Λαγκάρντ – Βραδύτερη ανάπτυξη και πληθωρισμός άνω του 2% το 2022

«Η οικονομία της ζώνης του ευρώ συνεχίζει να ανακάμπτει και η αγορά εργασίας βελτιώνεται, βοηθούμενη από την γενναία πολιτική στήριξη. Η ανάπτυξη μετριάζεται, αλλά αναμένουμε ότι η δραστηριότητα θα ανακάμψει ξανά έντονα κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους»

Με αυτά τα λόγια ξεκίνησαν την εισαγωγική τους τοποθέτηση, η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ και ο Αντιπρόεδρος Luis de Guindos, μετά την τελευταία -για φέτος- συνεδρίασης του κεντρικού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος της Ευρώπης.

Η κ. Λαγκάρντ τόνισε ότι το τελευταίο κύμα πανδημίας και η παραλλαγή Όμικρον ώθησαν ορισμένες χώρες να εισαγάγουν εκ νέου αυστηρότερους περιορισμούς. Οι τιμές της ενέργειας έχουν αυξηθεί σημαντικά. Και σε ορισμένους κλάδους, υπάρχουν ελλείψεις σε υλικά, εξοπλισμό και εργατικό δυναμικό.

Αυτοί οι παράγοντες περιορίζουν την οικονομική δραστηριότητα και αποτελούν αντίθετο άνεμο για τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές. Ωστόσο, παρόλο που η κρίση της δημόσιας υγείας είναι ακόμη σε εξέλιξη, πολλοί άνθρωποι έχουν εμβολιαστεί και οι εκστρατείες ενίσχυσης έχουν επιταχυνθεί.

Σύμφωνα με την κ. Λαγκάρντ, συνολικά, η κοινωνία έχει γίνει καλύτερη στο να αντιμετωπίζει τα κύματα της πανδημίας και τους περιορισμούς που προκύπτουν.

Ο πληθωρισμός

Αυτό έχει μειώσει τον αντίκτυπο της πανδημίας στην οικονομία. Ο πληθωρισμός έχει αυξηθεί απότομα λόγω της έκρηξης των τιμών της ενέργειας, καθώς και επειδή η ζήτηση υπερβαίνει την περιορισμένη προσφορά σε ορισμένους τομείς. Ο πληθωρισμός αναμένεται να παραμείνει υψηλός βραχυπρόθεσμα, αλλά θα υποχωρήσει κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους. Οι προοπτικές για τον πληθωρισμό έχουν αναθεωρηθεί προς τα πάνω, αλλά ο πληθωρισμός εξακολουθεί να προβλέπεται ότι θα υποχωρήσει κάτω από τον στόχο του δύο τοις εκατό στον ορίζοντα προβολής.

Η Ευρωπαία τραπεζίτης, αναφέρει επίσης ότι η πρόοδος στην οικονομική ανάκαμψη και προς την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου για τον πληθωρισμό επιτρέπει τη σταδιακή μείωση του ρυθμού των αγορών περιουσιακών στοιχείων μας τα επόμενα τρίμηνα.

«Ωστόσο, απαιτείται νομισματική προσαρμογή για να σταθεροποιηθεί ο πληθωρισμός στο στόχο μας για τον πληθωρισμό δύο τοις εκατό μεσοπρόθεσμα. Ενόψει της τρέχουσας αβεβαιότητας, πρέπει να διατηρήσουμε την ευελιξία και την προαιρετικότητα κατά την άσκηση της νομισματικής πολιτικής».

Με αυτό το σκεπτικό, σύμφωνα πάντα με την εισαγωγική τοποθέτησης της κ. Λαγκάρντ, το Διοικητικό Συμβούλιο έλαβε τις ακόλουθες αποφάσεις:

Πρώτον, το πρώτο τρίμηνο του 2022, αναμένουμε να πραγματοποιήσουμε καθαρές αγορές περιουσιακών στοιχείων στο πλαίσιο του προγράμματος έκτακτης αγοράς πανδημίας (PEPP) με χαμηλότερο ρυθμό από ό,τι το προηγούμενο τρίμηνο. Θα διακόψουμε τις καθαρές αγορές περιουσιακών στοιχείων στο πλαίσιο του PEPP στα τέλη Μαρτίου 2022.

Δεύτερον, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να επεκτείνει τον ορίζοντα επανεπένδυσης για το PEPP. Σκοπεύει στο εξής να επανεπενδύει τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP κατά τη λήξη τους τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2024. Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική σταδιακή μείωση (roll-off) του χαρτοφυλακίου PEPP θα ρυθμιστεί κατά τρόπο ώστε να αποφευχθούν παρεμβολές στην ενδεδειγμένη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.

Τρίτον, η πανδημία έδειξε ότι, υπό συνθήκες πίεσης, η ευελιξία στον σχεδιασμό και τη διεξαγωγή αγορών περιουσιακών στοιχείων βοήθησε στην αντιμετώπιση της απομειωμένης μετάδοσης της νομισματικής μας πολιτικής και έκανε πιο αποτελεσματικές τις προσπάθειές μας για την επίτευξη του στόχου μας. Στο πλαίσιο της εντολής μας, υπό συνθήκες πίεσης, η ευελιξία θα παραμείνει στοιχείο της νομισματικής πολιτικής όποτε απειλές για τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής θέτουν σε κίνδυνο την επίτευξη της σταθερότητας των τιμών. Ειδικότερα, σε περίπτωση ανανεωμένου κατακερματισμού της αγοράς που σχετίζεται με την πανδημία, οι επανεπενδύσεις PEPP μπορούν να προσαρμόζονται με ευελιξία ανά πάσα στιγμή, σε σχέση με το χρόνο, τις κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων και τις δικαιοδοσίες.

Η Ελλάδα

Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει την αγορά ομολόγων που εκδίδονται από την Ελληνική Δημοκρατία πέρα ​​από τις μετατροπές εξαγορών προκειμένου να αποφευχθεί η διακοπή των αγορών στη δικαιοδοσία αυτή, η οποία θα μπορούσε να βλάψει τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής στην ελληνική οικονομία όσο αυτή εξακολουθεί να ανακάμπτει από τις επιπτώσεις της πανδημίας.

Οι καθαρές αγορές στο πλαίσιο του PEPP θα μπορούσαν επίσης να επαναληφθούν, εάν είναι απαραίτητο, για την αντιμετώπιση αρνητικών σοκ που σχετίζονται με την πανδημία.

Τέταρτον, σύμφωνα με τη σταδιακή μείωση των αγορών περιουσιακών στοιχείων και για να διασφαλίσουμε ότι η κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής παραμένει συνεπής με τη σταθεροποίηση του πληθωρισμού στον στόχο μας μεσοπρόθεσμα, αποφασίσαμε να μηνιαίο καθαρό ρυθμό αγοράς 40 δισ. δεύτερο τρίμηνο και 30 δισ. ευρώ το τρίτο τρίμηνο στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων (APP). Από τον Οκτώβριο του 2022 και μετά, θα διατηρήσουμε τις καθαρές αγορές περιουσιακών στοιχείων στο πλαίσιο του APP με μηνιαίο ρυθμό 20 δισεκατομμυρίων ευρώ για όσο διάστημα είναι απαραίτητο για να ενισχύσουμε τον διευκολυντικό αντίκτυπο των επιτοκίων πολιτικής μας. Αναμένουμε ότι οι καθαρές αγορές θα τελειώσουν λίγο πριν αρχίσουμε να αυξάνουμε τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ.

Χρηματοδότηση Τραπεζών

«Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε τις συνθήκες χρηματοδότησης των τραπεζών και να διασφαλίζουμε ότι η ωρίμανση των πράξεων TLTRO III δεν παρεμποδίζει την ομαλή μετάδοση της νομισματικής μας πολιτικής» τόνισε και πρόσθεσε: «Επίσης, θα αξιολογούμε τακτικά τον τρόπο με τον οποίο οι στοχευμένες δανειοδοτικές πράξεις συμβάλλουν στη στάση της νομισματικής μας πολιτικής. Όπως ανακοινώθηκε, αναμένουμε ότι οι ειδικοί όροι που ισχύουν στο πλαίσιο του TLTRO III θα λήξουν τον Ιούνιο του επόμενου έτους. Θα αξιολογήσουμε επίσης την κατάλληλη βαθμονόμηση του συστήματος δύο επιπέδων μας για αποδοχές αποθεματικών, έτσι ώστε η πολιτική αρνητικών επιτοκίων να μην περιορίζει τη διαμεσολαβητική ικανότητα των τραπεζών σε ένα περιβάλλον άφθονης πλεονάζουσας ρευστότητας».

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΚΤ, η οικονομική ανάκαμψη θα συνεχιστεί, λόγω της ισχυρής εγχώριας ζήτησης. Η αγορά εργασίας βελτιώνεται, με περισσότερα άτομα να έχουν θέσεις εργασίας και λιγότερα σε προγράμματα διατήρησης θέσεων εργασίας.

Αυτό υποστηρίζει την προοπτική αύξησης του εισοδήματος και της κατανάλωσης των νοικοκυριών. Η εξοικονόμηση πόρων κατά τη διάρκεια της πανδημίας θα υποστηρίξει επίσης την κατανάλωση. Η τρέχουσα στήριξη της δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής, μαζί με τη συνεχιζόμενη παγκόσμια ανάκαμψη, θα πρέπει να στηρίξουν την ανάπτυξη.

Μικρή επιβράδυνση

Η οικονομική δραστηριότητα μετριάστηκε κατά το τελευταίο τρίμηνο του έτους και αυτή η βραδύτερη ανάπτυξη είναι πιθανό να επεκταθεί στις αρχές του επόμενου έτους. Η ΕΚΤ αναμένει ότι η παραγωγή θα ξεπεράσει το προ πανδημίας επίπεδό της το πρώτο τρίμηνο του 2022.

Μέτρα περιορισμού

Για να αντιμετωπίσουν το τρέχον κύμα πανδημίας, ορισμένες χώρες της ζώνης του ευρώ επανέφεραν αυστηρότερα μέτρα περιορισμού. Αυτό θα μπορούσε να καθυστερήσει την ανάκαμψη, ειδικά στα ταξίδια, τον τουρισμό, τη φιλοξενία και την ψυχαγωγία. Η πανδημία επιβαρύνει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και των επιχειρήσεων και η εξάπλωση νέων παραλλαγών του ιού δημιουργεί επιπλέον αβεβαιότητα. Επιπλέον, η αύξηση του ενεργειακού κόστους αποτελεί αντίθετο άνεμο για την κατανάλωση.

Ελλείψεις

Οι ελλείψεις εξοπλισμού, υλικών και εργατικού δυναμικού σε ορισμένους τομείς εμποδίζουν την παραγωγή μεταποιημένων προϊόντων, προκαλώντας καθυστερήσεις στην κατασκευή και επιβραδύνοντας την ανάκαμψη σε ορισμένα τμήματα του τομέα των υπηρεσιών. Αυτά τα σημεία συμφόρησης θα εξακολουθήσουν να είναι μαζί μας για κάποιο χρονικό διάστημα, αλλά θα πρέπει να χαλαρώσουν το 2022.

Προβλέψεις

Κοιτάζοντας το μέλλον, η ΕΚΤ αναμένει ότι η ανάπτυξη θα ανακάμψει ισχυρά κατά τη διάρκεια του 2022. Οι νέες προβλέψεις του προσωπικού του Ευρωσυστήματος προβλέπουν ετήσια αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ σε 5,1% το 2021, 4,2% το 2022, 2,9% το 2023 και 1,6% το 2024. Σε σύγκριση με τις προβλέψεις του προσωπικού μας για τον Σεπτέμβριο, οι προοπτικές έχουν αναθεωρηθεί προς τα κάτω για το 2022 και προς τα πάνω για το 2023.

Ταμείο Ανάκαμψης

Η αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος της ΕΕ Next Generation και του πακέτου «Fit for 55» θα συμβάλει σε μια ισχυρότερη, πιο πράσινη και πιο ομοιόμορφη ανάκαμψη στις χώρες της ζώνης του ευρώ.

Πληθωρισμός

Ο πληθωρισμός αυξήθηκε περαιτέρω στο 4,9% τον Νοέμβριο. Θα παραμείνει πάνω από το 2% για το μεγαλύτερο μέρος του 2022. Ο πληθωρισμός αναμένεται να παραμείνει αυξημένος βραχυπρόθεσμα, αλλά αναμένουμε να υποχωρήσει κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους.

Η άνοδος του πληθωρισμού αντανακλά πρωτίστως μια απότομη αύξηση των τιμών των καυσίμων, του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας. Τον Νοέμβριο, ο πληθωρισμός της ενέργειας αντιπροσώπευε περισσότερο από το ήμισυ του μετρούμενου πληθωρισμού. Η ζήτηση συνεχίζει επίσης να υπερβαίνει την περιορισμένη προσφορά σε ορισμένους τομείς. Οι συνέπειες είναι ιδιαίτερα ορατές στις τιμές των διαρκών αγαθών και των καταναλωτικών υπηρεσιών που άνοιξαν ξανά πρόσφατα. Οι βασικές επιπτώσεις που σχετίζονται με το τέλος της μείωσης του ΦΠΑ στη Γερμανία εξακολουθούν να συμβάλλουν σε υψηλότερο πληθωρισμό, αλλά μόνο μέχρι το τέλος του έτους.

Αβεβαιότητες

Υπάρχει αβεβαιότητα ως προς το πόσο καιρό θα χρειαστεί για να επιλυθούν αυτά τα ζητήματα. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια του 2022, αναμένουμε να σταθεροποιηθούν οι τιμές της ενέργειας, να ομαλοποιηθούν τα πρότυπα κατανάλωσης και να υποχωρήσουν οι πιέσεις στις τιμές που προκύπτουν από τα σημεία συμφόρησης της παγκόσμιας προσφοράς.

Οι νέες προβλέψεις του προσωπικού της ΕΚΤ προβλέπουν ετήσιο πληθωρισμό σε 2,6% το 2021, 3,2% το 2022, 1,8% το 2023 και 1,8% το 2024 – σημαντικά υψηλότερο από τις προηγούμενες προβλέψεις τον Σεπτέμβριο. Ο πληθωρισμός εξαιρουμένων των τροφίμων και της ενέργειας προβλέπεται να είναι κατά μέσο όρο 1,4 τοις εκατό το 2021, 1,9 τοις εκατό το 2022, 1,7 τοις εκατό το 2023 και 1,8 τοις εκατό το 2024, υψηλότερο επίσης από ό,τι στις προβλέψεις του Σεπτεμβρίου.

Εκτίμηση κινδύνου

Θεωρούμε ότι οι κίνδυνοι για τις οικονομικές προοπτικές είναι γενικά ισορροπημένοι. Η οικονομική δραστηριότητα θα μπορούσε να ξεπεράσει τις προσδοκίες μας, εάν οι καταναλωτές αποκτήσουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και εξοικονομήσουν λιγότερο από το αναμενόμενο. Αντίθετα, η πρόσφατη επιδείνωση της πανδημίας, συμπεριλαμβανομένης της εξάπλωσης νέων παραλλαγών, θα μπορούσε να είναι πιο επίμονη τροχοπέδη στην ανάπτυξη. Η μελλοντική πορεία των τιμών της ενέργειας και ο ρυθμός με τον οποίο επιλύονται τα σημεία συμφόρησης στον εφοδιασμό αποτελούν κινδύνους για την ανάκαμψη και τις προοπτικές για τον πληθωρισμό. Εάν οι πιέσεις των τιμών οδηγήσουν σε υψηλότερες από τις αναμενόμενες αυξήσεις μισθών ή η οικονομία επιστρέψει πιο γρήγορα σε πλήρη δυναμικότητα, ο πληθωρισμός θα μπορούσε να αποδειχθεί υψηλότερος.

Οι τράπεζες

Οι τράπεζες της ζώνης του ευρώ ενίσχυσαν περαιτέρω τους ισολογισμούς τους χάρη στους υψηλότερους δείκτες κεφαλαίου και τα λιγότερα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Οι τράπεζες είναι πλέον τόσο κερδοφόρες όσο πριν από την πανδημία. Οι συνθήκες χρηματοδότησης των τραπεζών παραμένουν γενικά ευνοϊκές.