Ναυτιλία – Κρίσιμη σύνοδος του ΙΜΟ στη «σκιά» της COP26

Τον «οδικό χάρτη» για μια ναυτιλία χωρίς εκπομπές άνθρακα μετά το 2050 θα επιδιώξει να διερευνήσει η κρίσιμη σύνοδος του IMO (Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός) που αρχίζει σήμερα στο Λονδίνο. Πρόκειται για τη συνεδρίαση της αρμόδιας Επιτροπής Προστασίας του Περιβάλλοντος του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (MEPC 77), η οποία πραγματοποιείται λίγες ημέρες μετά τη Σύνοδο Κορυφής COP26, με κύριο θέμα τον καθορισμό ενός στόχου μηδενικών εκπομπών άνθρακα από τη ναυτιλία μέχρι το 2050.

Η ναυτιλία επιδιώκει να βρεθεί ένα βήμα πιο μπροστά από τις υπόλοιπες βιομηχανίες όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων του θερμοκηπίου. Ο ΙΜΟ υιοθέτησε μια συμβιβαστική και ισορροπημένη δέσμη τεχνικών και λειτουργικών βραχυπρόθεσμων μέτρων, που περιλαμβάνει τον ∆είκτη Ενεργειακής Απόδοσης για τα υπάρχοντα πλοία, τον ∆είκτη Εντασης Ανθρακα και την ενίσχυση του Σχεδίου Διαχείρισης της Ενεργειακής Απόδοσης του πλοίου.

Την ίδια στιγμή και οι πλοιοκτήτες συμμερίζονται τον στόχο των μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2050 από τη ναυτιλία, καταθέτοντας μάλιστα συγκεκριμένες προτάσεις για την επιτάχυνση των σχετικών συζητήσεων. Μεταξύ αυτών η πρόταση που αναμένεται να εξεταστεί στη MEPC 77 είναι η δημιουργία ενός «πράσινου ταμείου έρευνας για εναλλακτικά καύσιμα». H πρόταση που έχει κατατεθεί από το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο αφορά τη δημιουργία ενός Διεθνούς Ταμείου Ερευνας για τη συγκέντρωση 5 δισ. δολ. την επόμενη δεκαετία με στόχο την έρευνα για καύσιμα μηδενικών εκπομπών άνθρακα. Πρόκειται για πρόταση, όπως αναφέρει η Lloyds List, η οποία τυγχάνει ευρείας υποστήριξης από πολλούς ναυτιλιακούς ομίλους, οι οποίοι το θεωρούν «δώρο των πλοιοκτητών στον κόσμο» και δεν είναι κατανοητό γιατί δεν εγκρίνεται αμέσως.

Γενικότερα οι προτάσεις για μέτρα που βασίζονται στην αγορά (market-based measures) αναμένεται να κυριαρχήσουν στη MEPC 77. Μια άλλη πρόταση είναι αυτή των Νήσων Μάρσαλ για ένα τέλος 100 δολ. ανά τόνο διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπει το κάθε πλοίο, που είναι κοντά στην πρόταση του ICS και μπορεί να αξιοποιηθεί. Πάντως, το ICS επισημαίνει στη Lloyds List ότι είχε πολύ ουσιαστικές συνομιλίες για την πρότασή του με πολλές χώρες και αναμένει μια δίκαιη αντιμετώπιση. Επισημαίνεται ότι η ναυτιλία εκπέμπει μόλις το 2,8% των παγκόσμιων ρύπων και εξυπηρετεί το 90% του παγκόσμιου εμπορίου και έχει κάθε λόγο να υποστηρίζει ότι είναι ο πιο φιλικός προς το περιβάλλον τρόπος μεταφοράς.

Ολα τα παραπάνω έρχονται σε συνέχεια της συζήτησης που θέτουν πολλές χώρες, όπως οι ΗΠΑ αλλά και η Ευρωπαϊκή Ενωση, για τον μηδενισμό των εκπομπών αερίου από τη ναυτιλία μέχρι το 2050, στον απόηχο και της Συνόδου Κορυφής για το Κλίμα που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στη Γλασκώβη, της COP26. Βέβαια οι αποφάσεις της διεθνούς Συνόδου, όπως παρατηρούν έμπειροι αναλυτές, δεν ήταν τελικά τόσο φιλόδοξες, κάτι που αμβλύνει και την πίεση στον ΙΜΟ για τη λήψη σε αυτή τη φάση ρηξικέλευθων αποφάσεων.