Εργα τέχνης – Ρεκόρ για πίνακα του Παρθένη

Το έργο του Κωνσταντίνου Παρθένη «Η αποθέωση του Αθανάσιου Διάκου» αναδείχθηκε ως το κορυφαίο έργο της δημοπρασίας με έργα ελληνικής τέχνης του Μπόναμς, που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη στο Παρίσι, καθώς άλλαξε χέρια για 644.313 ευρώ, ποσό κατά πολύ υψηλότερο από την ανώτατη αρχική εκτίμηση του οίκου που ήταν 550.000 ευρώ. Η τιμή αυτή αποτελεί ρεκόρ για έργο του συγκεκριμένου καλλιτέχνη. Το συγκεκριμένο, διαστάσεων 1,175 x 1,17 μ., φιλοτεχνήθηκε το 1927 κι αποτελεί πρωιμότερη εκδοχή της σύνθεσης του 1933 που ανήκει στις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης.

Ο τζίρος της δημοπρασίας έφτασε τα 4.197.588 ευρώ. Πωλήθηκαν τα 120 από τα 152 έργα που βρίσκονταν στον κατάλογο, ποσοστό δηλαδή 78,95%.

Την «Αποθέωση του Αθανάσιου Διάκου» που κατέκτησε την κορυφή της δημοπρασίας στο Παρίσι ακολούθησε «Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος στη μάχη της 29ης Μαΐου 1453» του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ, καταλαμβάνοντας τη δεύτερη θέση, καθώς πωλήθηκε προς 350.313 ευρώ, δηλαδή σχεδόν σε διπλάσια τιμή από την αρχική εκτίμηση, η οποία κυμαινόταν από 120.000 έως 180.000 ευρώ.

Τρίτο πιο ακριβό έργο αναδείχτηκε ο πίνακας του Νίκου Εγγονόπουλου «Σχολιαστές ενός μελλοντικού κειμένου» με 275.313 ευρώ. Ακολούθησε «Το τάμα» του Νικολάου Γύζη με 250.313 ευρώ και η πεντάδα των ακριβότερων έργων της βραδιάς έκλεισε με τον Γιάννη Μόραλη και το έργο «Κοντά στη θάλασσα» (2006) που πωλήθηκε προς 225.313 ευρώ. Είναι ενδιαφέρον μάλιστα ότι ο εν λόγω πίνακας, αν και είχε χαμηλότερη αρχική εκτίμηση (80.000-120.000 ευρώ), ξεπέρασε κατά δύο θέσεις το δεύτερο έργο του καλλιτέχνη στη δημοπρασία υπό τον τίτλο «Ποίηση», δημιουργία της περιόδου 1965-67, του οποίου, αν και η αρχική εκτίμηση κυμαινόταν μεταξύ 100.000 και 150.000 ευρώ, τελικώς πωλήθηκε προς 125.313 ευρώ.

Θετικά είναι τα μηνύματα που προκύπτουν από την εικόνα που διαμορφώθηκε μετά το πέρας της δημοπρασίας, σύμφωνα με τη διευθύντρια της Αρτ Εξπερτίζ και επικεφαλής της 39ης δημοπρασίας του οίκου Μπόναμς με έργα ελλήνων καλλιτεχνών Τερψιχόρη Αγγελοπούλου. «Η σημασία της τέχνης εκτιμήθηκε πολύ κατά την περίοδο του εγκλεισμού και αυτό αποτυπώθηκε στην αγορά από την πρώτη κιόλας δημοπρασία που διοργανώσαμε, τον Μάιο του 2020, αμέσως μετά την πρώτη περίοδο εγκλεισμού. Εκτοτε σταθερά η πορεία είναι ανοδική», σχολιάζει στα «ΝΕΑ» η διευθύντρια. Οσον αφορά τη μεγάλη εικόνα – πέραν των συμπτωμάτων της πανδημίας -, επισημαίνει δύο παράγοντες που παίζουν ρόλο στη διαμόρφωση της αγοράς τέχνης. «Πρώτον, σε περιόδους ανόδου του πληθωρισμού παρατηρείται στροφή των επενδυτών στην αγορά ακινήτων, τέχνης και κοσμημάτων. Δεύτερον, όσο κι αν ακούγεται περίεργο, την περίοδο της οικονομικής κρίσης όσοι είχαν καλά έργα στα χέρια τους δεν ήθελαν να τα πουλήσουν καθώς δεν επιθυμούσαν να έχουν χαμηλά αποτελέσματα στις δημοπρασίες. Προτίμησαν να τα διαθέσουν σε μια δυναμική και περισσότερο υγιή αγορά. Κι όταν βεβαίως βγαίνουν στις δημοπρασίες πολύ καλά έργα, η αγορά ανταποκρίνεται».

18.750 ευρώ για σχέδιο που έκλεψαν οι ναζί

Μπορεί το μικρό διαστάσεων σχέδιο με μολύβι του Καρλ Σπίτζβεγκ να περνούσε απαρατήρητο από τη δημοπρασία του οίκου Κρίστις την περασμένη Τετάρτη. Το γεγονός όμως ότι από την ανώτατη αρχική εκτίμηση των 1.500 ευρώ η τιμή του εκτοξεύτηκε στα 18.750 ευρώ έστρεψε τα βλέμματα πάνω του κι αποκαλύφθηκε η ιστορία του: πρόκειται για ένα από τα έργα της συλλογής Γκούρλιτ, ο οποίος εξαιτίας ενός τυπικού τελωνειακού ελέγχου το 2012 βρέθηκε να έχει στην κατοχή του περισσότερα από 1.500 έργα με υπογραφές Πικάσο, Μονέ, Ματίς κ.ά. Τα έργα κατασχέθηκαν ώστε να εξεταστεί αν είχαν λεηλατηθεί από τους ναζί. Το εν λόγω σχέδιο είναι ένα από εκείνα που αποδεδειγμένα αφαίρεσαν οι ναζί από τους κατόχους τους. Ο ιδιοκτήτης του, εβραίος εκδότης δρ. Χένρι Χίνρισχεν πέθανε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης και το έργο πωλήθηκε από τους απογόνους του.

Διαδικτυακά μαθήματα για συλλέκτες

Απαντήσεις σε όλα όσα θα ήθελε να μάθει ένας υποψήφιος συλλέκτης, αλλά φοβόταν να ρωτήσει, είναι έτοιμος να δώσει ο οικονομολόγος, ειδικός σε θέματα αγοράς τέχνης, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ  και συγγραφέας Μάγκνους Ρες. Δημιούργησε μια σειρά διαδικτυακών μαθημάτων στα οποία αναλύει τις βασικές αρχές της επιτυχημένης πλοήγησης στον κόσμο της τέχνης τόσο για συλλέκτες όσο και για καλλιτέχνες. Με ύλη χωρισμένη σε εννέα κύριες θεματικές και με τρία έως επτά μαθήματα ανά θεματική διάρκειας κατά μέσο όρο εννέα λεπτών, ο Ρες υποστηρίζει ότι παρέχει τα απαραίτητα εργαλεία στους «μαθητές» του ώστε να αποφύγουν παγίδες και να εξελιχθούν σε δυναμικούς συλλέκτες. Περισσότερα στο https://www.magnusclass.com.