Τι πρέπει να ξέρετε για τον φόρο πολυτελούς διαβίωσης (Α μέρος)

Στην προηγούμενη δημοσίευσή μας, ένα από τα «Κέρδη» από την κατάθεση των πινακίδων είναι ότι: «Όσοι φορολογούμενοι κατέχουν Ι.Χ. αυτοκίνητα κυβισμού άνω των 1.928 κυβικών εκατοστών θα απαλλαγούν από την πληρωμή των τελών κυκλοφορίας του έτους 2022 και δεν θα πληρώσουν καθόλου φόρο πολυτελούς διαβίωσης γλιτώνοντας ποσά που κυμαίνονται από 287 έως και πάνω από 4.000 ευρώ».

Τι είναι όμως ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης και ποιοι πρέπει να τον πληρώσουν;

Ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης εφαρμόστηκε για πρώτη φορά με το άρθρο 44 του Ν. 4111/2013 και είχε ισχύ για τα εισοδήματα που δηλώνονταν από την χρήση (φορολογικό έτος μετέπειτα) του 2013.

Τι προβλέπει ο νόμος

Μετά την τροποποίηση της παραγράφου 1 του άρθρου 44 του νόμου 4111/2013 με τον νόμο 4334/2015, (άρθρου 1 του ν. 4334/2015, με εφαρμογή για τα εισοδήματα που δηλώνονται στο φορολογικό έτος 2015 και εφεξής), το σχετικό άρθρο που αφορά τον Φόρο Πολυτελούς Διαβίωσης έχει ως εξής:

«1.α. Επιβάλλεται φόρος πολυτελούς διαβίωσης στα ποσά της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης που προκύπτουν από την κυριότητα ή κατοχή επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης μεγάλου κυβισμού, αεροσκαφών, ελικοπτέρων και ανεμοπτέρων, δεξαμενών κολύμβησης, καθώς και σκαφών αναψυχής ιδιωτικής χρήσης άνω των πέντε (5) μέτρων, όπως αυτά προκύπτουν από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και τα λοιπά επιπλέον στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η ΓΓΠΣ.

β. Ο φόρος αυτής της παραγράφου που επιβάλλεται στα ποσά της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης της προηγούμενης υποπαραγράφου, υπολογίζεται αναλυτικά ως εξής:

i) Για επιβατικά αυτοκίνητα από χίλια εννιακόσια είκοσι εννέα (1.929) κυβικά εκατοστά έως δυόμιση χιλιάδες (2.500) κυβικά, ο φόρος ισούται με το γινόμενο του ποσού της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης επί συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%).

ii) Για επιβατικά αυτοκίνητα από δυόμιση χιλιάδες (2.500) κυβικά εκατοστά και άνω, ο φόρος ισούται με το γινόμενο του ποσού της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης επί συντελεστή δέκα τρία τοις εκατό (13%).

Από την επιβολή του φόρου πολυτελούς διαβίωσης εξαιρούνται τα επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης με παλαιότητα άνω των δέκα (10) ετών από το έτος πρώτης κυκλοφορίας τους στην Ελλάδα ή σε χώρα της Ε.Ε./ΕΟΧ, καθώς και τα επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης αναπήρων, τα οποία απαλλάσσονται από τα τέλη κυκλοφορίας.

iii) Για αεροσκάφη, ελικόπτερα και ανεμόπτερα, ο φόρος ισούται με το γινόμενο του ποσού της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης επί συντελεστή δέκα τρία τοις εκατό (13%).

iv) Για δεξαμενές κολύμβησης, εσωτερικές και εξωτερικές, ο φόρος ισούται με το γινόμενο του ποσού της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης επί συντελεστή δέκα τρία τοις εκατό (13%).

ν) Για τα σκάφη αναψυχής ιδιωτικής χρήσης άνω των πέντε (5) μέτρων, ο φόρος ισούται με το γινόμενο του ποσού της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης του σκάφους επί συντελεστή δεκατρία τοις εκατό (13%). Δεν λαμβάνεται υπόψη η δαπάνη για την αμοιβή του πληρώματος. Από το φόρο της περίπτωσης v εξαιρούνται τα ιστιοφόρα σκάφη και πλοία αναψυχής που έχουν κατασκευαστεί ή κατασκευάζονται στην Ελλάδα εξ ολοκλήρου από ξύλο, τύπον τρεχαντήρι, βαρκαλάς, πέραμα, τσερνίκι, λίμπερτυ τα οποία προέρχονται από ελληνική ναυτική παράδοση.

Προσοχή:

Τα πλοία αυτά είναι τρεχαντίρι, τσερνίκι, βαρκαλάς, υδραίικος βαρκαλάς, γαΐτα, κορίτα (μικρή γαΐτα), χανιώτικη γαΐτα, καραβόσκαρο, αιγυπτιακό καραβόσκαρο, πέραμα, περαματάκι Καλλονής, λίμπερτυ, λέμβος (σκάφη), συμιακή σκάφη, γα(ν)τζάο, μπότης (κούτουλο), μούλος, παπαδιά, τάκος, πριάρι, γούτσος, πλάβα, σκάφος δυτών (βουτηχτάδικο), πάσαρι, γυαλάδικο, πλάκα, φρεγάτα, φρεγαντίνι, μαρτήγος (μαρτηγάνα), μύστικο, σεμπέκ, ζάμπεκο, τσαμπέκο, γαλιότα, φούστα, καραβέλα, γαλιόνι, καράκα, γαλέρα, γαλεάσσα, κιρλαγίτσι, clipper, ταρτάνα, τραμπάκολο, μπαρκέτο, σκιεράτσα, σαχίνι, μαρσιλιάνα, πιελέγκο, πίγκος, ραγιάδο (ραζοβάσελο), σακτούρα (σαχτούρι), σαΐτα (σάικα), σλουπ (sloop), γαυλίς (μπρατσέρα), κέρκουρος (κότερο μπούμα), σακκολαίφη (σακολέβα, μπελλού α λα μαλτέζα), δρόμων (κορβέτο), νάβα, δρόμων ημιολικός (μπάρκο μπέστια), πολάκ(κ)α, βριγαντίνο, βρίκιον (μπρίκι, πάρων), βρικογόλετο, ημιολία (σκούνα), μυοπάρων (γολέτα), επιδρομίς (λόβερ), λιβυρνίς (μπομπάρδα), γαυλολιβυρνίς (μπομπάρδα σαμπατιέρα), γαβάρα (μυοδρόμων), λεύκα, γκαφ, λατίνι, πένα, ψάθα (διψίαθος).

γ. Ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης, βεβαιώνεται με βάση τις δηλώσεις που υποβάλλονται και εμφανίζεται στο εκκαθαριστικό σημείωμα υπολογισμού του φόρου εισοδήματος κάθε οικονομικού έτους. Βεβαιώνεται επίσης με φύλλα ελέγχου, εφόσον αυτά έχουν οριστικοποιηθεί με διοικητική επίλυση της διαφοράς ή λόγω μη άσκησης ή εκπρόθεσμης άσκησης προσφυγής και με οριστικές αποφάσεις διοικητικών δικαστηρίων ή πρακτικών δικαστικού συμβιβασμού. Για την καταβολή του ποσού του φόρου της παρούσας παραγράφου εφαρμόζονται οι διατάξεις περί καταβολής του φόρου εισοδήματος για τα φυσικά πρόσωπα.

Ειδικά για το οικονομικό έτος 2013, εκδίδεται ξεχωριστό εκκαθαριστικό σημείωμα από αυτό του υπολογισμού του φόρου εισοδήματος.»

δ. Η προθεσμία άσκησης της προσφυγής ή υποβολής αίτησης για διοικητική επίλυση της διαφοράς, καθώς και η άσκηση της προσφυγής ενώπιον του αρμόδιου διοικητικού πρωτοδικείου, δεν αναστέλλουν τη βεβαίωση και την είσπραξη της οφειλής που προκύπτει από την εφαρμογή των διατάξεων των περιπτώσεων α΄, β΄ και γ΄ του παρόντος.

ε. Με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών μπορεί να καθορίζονται τυχόν απαιτούμενες πρόσθετες λεπτομέρειες και θέματα της διαδικασίας εφαρμογής των διατάξεων του φόρου πολυτελούς διαβίωσης.

στ. Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου έχουν εφαρμογή για τα εισοδήματα που δηλώνονται με τις φορολογικές δηλώσεις οικονομικού έτους 2013 και μετά.»

Πού υπολογίζεται ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης

Από όσα αναφέρονται στον άρθρο 44 του Ν. 4111/2013, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα, ο υπολογισμός του φόρου πολυτελούς διαβίωσης βασίζει τον υπολογισμό του στα ποσά τεκμηρίων που αναγράφονται στην φορολογική δήλωση.

Αποτέλεσμα αυτού του τρόπου υπολογισμού είναι ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης να έχει όλες τις μειώσεις ή τις εξαιρέσεις που έχουν οι φορολογούμενοι στα τεκμήρια. Δηλαδή η παλαιότητα, η ακινησία όπου προβλέπεται, η μείωση κατά 30% των τεκμηρίων για συνταξιούχους κλπ., επηρεάζουν και τον υπολογισμό του φόρου πολυτελούς διαβίωσης.

O Απόστολος Αλωνιάτης είναι Οικονομολόγος – φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας