Στο τραπέζι σχέδιο για πιο «πράσινο» στόλο

Του Νίκου Λιβανού

Το ενδεχόμενο επιστροφής του μέτρου της απόσυρσης εξετάζει η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με απώτερο στόχο την ανανέωση του στόλου των οχημάτων στη χώρα μας, η οποία συνεχίζει να έχει έναν από τους μεγαλύτερους μέσους όρους ηλικίας στην Ευρώπη.

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου για τον κλιματικό νόμο τόνισε ότι το πρόγραμμα απόσυρσης είναι στο τραπέζι των συζητήσεων, υπογραμμίζοντας πως μέχρι να εφαρμοστεί στην πράξη θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία και με άλλα αρμόδια υπουργεία. Πηγές του υπουργείου Οικονομικών κληθείσες να σχολιάσουν σχετικά δηλώνουν πως δεν έχουν λάβει κάποια σχετική εισήγηση, αφήνοντας να εννοηθεί πως το θέμα ενδιαφέρει πρωτίστως τα κατεξοχήν αρμόδια υπουργεία.

Ανεξάρτητα από τη χρονική στιγμή που θα επιλεγεί για την ενεργοποίηση ή μη του μέτρου, αναλυτές επισημαίνουν τα οφέλη που δυνητικά θα προκύψουν. Το πρώτο και πιο σημαντικό όφελος, όπως λένε – εφόσον εφαρμοστεί το μέτρο -, είναι η σταδιακή ανανέωση του στόλου των οχημάτων που κυκλοφορούν στην Ελλάδα, ο οποίος συνεχίζει να «γερνάει» επικίνδυνα, ενώ παράλληλα θα συμβάλλει στον ταχύτερο εξηλεκτρισμό των αυτοκινήτων, δεδομένου ότι από το 2030 και μετά στην Ελλάδα θα απαγορευθεί η πώληση αυτοκινήτων βενζίνης και ντίζελ (βάσει του κλιματικού νόμου που προωθείται).

Απόσυρση 1.000 ευρώ

Αυτή τη στιγμή πάντως «τρέχει» πρόγραμμα που αφορά την παροχή επιδότησης για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου – που αγγίζει έως και τα 6.000 ευρώ -, ενώ με την απόσυρση παλιού αυτοκινήτου παρέχεται επιπλέον μπόνους, αξίας €1.000. Οπότε ο υποψήφιος αγοραστής που θα επιλέξει ένα ηλεκτρικό μοντέλο, ανάλογα με το ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητο που θα αγοράσει, μπορεί να επωφεληθεί έκπτωση από την τελική τιμή του έως και 6.000 ευρώ συν 1.000 ευρώ αν αποσύρει το παλιό αυτοκίνητο που έχει στην κατοχή του.

Το ενδεχόμενο ενεργοποίησης προγράμματος απόσυρσης των παλαιών ΙΧ πυροδοτεί ποικίλες αντιδράσεις στην αγορά του αυτοκινήτου. Κάποια στελέχη αναφέρουν πως το μέτρο θα πρέπει να προσφέρει κλιμακωτές επιδοτήσεις για την αγορά καινούργιου και να δίνει μεγαλύτερα οικονομικά κίνητρα για τα μεταχειρισμένα άνω των 10-12 ετών, μεγάλων κυβικών, που είναι και τα πιο ρυπογόνα και πιο κακοσυντηρημένα.

Πιο σοβαρό σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή του ΣΕΑΑ, Δημήτρη Πάτσιο, είναι το πρόβλημα στα επαγγελματικά οχήματα, τα οποία είναι υπέργηρα. Πρόκειται, όπως λέει, «για αυτοκίνητα με μέσο όρο ηλικίας άνω των 20 ετών, για τα οποία θα πρέπει να δοθεί κίνητρο ώστε και ο στόλος τους να ανανεωθεί», επισημαίνοντας πως η Ελλάδα διαθέτει τον γηραιότερο στόλο φορτηγών σε όλη την ΕΕ, με μέση ηλικία σχεδόν 21 έτη. Να σημειωθεί πως τον δεύτερο πιο γερασμένο στόλο τον έχει η Εσθονία, με 18,2 έτη, όταν στην Αυστρία ή στη Γερμανία ο μέσος όρος ηλικίας είναι 4-5 έτη.

Την ίδια στιγμή υπάρχουν και κάποιοι στην αγορά του αυτοκινήτου που εμφανίζονται σκεπτικοί με την πιθανότητα να υπάρξει νέα απόσυρση. Ενδεικτικά, ο αντιπρόεδρος του ΣΤΕΕΑΕ (Σύνδεσμος Τουριστικών Επιχειρήσεων Ενοικιάσεως Αυτοκινήτων Ελλάδος), Ανδρέας Ταπραντζής, χαρακτηρίζει ένα τέτοιο ενδεχόμενο δώρον άδωρον, τη στιγμή που οι αυτοκινητοβιομηχανίες δεν μπορούν να προμηθεύσουν καινούργια αυτοκίνητα.

«Εμείς, ως εταιρείες χρονομίσθωσης που διαχειριζόμαστε το μεγαλύτερο μερίδιο των πωλήσεων στην Ελλάδα, γνωρίζουμε πως ακόμα και αν ισχύσει το μέτρο της απόσυρσης είναι αδύνατον να βρεθούν καινούργια αυτοκίνητα, μια και υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στην παράδοση καινούργιων μοντέλων από τα εργοστάσια. Οπότε θα είναι δώρον άδωρον, και μάλιστα από τη στιγμή που εξαρτόμαστε από το πόσα αυτοκίνητα θα στείλει ο κάθε κατασκευαστής στην Ελλάδα. Αλλά και στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα δεν πρόκειται να δούμε μεγάλα άλματα, ακόμα και αν υπάρξει μια πιο απλόχερη από το κράτος επιδότηση μέσω της απόσυρσης, μια και υπάρχουν δύο σοβαροί λόγοι που φρενάρουν τη συγκεκριμένη επιλογή: το ένα είναι το υψηλό κόστος κτήσης, το δεύτερο και εξίσου σοβαρό είναι ότι ακόμη δεν υπάρχει η υποδομή για τη φόρτισή τους».

Το ιστορικό των αποσύρσεων

Το πρώτο μέτρο της απόσυρσης εφαρμόστηκε το 1991, δημιουργώντας ουρές αγοραστών. Μόνο σε έναν χρόνο αποσύρθηκαν από την κυκλοφορία 140.000 παλιά αυτοκίνητα – άνω των 20 ετών – και ταξινομήθηκαν 167.000 καινούργια αυτοκίνητα (αριθμός ρεκόρ για τα δεδομένα της εποχής). Το μέτρο της απόσυρσης εφαρμόστηκε ξανά το φθινόπωρο του 2009, όπου με το πιστοποιητικό καταστροφής του οχήματος ο πολίτης εισέπραττε το ποσό της απόσυρσης, που κυμαινόταν από 500 έως 2.200 ευρώ, ανάλογα με τον κυβισμό, ενώ υπήρχε και επιδότηση για αγορά καινούργιου 1.000 ευρώ.

Εξίσου επωφελές για την ανανέωση του στόλου των αυτοκινήτων ήταν και το μέτρο της απόσυρσης που διήρκεσε περίπου για τρία χρόνια (από το 2011 έως και το 2014, με τρεις συνεχόμενες παρατάσεις). Μόνο το 2013 οδηγήθηκαν στην απόσυρση 62.575 «σαράβαλα» και αντικαταστάθηκαν με 46.761 καινούργια.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ