Από την έξοδο από την ενισχυμένη εποπτεία μέχρι την κατάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας

Στις προτεραιότητες της επόμενης χρονιάς φαίνεται επικεντρώνεται το οικονομικό επιτελείο με την έξοδο από την ενισχυμένη εποπτεία και την κατάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας να αποτελούν δύο βασικούς στόχους.

Πριν από αυτά, η κυβέρνηση «ποντάρει» στο να κερδίσει πόντους από την… εξόφληση του δανείου προς το ΔΝΤ, η οποία αναμένεται να λάβει χώρα στις αρχές του επόμενου έτους, κάτι το οποίο, πέραν του επικοινωνιακού οφέλους, θα δημιουργήσει μια μικρή βελτίωση στο προφίλ του ελληνικού χρέους, το οποίο κινείται στην περιοχή του 200%. Ωστόσο, το σημαντικότερο είναι πως θα λειτουργήσει υπέρ του στόχου της κατάταξης της Ελλάδας σε επενδυτική βαθμίδα.

Ενα ακόμα βήμα για την έξοδο από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας αλλά και για την περαιτέρω βελτίωση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους έκανε η Ελλάδα μετά και την απόφαση του Eurogroup για εκταμίευση της 6ης δόσης, ύψους 767 εκατ. ευρώ, που αφορά τα κέρδη για την διακράτηση ελληνικών ομολόγων από ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες (SMP’s & ANFA’s), κατά τις προηγούμενες μέρες. Στην ανακοίνωση του Eurogroup για την Ελλάδα προστέθηκε και η πρόθεση της χώρας το 2022 να προχωρήσει στην πρόωρη εξόφληση του ΔΝΤ και μέρους των δανείων του πρώτου μνημονίου, συνολικού ύψους 7,1 δισ. ευρώ.

Στο γεγονός ότι παρά τις δύσκολες συνθήκες η Ελλάδα υλοποίησε τις δεσμεύσεις της, αν και παρατηρούνται κάποιες καθυστερήσεις σε ορισμένους τομείς, αναφέρθηκαν τόσο ο Ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομικών κ. Πάολο Τζεντιλόνι όσο και ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας κ. Κλάους Ρέγκλινγκ. Μάλιστα ο κ. Ρέγκλινγκ συμπλήρωσε ότι η Ελλάδα, όπως και όλες οι χώρες, έχει να αντιμετωπίσει κινδύνους και αβεβαιότητες που σχετίζονται με την πανδημία και την ενεργειακή κρίση, «όμως έχει αποδείξει ότι μπορεί να τα καταφέρει».

Διαβάστε επίσης: Eurostat – Η Ελλάδα είχε τη μεγαλύτερη αύξηση του ΑΕΠ κατά το γ’ τρίμηνο

Αναφορικά με τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση κάποιων δεσμεύσεων, στην ανακοίνωση του Eurogroup για την Ελλάδα σημειώνεται ότι «ενθαρρύνουμε τις ελληνικές αρχές να συνεχίσουν και να εντείνουν τις προσπάθειές τους όσον αφορά τη μεταρρύθμιση του χρηματοπιστωτικού τομέα και την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες» σημειώνεται στην ανακοίνωση του Εurogroup για την Ελλάδα. Παράλληλα, το Eurogroup καλεί τις ελληνικές αρχές να επιταχύνουν τις διαδικασίες στους τομείς της Δικαιοσύνης και της Υγείας.

Την ικανοποίηση του για το αποτέλεσμα εξέφρασε ο υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας καθώς όπως τόνισε παρά τις αντίξοες συνθήκες που προκάλεσαν η πανδημία και οι καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού, η Ελλάδα προχώρησε στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και διαρθρωτικών αλλαγών.

Η πληρωμή του ΔΝΤ

Αναφορικά με την αποπληρωμή της ελληνικής οφειλής προς το ΔΝΤ, το Eurogroup εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρόθεση της χώρας να προχωρήσει την πρόωρη αποπληρωμή του υπολοίπου των δανείων του ΔΝΤ, ύψος 1,7 δισ. ευρώ αλλά και σημαντικό μέρος από τα διμερή δάνεια του πρώτου μνημονίου το οποίο αφορά τις δόσεις για τα έτη 2022 και 2023, ύψους 5,28 δισ. ευρώ. Οι συγκεκριμένες ενέργειες οι οποίες αναμένεται να πραγματοποιηθούν στις αρχές του 2022 με στόχο να μειωθεί περαιτέρω το κόστος εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους βελτιώνοντας ταυτόχρονα το προφίλ του. Ιδιαίτερα ικανοποιημένη για την επερχόμενη κίνηση της Ελλάδας εμφανίστηκε η επικεφαλής του ΔΝΤ κ. Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα δηλώνοντας ότι «η αποπληρωμή του Ταμείου οδηγεί στο συμβολικό κλείσιμο μιας δύσκολης περιόδου για τον ελληνικό λαό και την ελληνική οικονομία». Συμπλήρωσε μάλιστα ότι είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένη που η Ελλάδα τα πηγαίνει τόσο καλά.

Από εκεί και πέρα, η έξοδος της Ελλάδας από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Eurogroup τον Ιούνιο του 2018, τοποθετείται τον Ιούνιο του 2022. Ωστόσο ερωτηματικό παραμένει ποιες αποφάσεις θα ληφθούν καθώς εκκρεμεί η καταβολή μίας δόσης που αφορά τα κέρδη από τη διακράτηση ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ κι άλλες κεντρικές ευρωπαϊκές τράπεζες. Η συγκεκριμένη δόση δεν εκταμιεύθηκε το 2019, εν μέρει λόγω των εκλογών. Σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη έχουν γίνει οι πρώτες συζητήσεις για το πώς θα αντιμετωπιστεί το συγκεκριμένο ζήτημα κι ένα από τα σενάρια που εξετάζονται είναι η πιθανότητα καταβολής και των δυο δόσεων το καλοκαίρι με την ολοκλήρωση της 14η αξιολόγησης της Ελλάδας.

Οι τρέχουσες δεσμεύσεις

Παράλληλα, η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να εκκαθαρίσει τα ληξιπρόθεσμα έως το τέλος του τρέχοντος μήνα, κάτι το οποίο αποτελεί και πρόταγμα για την Κομισιόν.

Το θέμα μάλιστα, θίγει στην τελευταία του έκθεση και το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο, το οποίο επισημαίνει πως τον Σεπτέμβριο το απόθεμα των ληξιπρόθεσμων οφειλών ανήλθε σε 2,682 δισ. ευρώ, σημειώνοντας σημαντική αύξηση από την αρχή του έτους (1,839 δισ. τον Δεκέμβριο του 2020)

Μια ακόμα δέσμευση αποτελεί και η εκκαθάριση του τεράστιου «στοκ» των εκκρεμών συντάξεων, με το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών να δεσμεύεται προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι αυτό θα έχει συμβεί έως τα μέσα του 2022.

Φυσικά, οι δεσμεύσεις δεν σταματούν εδώ, καθώς υπάρχουν μια σειρά από μεταρρυθμίσεις που για διάφορους λόγους καθυστέρησαν και πλέον, πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι την άνοιξη.

Στην ΑΑΔΕ το νέο πληροφοριακό σύστημα τίθεται στόχος να λειτουργήσει τον Απρίλιο του 2022, αντί για το τέλος του έτους. Το νέο πλαίσιο πρωτοβάθμιας περίθαλψης έχει καθυστερήσει περαιτέρω λόγω της πανδημίας και του ανασχηματισμού με νέο ορόσημο το Φεβρουάριο.

Στον τομέα της δικαιοσύνης καταγράφονται οι καθυστερήσεις στη διαγωνιστική διαδικασία για το ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης υποθέσεων και εκτιμάται πως είναι αδύνατη η ανάθεσή του το πρώτο τρίμηνο του 2022.

Το θέμα των δασικών χαρτών που είναι απαραίτητοι για την ολοκλήρωση του έργου κτηματογράφησης, συνάντησε περαιτέρω καθυστερήσεις, εν μέρει λόγω των δασικών πυρκαγιών.

Πάντως, μια νέα αποτίμηση της πορείας των δεσμεύσεων της χώρας έναντι των θεσμών, αναμένεται να πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της 13ης αξιολόγησης που έχει προγραμματιστεί για τις 19-20 Ιανουαρίου του 2022.

Επενδυτική βαθμίδα με… προσοχή

Την ίδια ώρα, την ανάγκη άμεσης επιτάχυνσης της προσπάθειας για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, με στόχο αυτό να επιτευχθεί το 2022 αντί του 2023 που στοχεύει η κυβέρνηση, την ώρα που ορισμένοι αναλυτές προειδοποιούν για τους σημαντικούς κινδύνους που ελλοχεύουν για την οικονομία και τις τράπεζες όταν αρχίσει η απόσυρση των ευρωπαϊκών μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας. Αν και η παραλλαγή Όμικρον δημιουργεί επιπλέον προκλήσεις και για την οικονομική κατάσταση της χώρας.

Διαβάστε επίσης: Σκυλακάκης – Ταμείο Ανάκαμψης – Από την αρχή του χρόνου όλα έτοιμα για εγκρίσεις δανείων

Το 2022 και βλέπει πολύ πιθανή την επιστροφή της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα στο δεύτερο μισό του 2022. Όπως σημειώνει στην νέα έκθεση στρατηγικής και προοπτικών για το επόμενο έτος, τα ελληνικά και τα ιταλικά ομόλογα αποτελούν τα αγαπημένα της trades από την περιφέρεια, με την πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας να παραμένει σε ανοδική τροχιά το επόμενο διάστημα.