Πανευρωπαϊκή Έρευνα – Το πρόγραμμα Next Generation EU και το μέλλον της Ευρώπης

Το πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης Next Generation EU (NGEU) το οποίο προβλέπεται να διαμοιράσει €750 δισεκατομμύρια (βάσει τιμών 2018) στις χώρες μέλη, αποσκοπώντας να υποστηρίξει την ανάκαμψη της Ευρώπης από την πανδημία, καθώς και την ανάπτυξη μιας ανθεκτικής οικονομίας, αποτέλεσε το αντικείμενο μιας πανευρωπαϊκής μελέτης που συνέταξε η Deloitte.

Η συγκεκριμένη μελέτη αναλύει τους στόχους του προγράμματος του Ταμείου Ανάκαμψης NGEU και τους συγκρίνει με τις προσδοκίες των πολιτών της Ε.Ε., βασιζόμενη σε έρευνα ενός δείγματος 4.500 πολιτών σε επτά Ευρωπαϊκές χώρες (Ελλάδα, Βέλγιο, Δανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Ολλανδία), αλλά και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Πραγματοποιήθηκε το δεύτερο τρίμηνο του 2021, την κρίσιμη περίοδο που η οικονομία της Ε.Ε. και συνολικότερα της Ευρώπης, άρχιζε να ανακάμπτει από την πανδημία και ο σχεδιασμός του προγράμματος NGEU είχε ήδη ολοκληρωθεί. Έκτοτε, το πρόγραμμα χρηματοδότησης έχει αναπτυχθεί περαιτέρω και τα σχέδια μιας ανθεκτικής και ακμάζουσας ευρωπαϊκής οικονομίας του μέλλοντος μετατρέπονται πλέον σε δράσεις.

Η μελέτη εξετάζει πώς το πρόγραμμα NGEU θα βοηθήσει στο μετασχηματισμό της Ε.Ε. με ραγδαίους προοδευτικούς ρυθμούς, γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ των κρατών/μελών μέσα από τη δημιουργία μιας Ευρώπης χωρίς αποκλεισμούς.

Περισσότεροι από οκτώ στους δέκα ερωτηθέντες, θεώρησαν ότι το πρόγραμμα NGEU αποτελεί στρατηγικό και απαραίτητο μέσο για τη στήριξη της αναζωογόνησης, τόσο της χώρας τους, όσο και της Ε.Ε. συνολικά. Ως βασικοί τομείς προτεραιότητας αναγνωρίστηκαν από την πλειοψηφία των συμμετεχόντων, η εκπαίδευση (72% από τους Έλληνες συμμετέχοντες) και η υγεία (77% από τους Έλληνες συμμετέχοντες), πυλώνες που αποτελούν κοινές συνιστώσες σε όλα τα Εθνικά Σχέδια (NRRP) και θεωρούνται βασικές προϋποθέσεις για τη μελλοντική ανάπτυξη. Στον αντίποδα, μόνο τέσσερις στους δέκα ερωτηθέντες είναι ικανοποιημένοι από το επίπεδο ψηφιοποίησης στη χώρα τους (27% των Ελλήνων συμμετεχόντων), γεγονός που επιβεβαιώνει τη στρατηγική σημασία της κατανομής πόρων του προγράμματος NGEU για την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων και υποδομών. Ένα άλλο σημαντικό συμπέρασμα που αναδείχθηκε αφορά στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα, όπου λιγότερο από το ένα τέταρτο των ερωτηθέντων είναι ικανοποιημένοι με το επίπεδό της στη χώρα τους (18% των Ελλήνων συμμετεχόντων), επιβεβαιώνοντας έτσι την πρόθεση των εθνικών κυβερνήσεων στην Ε.Ε. να διαθέσουν σημαντικούς πόρους στους τομείς της καινοτομίας αλλά και της περιβαλλοντικής μετάβασης και βιωσιμότητας.

Το μέλλον της Ευρώπης εξαρτάται από την ικανότητά της να αναζωογονήσει τις εθνικές οικονομίες μετά την πανδημία της COVID-19 και να εδραιώσει την ανταγωνιστική της θέση στον παγκόσμιο χάρτη, μειώνοντας το χάσμα μεταξύ των ισχυρών και των λιγότερο ισχυρών εθνικών οικονομιών της. Αν και τα Εθνικά Σχέδια NRRPs διαφέρουν σε ορισμένα σημεία, φαίνεται να ευθυγραμμίζονται με τις προσδοκίες των συμμετεχόντων πολιτών της Ε.Ε. στην έρευνα και να υπάρχει ευρεία συμφωνία σχετικά με τις απαραίτητες κατευθύνσεις ανάπτυξης για την Ευρώπη του μέλλοντος – μία Ευρώπη πιο πράσινη, πιο ψηφιακή και πιο ανθεκτική.

Ο Βασίλης Καφάτος είναι Partner, Clients & Industries Leader της Deloitte, Επικεφαλής του κλάδου του τουρισμού