«Φόρμουλα» για ηπιότερες τιμές στο ρωσικό φυσικό αέριο αναζητούν Αθήνα και Μόσχα

Υπό τη σκιά της ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη αλλά και των ψυχρών σχέσεων Ε.Ε. – Ρωσίας, εξαιτίας του Nord Stream 2, Αθήνα και Μόσχα βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για τη σύμβαση προμήθειας φυσικού αερίου ανάμεσα σε Gazprom και ΔΕΠΑ Εμπορίας.

Η ελληνική κυβέρνηση αναζητά με κάθε τρόπο τη συνέχιση της παροχής έκπτωσης στους καταναλωτές φυσικού αερίου και το 2022 διαπιστώνοντας πως οι τιμές του καυσίμου συνεχίζουν τη φρενήρη πορεία τους. Χθες στο ολλανδικό hub το TTF εκτινάχθηκε στα 100 ευρώ/MWh, ενώ ταυτόχρονα η κυβέρνηση επιδιώκει πάση θυσία να εξασφαλίσει ανταγωνιστικότερο ενεργειακό μίγμα για την ηλεκτροπαραγωγή ποντάροντας στην πολυετή σχέση εμπιστοσύνης που έχει χτιστεί ανάμεσα σε Ελλάδα και Ρωσία.

Από την άλλη πλευρά η Μόσχα έχοντας βέβαια και «το πεπόνι και το μαχαίρι» στην παραγωγή και προμήθεια φυσικού αερίου, βρίσκεται αντιμέτωπη με τις απαιτήσεις των Βρυξελλών για την ανεξάρτητη λειτουργία του αγωγού Nord Stream 2 ο οποίος θα μεταφέρει μεγάλες ποσότητες του ρωσικού καυσίμου προς τη Γερμανία και την Ε.Ε. Το έργο έχει μπλοκαριστεί και η Gazprom χάνει την περαιτέρω ενδυνάμωση της θέσης της στην ενεργειακή αγορά της Ευρώπης.

 Οι απαιτήσεις

 Υπό τις προαναφερθείσες συνθήκες χθες Βλαντιμίρ Πούτιν και Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκαν για πρώτη φορά. Στο Σότσι ο Έλληνας πρωθυπουργός είδε για πρώτη φορά, με αυτήν την ιδιότητα, τον ισχυρό Ρώσο πρόεδρο.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο τραπέζι των συνομιλιών τους βρέθηκε και το θέμα της προμήθειας και των τιμών του φυσικού αερίου. Φάνηκε άλλωστε και από τις δηλώσεις τους, αν και οι δύο άντρες επιδίωξαν να κρατήσουν χαμηλά το θέμα.

Η Gazprom καλύπτει περίπου το 40 με 45% των ετήσιων αναγκών της χώρας σε φυσικό αέριο. Γύρω στα 2 δις. κυβικά μέτρα αγοράζει η κρατική ΔΕΠΑ Εμπορίας και συνολικά 1 δισ. ευρώ προμηθεύονται ο όμιλος Κοπελούζου και η Mytilineos. Οι ποσότητες που έφτασαν στην Ελλάδα στο φετινό 11μηνο αποτέλεσαν ρεκόρ.

Οι Πούτιν και Μητσοτάκης εστίασαν, κατά τις πληροφορίες, τις συζητήσεις τους στο θέμα της αδιάλειπτης παροχής αερίου από τη Gazprom προς την ελληνική αγορά υπό το βάρος της αυξημένης ζήτησης λόγω των καιρικών συνθηκών αλλά και των μειωμένων αποθεμάτων στην Ε.Ε. αλλά και στο θέμα του κόστους.

Ο Ρώσος πρόεδρος εγγυήθηκε την ασφάλεια του εφοδιασμού, όπως φανέρωσαν και οι επίσημες δηλώσεις του.

Ωστόσο, το λεπτό θέμα που καλούνται να χειριστούν, για την ακρίβεια να βρουν μία πολιτική λύση οι δύο αρχηγοί, είναι η φόρμουλα τιμολόγησης των ποσοτήτων που αγοράζει η ΔΕΠΑ Εμπορίας από την Gazprom. Και οι δύο έδειξαν προθέσεις εξεύρεσης μίας λύσης. O Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι «παρά το ευμετάβλητο των όρων της αγοράς, οι όποιες προσαρμογές στην προμήθεια φυσικού αερίου να μην αποκλίνουν σημαντικά από την υφιστάμενη συμφωνία». Και ο Βλαντιμίρ Πούτιν από τη μεριά του υπογράμμισε: «Εκπληρώνουμε καλή τη πίστει και προς όλους τις δεσμεύσεις μας. Είμαστε έτοιμοι να αναβαθμίσουμε τη σχέση μας στον τομέα αυτό».

 Οι διαπραγματεύσεις για τις τιμές

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις δύο επιχειρήσεις, ΔΕΠΑ Εμπορίας και Gazprom, κρατούν εδώ και περίπου δύο με τρεις μήνες και αφορούν στο 2022.

Υπενθυμίζεται ότι η σύμβαση τους λήγει το 2026, αλλά κάθε χρόνο διαπραγματεύονται για θέματα τιμών και άλλων όρων επί αυτής της πολυετούς συμφωνίας.

Η ρωσική εταιρία ξεκίνησε τις συζητήσεις με πρόθεση να αλλάξει τον τρόπο τιμολόγησης για τις ποσότητες φυσικού αερίου της επόμενης χρονιάς. Υπέδειξε ως βάση κοστολόγησης τις τιμές της ολλανδικής πλατφόρμας συναλλαγών TTF για το σύνολο των κυβικών μέτρων (100%) που θα πουλήσει στη ΔΕΠΑ Εμπορίας. Και η αλλαγή αυτή θα εκτίνασσε το κόστος προμήθειας υπέρμετρα σε σχέση με τα προ ετών συμφωνηθέντα που θέλουν το 2022 η τιμολόγηση να γίνεται σύμφωνα με την πορεία των τιμών του αργού πετρελαίου (oil indexed).

Πηγές αναφέρουν ότι η διοίκηση της δημόσιας εταιρίας απέρριψε αυτήν την πρόταση και ιδίως σε μία περίοδο κατά την οποία το φυσικό αέριο TTF καταρρίπτει κάθε ρεκόρ.

Αξίζει δε να τονιστεί, ότι για τα έτη 2020 και 2021 η ΔΕΠΑ Εμπορίας έχοντας η ίδια ανοίξει θέμα αλλαγής της τιμολόγησης, πέτυχε η φόρμουλα να λαμβάνει υπόψη για τον προσδιορισμό της τιμής εισαγωγής κατά 40% τις τιμές TTF και κατά 60% του αργού πετρελαίου. Το φυσικό αέριο TTF τις χρονιές εκείνες κυμαίνονταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Και άρα ήταν προς το συμφέρον της ελληνικής εταιρίας και των πελατών της (νοικοκυριά κι επιχειρήσεις).

Η προχθεσινή επίσκεψη του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα στην έδρα της Gazprom στην Αγία Πετρούπολη και η συνάντηση του με τον πρόεδρο της εταιρίας Αλεξέι Μίλερ είχε ως στόχο τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων αποσκοπώντας σε καλύτερους όρους σε σχέση με την πρόταση της ρωσικής εταιρίας. Δηλαδή να υπάρχει στη φόρμουλα για το 2022 αναλογία τιμολόγησης μεταξύ του TTF και του oil indexed.

 Νέα σχέση

Πέραν του προαναφερόμενου θέματος των διαπραγματεύσεων των δύο πλευρών, σύμφωνα με πληροφορίες, φέρεται να έχει ανοίξει και θέμα για μία διαφορετική συμφωνία προμήθειας αερίου.

Αυτή, λένε οι πηγές, συζητείται να έχει μία επίσης μακροχρόνια ισχύ. Οι ίδιοι κύκλοι θέλουν είτε να έχει τεθεί στο τραπέζι από τώρα η επέκταση της υπάρχουσας σύμβασης ΔΕΠΑ Εμπορίας – Gazprom που λήγει το 2026 είτε η αλλαγή των όρων της τρέχουσας ώστε μέχρι το τέλος της να συμφωνηθεί ένα πλαίσιο τιμών που δεν θα αλλάζει σε ετήσια βάση.

Όπως και να χει, κυβερνητικές πηγές, σημείωναν χθες πως οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται και «όταν θα υπάρχουν νέα θα γίνουν και οι σχετικές ανακοινώσεις».