από το γεγονός ότι η Τουρκία συνήθως εισάγει περισσότερα από όσα εξάγει. Αυτή ακριβώς η εισαγωγή προϊόντων όμως έχει αυξήσει τόσο πολύ τις τιμές για τον κόσμο, λόγω της υποχώρησης της λίρας Τουρκίας.