Οι εταιρείες επενδύσεων στην ακίνητη περιουσία αλλά και τις εταιρείες αστικών αναπτύξεων, οι εταιρείες με μακροχρόνια συμβόλαια παραχωρήσεων ή και ΣΔΙΤ, οι εταιρείες από το ευρύ πεδίο της ενέργειας και κυρίως των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (μέχρι πλωτά αιολικά πάρκα θα υπάρχουν στις ελληνικές θάλασσες), οι εταιρείες διαχείρισης λιμένων αλλά και αεροδρομίων κλπ. Στο σημείο αυτό καταλυτικό ρόλο θα παίξει και το δημόσιο με το χαρτοφυλάκιο του σε ΤΑΙΠΕΔ και Υπερταμείο να αναζητεί τρόπους ενεργότερης παρέμβασης στην αγορά για την καλύτερη αξιοποίηση των συμμετοχών του.

Τέλος, το Χρηματιστήριο χρειάζεται να βρει τους τρόπους να αξιοποιήσει τη παρουσία του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

To Dio Deka στο Los Gatos

«”Αν αυτοί οι δύο θέλουν να πίνουν κρασί των εκατό δολαρίων το μπουκάλι, κανένα πρόβλημα! Τους πληρώνουμε αρκετά για να το αγοράζουν από την τσέπη τους!”, είπα». Αυτή η ιστορία με το ακριβό κρασί έχει πολύ ψωμί και ενδιαφέρον. Και αυτό γιατί αφορά στελέχη του Netflix και λαμβάνει χώρα σε ένα ελληνικό εστιατόριο στη Silicon Valley. Την ιστορία αφηγείται ο Reed Hastings, ο συνιδρυτής και CEO του Netflix στο βιβλίο Χωρίς Κανόνες που συνυπογράφει με τη Erin Meyer, συγγραφέα και καθηγήτρια στο INSEAD.

Το εστιατόριο ονομάζεται Dio Deka και βρίσκεται στο ξενοδοχείο Los Gatos (210 E Main St, Los Gatos, CA 95030, Tel: 408-354-7700).

Ο Hastings χρησιμοποιεί αυτή τη μικρή ιστορία για να μιλήσει για την πολιτική δαπανών και τις επιλογές των στελεχών. Ο ίδιος πιστεύει ότι ένα στέλεχος κάνει μια δαπάνη που βοηθά το έργο και τις δραστηριότητες της εταιρείας δεν έχει κανένα πρόβλημα. «Αν μπορείτε να εξηγήσετε εύκολα γιατί η αγορά είναι προς το συμφέρον της εταιρείας, τότε δεν χρειάζεται να ρωτήσετε, κάντε την αγορά. Αν αισθάνεστε λίγο άβολα με τη προοπτική να εξηγήσετε την επιλογή σας, μην κάνετε την αγορά, ρωτήστε τον προϊστάμενο σας ή αγοράστε κάτι φθηνότερο».

Πάντως, έψαξα λίγο τον κατάλογο του Dio Deka και για να είμαι ειλικρινής μου έκανε εντύπωση η σχεδόν απουσία ελληνικών κρασιών. Μόνο ένα λευκό και μόνο ένα κόκκινο. Το Ασύρτικο του Σπύρου Χατζηγιάννη (του 2020) από το νησί της Σαντορίνης με 18 δολάρια το ποτήρι και το Αγιωργίτικο της Γαίας (του 2019) από την Νεμέα με 15 δολάρια το ποτήρι.

(Το βιβλίο Χωρίς Κανόνες / NETFLIX: Μια δημιουργική επανάσταση κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ψυχογιός).

Τα ΣΔΙΤ της ΕΥΔΑΠ

Η είδηση πάντα κρύβεται στις λεπτομέρειες… Συνήθως πίσω από μια φράση που περνάει απαρατήρητη ή που μπορείς πολύ εύκολα να προσπεράσεις. Όπως η φράση «συμμετοχή σε ΣΔΙΤ» σε ένα πρόσφατο δελτίο της εισηγμένης ΕΥΔΑΠ. Business as usual, θα μπορούσε να πει κανείς και να πάει παρακάτω θεωρώντας ότι οι χρηματιστηριακές ανακοινώσεις με την τυπικότητα που τις χαρακτηρίζει δεν μπορούν να βγάζουν ειδήσεις προς ευρύτερη αξιοποίηση. Κι όμως, στη περίπτωση της φράσης «συμμετοχή σε ΣΔΙΤ» τα πράγματα είναι διαφορετικά και άκρως ενδιαφέροντα. Και αυτό γιατί η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ αναμένει μια νομοθετική πρωτοβουλία που θα της δίνει το δικαίωμα να συμμετέχει σε έργα ΣΔΙΤ που αφορούν το κύριο αντικείμενο δραστηριότητας της π.χ ύδρευση. Όσοι έχουν διαβάσει το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» ή παρακολουθούν τις πρωτοβουλίες κυβερνητικών στελεχών όπως εκείνες της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών – Κώστας Καραμανλής και Γιώργος Καραγιάννης αλλά και του Χρήστου Τριαντόπουλου, υφυπουργού στον Πρωθυπουργό με αρμοδιότητα σε θέματα κρατικής αρωγής και αποκατάστασης από φυσικές καταστροφές θα γνώριζαν ότι σε ημερήσια διάταξη βρίσκονται έργα για φράγματα , για άρδευση κλπ.

Οι Συμπράξεις και τα Έργα: Ας τα πάρουμε με τη σειρά. Για παράδειγμα βρίσκονται σε εξέλιξη οι σχετικές διεργασίες για τον διαγωνισμό για τη συντήρηση του εξωτερικού υδροδοτικού συστήματος της Αττικής (έργο 235 εκατ. ευρώ που μαζί με τον ΦΠΑ φτάνει τα 291 εκατ. ευρώ), ενώ το φράγμα του Χαβρία στην Χαλκιδική είναι το πρώτο που επιλέχθηκε να προχωρήσει με ΣΔΙΤ (ένα έργο της τάξης των 90 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ ). Το έργο της κατασκευής του φράγματος περιλαμβάνει εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού καθώς και εξωτερικά δίκτυα ύδρευσης. Ο Χρήστος Τριαντόπουλος με επιμονή προώθησε την υλοποίηση του φράγματος του Ενιπέα στην περιοχή της Σκοπιάς αμέσως μετά τις μεγάλες καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία. Πρόκειται, για ένα έργο ύψους 100 εκατ. ευρώ που θα δώσει τη δυνατότητα άρδευσης σε περίπου 100.000 στρέμματα στην περιοχή όπου γειτνιάζουν οι Περιφερειακές Ενότητες Λάρισας (Φάρσαλα), Μαγνησίας (Αλμυρός) και Φθιώτιδας (Δομοκός), αλλά και θα εμπλουτίσει τον υδροφόρο ορίζοντα. Το έργο, που θα υλοποιηθεί μέσω ΣΔΙΤ, έχει ήδη χαρακτηριστεί εθνικού επιπέδου, ειδικό και σημαντικό με απόφαση του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Κώστα Καραμανλή.

Τέλος, ένα μεγάλο πακέτο έργο που θα προωθηθεί μέσω ΣΔΙΤ είναι εκείνο των αρδευτικών έργων με κύριους στόχους την αποτελεσματική άρδευση αγροτικών περιοχών, την καλή διαχείριση των υδάτινων πόρων, την αύξηση της αγροτικής παραγωγής και την τόνωση της περιφερειακής ανάπτυξης. Παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη παρουσιάστηκε η πρώτη δέσμη οκτώ έργων, που θα υλοποιηθούν μέσω Σύμπραξης του Δημόσιου και του Ιδιωτικού Τομέα και η οποία περιλαμβάνει: τη μεταφορά νερού από τον ποταμό Νέστο στην κοιλάδα της Ξάνθης, τον εκσυγχρονισμό των δικτύων άρδευσης ΤΟΕΒ Ταυρωπού, τη λιμνοδεξαμενή Χοχλακιών Σητείας, το φράγμα και δίκτυο στον Άγιο Ιωάννη Ιεράπετρας, το φράγμα στο Μπουγάζι Δομοκού, το φράγμα Μιναγιώτικο στην περιοχή της Πύλου, το φράγμα στο Λιβάδι Αράχωβας και το αρδευτικό δίκτυο στην περιοχή Υπέρεια – Ορφανά Καρδίτσας.

Υπολογίζεται ότι τα οκτώ έργα, στην τελική τους ανάπτυξη, θα ωφελούν περισσότερους από 36.000 αγρότες και θα εξυπηρετούν την άρδευση περίπου 456.000 στρεμμάτων, ενώ παράλληλα θα καλύψουν τις υδρευτικές ανάγκες της πόλης της Αράχωβας και διάφορων άλλων οικισμών.

Θα υλοποιηθούν με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα που προβλέπουν την παράδοσή τους έως το τέλος του 2025. Τα έργα θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης, το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης των επόμενων χρηματοδοτικών περιόδων και το εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Η Εκκρεμότητα: Μια πολύχρονη εκκρεμότητα φαίνεται πως πήρε το δρόμο της οριστικής επίλυσης. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα με τη σειρά. Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΥΔΑΠ, στη συνεδρίαση της Τετάρτης 1ης Δεκεμβρίου, αποφάσισε τη σύγκληση Έκτακτης Γενικής Συνέλευσης Μετόχων για την υπογραφή της σύμβασης με το Ελληνικό Δημόσιο στην οποία καθορίζονται οι όροι ανανέωσης του αποκλειστικού δικαιώματος παροχής υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης που χορηγήθηκε στην Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε. έως τις 31.12.2040 και για την υπογραφή της σύμβασης υπηρεσιών λειτουργίας και συντήρησης του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος (ΕΥΣ) για τρία (3) έτη. Σε σχετική ανακοίνωση διαβάζω: «Με την επικύρωση της συμφωνίας μεταξύ ΕΥΔΑΠ και Ελληνικού Δημοσίου, η οποία ακολουθεί την πρόσφατη έκδοση του σχετικού νόμου 4812/2021, καθορίζεται το εύλογο τίμημα συναλλαγής σε σχέση με το αδιύλιστο νερό που προμήθευσε η Εταιρεία Παγίων ΕΥΔΑΠ την ΕΥΔΑΠ κατά το χρονικό διάστημα 12/10/2013-31/12/2020 καθώς και η τιμή πώλησης του αδιύλιστου νερού από το Ελληνικό Δημόσιο προς την ΕΥΔΑΠ για τα επόμενα 20 έτη – χαμηλότερη κατά 40% σε σύγκριση με την τιμή που πλήρωνε η ΕΥΔΑΠ από το 2004 έως το 2013».

Η Τιμή του Αδιύλιστου Νερού: Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της ΕΥΔΑΠ: «Ο καθορισμός του τιμήματος του αδιύλιστου νερού και για τα επόμενα 20 έτη, παρέχει πλέον ένα σταθερό περιβάλλον τιμολόγησης για τους καταναλωτές της, αλλά και μία ξεκάθαρη εικόνα για τους επενδυτές που θέλουν να στηρίξουν την εταιρεία στο απαιτητικό επενδυτικό της πλάνο και τον μετασχηματισμό της.

Το γεγονός δε ότι η ΕΥΔΑΠ δύναται να ανακτήσει το καταβλητέο ποσό των €157,2εκ. που αφορά στο διάστημα 2013-2020 εντός της περιόδου ισχύος της σύμβασης του άρθρου 114 του Ν. 4812/2021, συμβάλλει στην περαιτέρω θετική αξιολόγηση της εξέλιξης για την Εταιρεία».

Η Προοπτική: Η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ πιστεύει πως «με την υπογραφή των δύο συμβάσεων, κλείνει οριστικά μια πολύχρονη εκκρεμότητα, γεγονός που επιτρέπει πλέον στην Εταιρεία μακροπρόθεσμη ορατότητα και της δίδει την ευχέρεια να υλοποιήσει το απαιτητικό στρατηγικό πλάνο της, προς όφελος όλων των εμπλεκόμενων μερών. Αυτό στην ουσία σημαίνει, δυνατότητα εξορθολογισμού του λειτουργικού κόστους, επιτάχυνση της υλοποίησης του επενδυτικού προγράμματος, βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών, διεύρυνση των δραστηριοτήτων και της πελατειακής βάσης, συμμετοχή σε ΣΔΙΤ και συνολικά θετική μελλοντική πορεία για την ΕΥΔΑΠ». Η επίλυση αυτών των δύο εκκρεμοτήτων πέραν όλων των άλλων ανοίγει το πεδίο για την αναζήτηση επιλογών αξιοποίησης της συμμετοχής του Υπερταμείου ( Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών & Περιουσίας ) και του ΤΑΙΠΕΔ στην ΕΥΔΑΠ.