Γερμανία – Δελεαστικοί μισθοί για γυναίκες σε επιτελικές θέσεις

Όλα δείχνουν ότι οι πιέσεις φέρνουν αποτέλεσμα. Μετά την ψήφιση του δεύτερου νόμου περί επιτελικών στελεχών (FüpoG) τον Αύγουστο, αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των γυναικών που συμμετέχουν στα διοικητικά συμβούλια μεγάλων γερμανικών επιχειρήσεων. Ο νόμος επιβάλλει την ενισχυμένη εκπροσώπηση γυναικών σε επιχειρήσεις με περισσότερους από 2.000 εργαζόμενους, εισηγμένες στο χρηματιστήριο, που έχουν περισσότερα από τρία άτομα στο διοικητικό συμβούλιο και στις οποίες ισχύει ίση εκπροσώπηση εργοδοτών και εργαζομένων στο εποπτικό συμβούλιο της εταιρείας. Αυτές οι επιχειρήσεις λοιπόν θα πρέπει να λαμβάνουν πρόνοια, ώστε να συμμετέχει στο διοικητικό συμβούλιο τουλάχιστον μία γυναίκα. Στην πράξη η συγκεκριμένα ρήτρα αφορά 66 μεγάλες επιχειρήσεις.

Όποιος δεν συμμορφώνεται με τη συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση καλείται να καταθέσει μία τεκμηριωμένη αιτιολόγηση για την απουσία γυναικών από το διοικητικό συμβούλιο, σε διαφορετική περίπτωση απειλείται με πρόστιμο. Οι επιταγές του νόμου αναγκάζουν τις μεγάλες επιχειρήσεις να αλλάξουν τακτική. Για παράδειγμα η αυτοκινητοβιομηχανία Porsche, η οποία μέχρι σήμερα είχε αποκλειστικά άνδρες στο διοικητικό συμβούλιο, επέτρεψε το περασμένο καλοκαίρι για πρώτη φορά σε μία γυναίκα να ανέλθει στα ανώτερα επίπεδα της ιεραρχίας. Πρόκειται για την Μπάρμπαρα Φρένκελ, αρμόδια πλέον για τις προμήθειες υλικών και πρώτων υλών.

18% το ποσοστό των γυναικών σε κορυφαίες θέσεις

Επίσημα στοιχεία υπάρχουν μόνο για τις επιχειρήσεις του χρηματιστηριακού δείκτη DAX 40, που άλλωστε θεωρείται η ελίτ της επιχειρηματικότητας στη Γερμανία. Τον Σεπτέμβριο, όταν ο DAX διευρύνθηκε με αποτέλεσμα να περιλαμβάνει 40 και όχι 30 εισηγμένες επιχειρήσεις, όπως στο παρελθόν, το ποσοστό των γυναικών που κατέχουν θέση σε διοικητικό συμβούλιο κυμαινόταν στο 17,4%.

Σύμφωνα με υπολογισμούς του Ιδρύματος Ολμπράιτ, που προωθεί τη συμμετοχή των γυναικών σε επιτελικές θέσεις, το ποσοστό έχει αυξηθεί ελαφρά στο 18% μέσα σε λίγους μήνες. Αυτό σημαίνει ότι 44 γυναίκες ήδη συμμετέχουν στα διοικητικά συμβούλια μεγάλων επιχειρήσεων. Άλλες τρεις έχουν οριστεί, αλλά ακόμη δεν ανέλαβαν καθήκοντα και δεν καταγράφονται στην επίσημη στατιστική. Σπάνια, προς το παρόν, περίπτωση, αποτελούν επιχειρήσεις όπως η Airbus, η Daimler και η Allianz που διαθέτουν (ή θα διαθέτουν σύντομα) όχι μία, αλλά τρεις γυναίκες στο διοικητικό συμβούλιο.

“Οι νομοθετικές ρυθμίσεις έχουν φέρει αποτέλεσμα”, συμπεραίνει η Άνια Σενγκ, καθηγήτρια Οικονομικών στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων του Έσεν (FOM), και αντιπρόεδρος της πρωτοβουλίας “Γυναίκες σε επιτελικές θέσεις” (Fidar). Όπως επισημαίνει, οι ποσοστώσεις πάντα προωθούν τον αριθμό των γυναικών σε σημαντικές θέσεις αυτό είναι εμφανές, όχι μόνο στην ιδιωτική οικονομία, αλλά και στις δημόσιες επιχειρήσεις. Ωστόσο, απομένουν ακόμη πολλά να γίνουν. Οι μισές από τις νέες εισηγμένες επιχειρήσεις στο χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης δεν έχουν ούτε μία γυναίκα στο διοικητικό συμβούλιο. Εταιρείες όπως οι Brenntag, Delivery Hero, Hello Fresh, Linde, MTU, Sartorius και Symrise διευθύνονται αποκλειστικά από άνδρες.

Ως δικαιολογία πολλές επιχειρήσεις προβάλλουν την έλλειψη “κατάλληλων υποψηφίων”. Μία πραγματική δυσκολία είναι βέβαια ότι, από τη στιγμή που δεν προωθούνται γυναίκες για να φτάσουν στην αμέσως κατώτερη βαθμίδα από το διοικητικό συμβούλιο, προφανώς δεν θα υπάρχουν γυναίκες για να κάνουν το τελευταίο “άλμα” μέχρι την κορυφή της ιεραρχίας.

Οι γυναίκες κερδίζουν περισσότερα

Η κατάσταση αυτή σίγουρα θα αλλάξει, εκτιμά η Άνια Σενγκ από την πρωτοβουλία Fidar για την προώθηση των γυναικών στην επιχειρηματική ιεραρχία. Η ίδια επισημαίνει ότι το 50% των μελών των διοικητικών συμβουλίων είναι απόφοιτοι σχολών Διοίκησης Επιχειρήσεων. Σε αυτές τις σχολές φοιτούν σήμερα πάρα πολλές γυναίκες. Άρα στο μέλλον οι επιχειρήσεις δεν θα μπορούν τόσο εύκολα να προβάλλουν την αιτιολογία της έλλειψης υποψηφίων.

Μία απρόσμενη εξέλιξη: οι γυναίκες εκείνες που φτάνουν στην κορυφή της ιεραρχίας μπορεί να είναι πολύ λίγες, αλλά όταν τα καταφέρνουν αμοίβονται καλύτερα από τους άνδρες σε αντίστοιχες θέσεις. Μέχρι στιγμής γινόταν λόγος για χάσμα εις βάρος των γυναικών, τόσο στους μισθούς, όσο και στις συντάξεις. Πώς εξηγείται λοιπόν αυτή η νέα εξέλιξη; “Είναι απλώς ζήτημα προσφοράς και ζήτησης”, εκτιμά η Βίμπκε Άνκερσεν, διευθύντρια του Ιδρύματος Όλμπραιτ. “Θέλοντας να ανταποκριθούν στις πιέσεις που υφίστανται δημοσίως, οι επιχειρήσεις πρέπει να αναζητήσουν εδώ και τώρα τις κατάλληλες υποψηφίους με υψηλή επαγγελματική κατάρτιση, η οποία βεβαίως πρέπει να αμοίβεται αναλόγως”.

Τις αμοιβές των γυναικών στα υψηλότερα επίπεδα της ιεραρχίας εξετάζει κάθε χρόνο και η εταιρεία συμβούλων EY. Για το τρέχον έτος τα στοιχεία δεν έχουν ακόμη δημοσιευθεί. Για το 2020 πάντως η σχετική έρευνα δείχνει ότι οι γυναίκες σε κορυφαίες θέσεις έχουν διευρύνει το μισθολογικό προβάδισμα από τους άνδρες στις επιχειρήσεις που συμμετέχουν στους δείκτες DAX, MDAX, Tecdax και Sdax.

Συγκεκριμένα, τα εισοδήματα των γυναικών σε κορυφαίες θέσεις αυξήθηκαν κατά 8,2% (κατά μέσο όρο) φτάνοντας τα 2,31 εκατομμύρια ευρώ, ενώ για τους άνδρες σε αντίστοιχες θέσεις ευθύνης αυξήθηκαν μόνο κατά 1,6%, φτάνοντας τα 1,76 εκ. ευρώ. Τα εισοδήματα μάλλον θα αυξηθούν περαιτέρω το 2021, καθώς πολλές επιχειρήσεις προσδοκούν μία εξαιρετική χρονιά. Στην συγκριτική μελέτη δεν περιλαμβάνεται πάντως η θέση του επικεφαλής του διοικητικού συμβουλίου. Μάλλον δεν θα είχε και νόημα, καθώς μέχρι τον Μάιο του 2021 δεν υπήρχε ούτε μία γυναίκα επικεφαλής σε μία από τις 40 κορυφαίες επιχειρήσεις του δείκτη DAX της Φρανκφούρτης. Η αρχή έγινε με την Μπελέν Γκαρίγιο, που διευθύνει πλέον τη φαρμακευτική εταιρεία Merck.

Πηγή: DW