Γαλλία, Πολωνία, Βρετανία ποντάρουν ξανά στην πυρηνική ενέργεια

Τα μάτια προς την πυρηνική ενέργεια για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας συνεχίζουν στρέφουν αρκετές χώρες της Ευρώπης. Η μεγάλη αβεβαιότητα για ενεργειακή επάρκεια, ειδικά από τις γεωπολιτικές κόντρες στον άξονα Μόσχας-Βρυξελλών-Ουάσιγκτον, η ανησυχία για την πορεία της οικονομίας εν μέσω της συνεχιζόμενης πανδημίας, αλλά και η προσπάθεια για επίτευξη των φιλόδοξων στόχων κατά της κλιματικής αλλαγής, έχουν κάνει κυβερνήσεις να κοιτάζουν ξανά προς τα πυρηνικά εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος. Πρόκειται κυρίως για μικρούς αντιδραστήρες νέας γενιάς που είναι πολύ φθηνότεροι από τους συμβατικούς και καταλαμβάνουν λιγότερη έκταση με τις εγκαταστάσεις τους.

Η Πολωνία που μέχρι τώρα βασιζόταν σχεδόν αποκλειστικά στην παραγωγή ηλεκτρισμού από άνθρακα επιδιώκει να κατασκευάσει σειρά από μικρούς πυρηνικούς αντιδραστήρες οι οποίοι να είναι πλήρως σε λειτουργία έως το 2033. Η Βρετανία συνεργάζεται με την εταιρεία αεροδιαστημικής τεχνολογίας της χώρας, τη Rolls Royce, ώστε η τελευταία να κατασκευάσει μικρούς πυρηνικούς αντιδραστήρες που θα λειτουργούν επικουρικά με εγκαταστάσεις ηλιακής και αιολικής ενέργειας στις οποίες έχει επίσης επενδύσεις βαριά η χώρα. Και η Γαλλία που είναι η πρωταθλήτρια της Ευρώπης στην παραγωγή ενέργειας από πυρηνικά θέλει να επεκτείνει ακόμη περισσότερο την τεχνολογία και τη χρήση τους.

Κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες όμως, σκέφτονται να προχωρήσουν σε μια τέτοια κίνηση βλέποντας την υποστήριξη που έχει και η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν στην εξέλιξη μικρών αντιδραστήρων ως εργαλείο μαζικής μείωσης εκπομπών άνθρακα για τις ΗΠΑ. Η τεχνολογία αυτή υπόσχεται μικρότερους και πιο φθηνούς αντιδραστήρες οι οποίοι θα καταλαμβάνουν έκταση περίπου δύο γηπέδων ποδοσφαίρου και θα κοστίζουν πολύ λιγότερο από ένα συμβατικό πυρηνικό εργοστάσιο. Υπέρ μιας ευρωπαϊκής πυρηνικής «συμμαχίας τάσσονται ακόμη οι Βουλγαρία, Τσεχία, Ουγγαρία, Πολωνία και Ρουμανία. Το όλο θέμα πάντως εξακολουθεί να προκαλεί διχασμό στην Ευρώπη με χώρες όπως η Γερμανία να κινούνται προς κλείσιμο συμβατικών πυρηνικών εργοστασίων.

Ποιοι θέλουν να γίνουν πιο ισχυροί παίκτες στα πυρηνικά

Ειδικά όσον αφορά την Πολωνία, η χώρα επιδιώκει με τον τρόπο αυτό να κάνει μεγάλο άλμα στην ενέργεια. Το Μάρτιο του 2021, η Βαρσοβία επικύρωσε διακυβερνητική συμφωνία πυρηνικής συνεργασίας που δίνει στις ΗΠΑ δεκαοκτώ μήνες για να προετοιμάσουν προσφορά μεταφοράς τεχνολογίας αλλά και πρόγραμμα χρηματοδότησης για πυρηνικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Τον Ιούνιο του 2021 η Υπηρεσία Εμπορίου και Ανάπτυξης των ΗΠΑ παρείχε κεφάλαια στο φορέα Πολωνικοί Πυρηνικοί Σταθμοί (Polish Nuclear Power Plants ή PEJ) για να πραγματοποιηθούν οι πρώτες μελέτες μηχανικής και σχεδιασμού από τις εταιρείες Westinghouse και Bechtel με σκοπό την κατασκευή αντιδραστήρα τύπου AP1000 στο πρώτο πυρηνικό εργοστάσιο της χώρας. Πρόκειται για αντιδραστήρα που θεωρείται από τους πιο σύγχρονους στον κόσμο για εμπορική χρήση που αφορά την παραγωγή ρεύματος. Τώρα αναμένεται περαιτέρω χρηματοδότηση από την κυβέρνηση των ΗΠΑ και οι μελέτες θα επανεξεταστούν στα μέσα του 2022 από την πολωνική κυβέρνηση για να τη βοηθήσουν να επιλέξει έναν εταίρο για την PEJ.

Στη Βρετανία η Rolls-Royce στηρίζεται από κοινοπραξία ιδιωτών επενδυτών και την κυβέρνηση της χώρας για την ανάπτυξη μικρών πυρηνικών αντιδραστήρων για την παραγωγή καθαρότερης ενέργειας. Η σύσταση της εταιρείας Rolls-Royce Small Modular Reactor (SMR) ανακοινώθηκε μετά επενδύσεις 195 εκατομμυρίων λιρών σε μετρητά από ιδιωτικές εταιρείες και την επιχορήγηση 210 εκατομμυρίων λιρών (250 εκατ. ευρώ) από την κυβέρνηση. Στόχος είναι να δημιουργηθούν 40.000 θέσεις εργασίας μέχρι το 2050. Οι μικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες όπως λέγονται είναι μικρότεροι από τους συμβατικούς. Η επένδυση από τον όμιλο Rolls-Royce, την BNF Resources, την Exelon Generation και την κυβέρνηση θα προχωρήσει στην ανάπτυξη του σχεδιασμού τέτοιων αντιδραστήρων οι οποίοι θα κριθούν στη συνέχεια εάν θα εγκατασταθούν στη χώρα.

Η Rolls-Royce μπαίνει δυναμικά στην αγορά μικρότερων πυρηνικών αντιδραστήρων για να ανταγωνιστεί εταιρείες από τις ΗΠΑ όπως οι NuScale, GE Hitachi και TerraPower η οποία μάλιστα έχει πρόεδρο τον ιδρυτή της Μάικροσοφτ Μπιλ Γκέιτς. Επίσης θέλει να ανταγωνιστεί την Électricité de France, τη γαλλική κρατική εταιρεία ενέργειας, τη National Nuclear Corporation της Κίνας και την KEPCO της Νότιας Κορέας. Σημειώνεται ότι δεν πρόκειται για την αυτοκινητοβιομηχανία Rolls Royce που ανήκει στην BMW πλέον, αλλά για εταιρεία που σχετίζεται με τη βρετανική Rolls-Royce Holdings η οποία δραστηριοποιείται μεταξύ άλλων στην κατασκευή αεροπορικών κινητήρων και άλλης αεροδιαστημικής τεχνολογίας.

Η Γαλλία από την πλευρά της θα κατασκευάσει νέους πυρηνικούς αντιδραστήρες για να μειώσει η χώρα την εξάρτησή της από ξένους στην ενέργεια και να επιτύχει τους στόχους μείωσης της υπερθέρμανσης του πλανήτη, διατηρώντας ταυτόχρονα τις τιμές υπό έλεγχο, δήλωσε ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. Με τις ανησυχίες για την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών να έχουν κορυφωθεί ενόψει και των επερχόμενων προεδρικών εκλογών, ο Μακρόν είπε ότι η απόφαση να υιοθετηθούν νέοι ήταν απαραίτητη για να διατηρηθούν οι τιμές σε λογικά επίπεδα. «Πρόκειται, για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες, να ξαναρχίσουμε την κατασκευή πυρηνικών αντιδραστήρων στη χώρα μας και να συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας», είπε ο Μακρόν σε τηλεοπτικό διάγγελμα προς το έθνος. Αυτό έχει σκοπό «να εγγυηθεί την ενεργειακή ανεξαρτησία της Γαλλίας, να εγγυηθεί τον εφοδιασμό με ηλεκτρική ενέργεια της χώρας μας και να επιτύχει τους στόχους μας, ιδιαίτερα την ουδετερότητα των εκπομπών άνθρακα το 2050», ανέφερε ακόμη.