Ρωσία και Δύση σε τεντωμένο σχοινί

Ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης επισκέπτεται το Σότσι σε μια περίοδο μεγάλης έντασης στις σχέσεις της Ρωσίας με τη Δύση. Η συνάντηση του με τον Πούτιν θα γίνει συμπτωματικά μετά την τηλεφωνική συνομιλία του Ρώσου προέδρου με τον πρόεδρο Μπάιντεν. Τα γεγονότα είναι γνωστά: η Ρωσία έχει συγκεντρώσει μεγάλο αριθμό στρατιωτικών δυνάμεων στα σύνορα με την Ουκρανία και η ηγεσία της εκπέμπει SOS φοβούμενη επανάληψη του υβριδικού πολέμου του 2014 που είχε ως αποτέλεσμα την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία και την de facto αυτονόμηση περιοχών της νότιας Ουκρανίας.

Η απειλή σήμερα είναι ακόμη σοβαρότερη αφού γίνεται λόγος για ενδεχόμενο κανονικού πολέμου.

Πόσο πιθανό είναι αυτό; Για να εκτιμήσουμε το βαθμό της απειλής θα πρέπει να υπολογίσουμε τι μπορεί να κερδίσει και τι μπορεί να χάσει η Ρωσία αν προχωρήσει σε μια τέτοια ενέργεια. Και κατά τη γνώμη μας δεν θα κερδίσει από μια ανοιχτή επιθετική ενέργεια κατά της Ουκρανίας δεδομένου ότι τόσο το ΝΑΤΟ όσο και η ΕΕ έχουν προειδοποιήσει ότι δεν θα μείνουν απαθείς παρατηρητές αν συμβεί κάτι τέτοιο. Ο δε πρόεδρος Μπάιντεν με δηλώσεις του ενόψει της συνομιλίας του με τον Πούτιν είπε ότι οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να λάβουν μέτρα που θα κάνουν τη ζωή του πάρα πολύ δύσκολη.

Οι σχέσεις της Ρωσίας με τη Δύση είναι ούτως ή άλλως πολύ προβληματικές αλλά υπάρχει μια συναντίληψη ότι μια καθολική ρήξη δεν ευνοεί καμμία πλευρά. Επομένως, το πιθανότερο σενάριο είναι η Μόσχα να μην διαβεί το Ρουβίκωνα με εισβολή στην Ουκρανία. Θα διατηρήσει ωστόσο μεγάλο αριθμό δυνάμεων στα σύνορα και θα συνεχίσει τον υβριδικό πόλεμο ώστε να παγιώσει το κεκτημένο του 2014, δηλαδή την άτυπη δημιουργία μιας σφαίρας επιρροής σε πρώην σοβιετικές δημοκρατίες.

Αυτά δεν είναι καλά νέα για τη Δύση καθώς αν δεν αντιδράσει με κάποιον τρόπο, αν όχι με στρατιωτικά αλλά με πολιτικά και οικονομικά μέσα, η Ρωσία θα θεωρήσει ότι μπορεί ανενόχλητη να επεκτείνει αυτή τη σφαίρα επιρροής. Και αν σήμερα συγκεντρώνει δυνάμεις στα σύνορα με την Ουκρανία γιατί όχι αύριο στα σύνορα με τη Νορβηγία ή τη Φινλανδία.

Αυτό λοιπόν είναι το διακύβευμα και η Ελλάδα έχοντας πλέον πολύ στενούς στρατιωτικούς δεσμούς με τις ΗΠΑ δεν θα μπορέσει να τηρήσει ουδετερότητα. Τούτο δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να επιδιώκει καλές σχέσεις με τη Ρωσία και λόγω της παρουσίας της τελευταίας στη Μεσόγειο, του ρόλου της στη Λιβύη και της επιρροής της στο Κυπριακό. Αλλά ας μην ξεχνάμε ότι η ρωσική συμβολή στα εθνικά μας θέματα δεν ήταν ποτέ θετική με κορυφαίο παράδειγμα τη στενή της αμυντική συνεργασία με την Τουρκία.