Μπορεί η Fed να ξεπεράσει το παροδικό λάθος της πολιτικής της

Χρειάστηκε πάρα πολύς χρόνος, αλλά βασικοί αξιωματούχοι της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ παραδέχθηκαν τελικά ότι για μήνες χαρακτήριζαν εσφαλμένα μια πληθωριστική άνοδο που έχει αποδειχθεί μεγαλύτερη και πιο επίμονη από ό,τι περίμεναν. Πολλοί σωστά σημειώνουν ότι η Fed δεν διαθέτει τα εργαλεία για να ξεμπλοκάρει τις αλυσίδες εφοδιασμού ή να αυξήσει τη συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό. Αλλά αν η Fed διατηρούσε ακόμα περισσότερο αυτή τη νοοτροπία για τον μεταβατικό πληθωρισμό, κινδύνευε να απελευθερώσει έναν άλλο ισχυρό παράγοντα μελλοντικών αυξήσεων των τιμών – αυτόν των μη εδραιωμένων προσδοκιών για τον πληθωρισμό.

Και ενώ αυτό δεν θα σήμαινε επιστροφή στους διψήφιους ρυθμούς πληθωρισμού της δεκαετίας του 1970, θα είχε ως αποτέλεσμα τη διατήρηση των ρυθμών πληθωρισμού σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα από αυτά για τα οποία η οικονομία και οι χρηματοπιστωτικές αγορές είναι συνδεδεμένες με ασφάλεια. Οσο πιο αργά αντιδρά σωστά η Fed στις πληθωριστικές εξελίξεις τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα – με το να χρειαστεί να πατήσει δυνατά τα φρένα – να καταλήξει να είναι η κύρια αιτία του παροδικού πληθωρισμού. Η Fed θα διακινδύνευε μια επιζήμια εγχώρια ύφεση, αστάθεια της αγοράς και αποσταθεροποιητικές επιπτώσεις για την παγκόσμια οικονομία. Ενα τέτοιο μοτίβο είναι γνωστό στους ιστορικούς. Πιασμένη πίσω από την καμπύλη πληθωρισμού, η Fed προσπαθεί να περιορίσει απότομα τη νομισματική πολιτική. Πολλοί εργαζόμενοι χάνουν τη δουλειά τους. Και οι αγορές περνούν από περιόδους αποσταθεροποιητικής έλλειψης ρευστότητας, διακινδυνεύοντας αρνητικές επιπτώσεις σε μια ήδη δυσκολευόμενη οικονομία.

Αυτό το σενάριο κινδύνου είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό για τα πιο ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού. Εχοντας ήδη αντιμετωπίσει υψηλότερες τιμές που επηρεάζουν μεγάλα τμήματα του εβδομαδιαίου προϋπολογισμού τους, θα αντιμετώπιζαν επίσης τον κίνδυνο της ανεργίας και της απώλειας εισοδήματος που συνεπάγεται.

Εκτός από την περιττή βλάβη στην οικονομική ευημερία, θα υπήρχαν επίσης αρνητικές κοινωνικοπολιτικές και θεσμικές επιπτώσεις. Είναι λοιπόν ενθαρρυντικό το γεγονός ότι, την τελευταία ημέρα του Νοεμβρίου, ο Πάουελ έκανε μια ξαφνική ανατροπή και δήλωσε ότι ήταν καιρός να «αποσύρει» τον παροδικό χαρακτηρισμό του πληθωρισμού. Η Fed πρέπει τώρα να δώσει συνέχεια κάνοντας δύο πράγματα γρήγορα. Πρώτον, ως μέρος μιας επείγουσας προσπάθειας να ανακτήσει την αξιοπιστία που είναι απαραίτητη για τη μελλοντική πολιτική καθοδήγηση και τη λειτουργική της ανεξαρτησία, θα πρέπει να διευκρινίσει δημόσια γιατί έκανε λάθος για την παροδικότητα στον πληθωρισμό και τι γίνεται για να αποφευχθούν παρόμοιες διολισθήσεις στο μέλλον.

Δεύτερον, η Fed πρέπει να κινηθεί πολύ πιο γρήγορα στη μείωση των μηνιαίων αγορών περιουσιακών στοιχείων της. Σηκώνοντας το πόδι από το γκάζι της νομισματικής χαλάρωσης θα βοηθήσει να μετριαστεί ο κίνδυνος να πρέπει να πατήσει απότομα τα φρένα πολιτικής με άτακτο τρόπο στα μέσα του 2022.

Ο  Mohamed  El-Erian  είναι πρόεδρος του Queens’ College (Cambridge University) και είναι καθηγητής του Wharton School, University of Pennsylvania