Ο λόγος για το Επενδυτικό Ταμείο Φαιστός, το οποίο ανέλαβε εξ αρχής να διαχειρισθεί η εταιρεία 5G Ventures, θυγατρική της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας.

Υπενθυμίζεται ότι το συνολικό τίμημα της δημοπρασίας ξεπέρασε το ποσό των 372 εκατομμυρίων ευρώ, δικαιώνοντας πλήρως τους εμπνευστές της δηλαδή την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Ο Κυριάκος Πιερρακάκης και η ομάδα των συνεργατών του είχαν σχεδιάσει κατά τέτοιο τρόπο την δημοπρασία που έφερε εις πέρας η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) προκειμένου η καινοτομία να βρεθεί στο επίκεντρο της όλης διαδικασίας. Κατά πρώτον, η δημοπρασία μεταξύ των παρόχων τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών συμπεριέλαβε το σύνολο των διαθέσιμων ραδιοσυχνοτήτων. Την ίδια στιγμή, μια άλλη καινοτομία ήρθε να προστεθεί και να δώσει μια ιδιαίτερη αξία στο όλο εγχείρημα: Η ίδρυση ενός ξεχωριστού φορέα με μαγιά ένα μέρος των εσόδων της δημοπρασίας. Με τη σειρά του ο φορέας ανέλαβε να προχωρήσει σε επενδύσεις στο ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας.

Η «Μαγιά» και οι Επενδυτές: Τα 93 εκατομμύρια ευρώ αβγάτισαν μέσα σε ένα χρόνο καθώς ο Όμιλος ΟΤΕ (που ανήκει στον Όμιλο της Deutsche Telekom) δεσμεύθηκε να ενισχύσει το Ταμείο Φαιστός με το ποσό των 3 εκατομμυρίων ευρώ. Σε ανακοίνωση του Ομίλου ΟΤΕ (15 Δεκεμβρίου 2021) διαβάζω: «Στο πλαίσιο της συνάντησης, ο Πρωθυπουργός ενημερώθηκε επίσης για την απόφαση του Ομίλου να προχωρήσει σε επένδυση στο Ταμείο Φαιστός, ύψους 3 εκατ. ευρώ, σε συνέχεια της πρόσφατης έμπρακτης στήριξης της πρωτοβουλίας με την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας μεταξύ της COSMOTE και της Συμμετοχές 5G. Υπενθυμίζεται ότι  στη συνάντηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με στελέχη της Deutsche Telekom και του ΟΤΕ με αφορμή τις νέες μεγάλες επενδύσεις της εταιρείας στην Ελλάδα έγινε και ιδιαίτερη αναφορά στα του Επενδυτικού Ταμείου. Σε σχετική ανάρτηση στο primeminister.gr  διαβάζω το τι είπε στη συνάντηση ο Κυριάκος Μητσοτάκης: «Εξίσου σημαντική είναι και η επένδυσή σας στο Ταμείο Phaistos. Πρόκειται για ένα καινοτόμο ταμείο που αξιοποιεί δημόσιο χρήμα, αλλά και ιδιωτικές επενδύσεις και θα επικεντρωθεί στο οικοσύστημα 5G. Είναι πολύ ενδιαφέρον αυτό που συμβαίνει στο χώρο της υψηλής τεχνολογίας στην Ελλάδα σήμερα. Ο τομέας πραγματικά ανθεί. Θα έχουμε και μια σειρά από “unicorns” στην Ελλάδα (νεοφυείς επιχειρήσεις αξίας άνω του 1 δισεκατομμυρίου). Υπάρχουν ήδη τέτοια παραδείγματα, κάτι που ήταν αδιανόητο πριν από λίγα χρόνια. Επομένως, η ιδέα του να έχουμε ένα όχημα που είναι αφοσιωμένο σε αυτό και θα επενδύει στον τομέα του 5G, σε επενδύσεις σε αρχικά στάδια, μου φαίνεται μια πολύ λογική επένδυση τόσο από επιχειρηματικής άποψης αλλά και από άποψη κεφαλαίου, ειδικά δεδομένης της συνολικής σας παρουσίας στη χώρα».

93 + 3 = 96 εκατομμύρια ευρώ. Τα αρχικά 93 και όσα ήρθε να εισφέρει ο Όμιλος ΟΤΕ. Αλλά, υπάρχει και συνέχεια και προοπτική. Ένα μόνο μικρό μέρος της εμφανίσθηκε χτες με την ανακοίνωση της 5G Ventures για τη συμμετοχή του Latsco Family Office (συμφερόντων της οικογένειας Μαριάννας Λάτση) στο Φαιστός. Ακολουθούν και άλλες ανακοινώσεις από επενδυτές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Η Ιστορία του Εγχειρήματος: Η σύσταση της εταιρείας Συμμετοχές 5G  (5G Ventures) έγινε με τον νόμο 4727 του 2020 και η Συυμετοχές 5G ορίστηκε για πολύ συγκεκριμένους λόγους ως θυγατρική της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας – ΕΕΣΥΠ (το λεγόμενο Υπερταμείο)  και μάλιστα, ως άμεσα θυγατρική της. Όπως μπορεί να διαβάσει κανείς στο κείμενο του νόμου η εταιρεία «λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος, σύμφωνα με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας για την εξυπηρέτηση ειδικού δημόσιου σκοπού». Στον ίδιο νόμο αναφέρεται ότι αποκλειστικός σκοπός της Εταιρείας είναι η σύσταση και διαχείριση του Ταμείου Φαιστός  (…) σύμφωνα με τις επικρατούσες συνθήκες της αγοράς, με εγγυήσεις πλήρους διαφάνειας και λογοδοσίας και τηρώντας τα διεθνή πρότυπα χρηματοοικονομικής αναφοράς (IFRS). Το παρασκήνιο του όλου εγχειρήματος έχει ως εξής: O Κυριάκος Πιερρακάκης από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ανέλαβε να συσχετίσει τα έσοδα της δημοπρασίας για τις άδειες 5G με την ανάγκη της δημιουργίας ενός επενδυτικού ταμείου για εταιρείες για εφαρμογές, προϊόντα και υπηρεσίες 5G.  Αλλά, υπήρχε ένα σημαντικό πρόβλημα. Τα έσοδα της δημοπρασίας είχαν «δεσμευθεί» από τα χρόνια του Μνημονίου για να πάνε στο Χρέος. Γι΄αυτό απαιτήθηκε μια σκληρή και επίμονη διαπραγμάτευση με τους Θεσμούς. Έτσι, η εταιρεία που συγκροτήθηκε να διαχειριστεί το επενδυτικό ταμείο έγινε εξ αρχής άμεση θυγατρική εταιρεία του Υπερταμείου. Η ιδέα του Κυριάκου Πιερρακάκη που ήρθε να εφαρμόσει ο Αντώνης Τζωρτζακάκης (για πολλά χρόνια στέλεχος της αγοράς των τηλεπικοινωνιών) άρεσε στην Δανέζα φιλελεύθερη Μαργκρέτε Βεστάγκερ,  εκτελεστική αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με ευθύνη την  “Ευρώπη έτοιμη για την Ψηφιακή Εποχή” (2019-2024) και πρώην Επίτροπος Ανταγωνισμού (2014-2019). Εκείνη όχι μόνο την υποστήριξε στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αλλά ανέλαβε να την υιοθετήσει και να την προωθήσει ως ένα επιτυχημένο key study. Λίγα λόγια, το Φαιστός ήταν και παραμένει μια ελληνική αυθεντική πρωτοτυπία που συνδέει την καινοτομία με την  ανάπτυξη του 5G.  Όπως μπορεί κανείς να διαβάσει στο site του Φαιστός: «Το Επενδυτικό Ταμείο Φαιστός έχει ως αποκλειστικό σκοπό τις επενδύσεις σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην έρευνα ή/και ανάπτυξη προϊόντων ή/και υπηρεσιών που λειτουργούν σε υποδομές 5G στην Ελλάδα σε κλάδους όπως:  μεταφορές/εφοδιαστική (logistics), μεταποίηση, βιομηχανία, αγαθά και δίκτυα κοινής ωφέλειας, υγεία, τουρισμός, πληροφόρηση και μέσα ενημέρωσης».

Η Προοπτική: Σε ανακοίνωση της Συμμετοχές 5G  για τη συμμετοχή του Latsco Family Office στο Επενδυτικό Ταμείο Φαιστός διαβάζουμε: « “Καλωσορίζουμε τη συμμετοχή ενός ισχυρού επενδυτή όπως είναι το Latsco Family Office στο Επενδυτικό Ταμείο Φαιστός”, δήλωσε ο CEO της 5G Ventures κ. Αντώνης Τζωρτζακάκης και πρόσθεσε πως “η προσέλκυση ιδιωτών επενδυτών αντανακλά την πίστη στη δυναμική της αγοράς νέων ψηφιακών υπηρεσιών μέσω δικτύων 5G, αλλά και την εμπιστοσύνη στην καινοτόμα εθνική πρωτοβουλία του Φαιστός. Η διαχειρίστρια εταιρεία 5G Ventures εκτελεί απαρέγκλιτα, με ταχύτητα και προσήλωση τη στρατηγική που έχει διαμορφωθεί σχετικά με το Ταμείο”».

Επιπλέον, ο Chief Investment Officer του Latsco Family Office στην Ελλάδα Νίκος Βουτυχτής, στην ίδια ανακοίνωση, επισήμανε ότι «η επένδυση στο Phaistos Investment Fund αποτελεί μια ακόμα, σαφή, ένδειξη εμπιστοσύνης του Family Office, συμφερόντων της κας Μαριάννας Λάτση, στις δυνατότητες ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και ιδιαίτερα σε τομείς τεχνολογικής αιχμής όπως είναι τα δίκτυα 5G».

 Οι Δανειακοί Πόροι και οι Επενδύσεις

Οι τράπεζες μπορούν πλέον να καλέσουν τους ενδιαφερόμενους επιχειρηματίες και επιχειρήσεις να υποβάλουν αξιόπιστα επενδυτικά σχέδια προκειμένου εκείνα να διεκδικήσουν χρηματοδότηση από τους δανειακούς πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Οι τράπεζες – 6 τον αριθμό- θα έχουν στη διάθεση του το ποσό των 970 εκατομμυρίων ευρώ, ένα ποσό που μπορεί να «γεννήσει» επενδύσεις minimum 2 δις ευρώ, ενώ σύμφωνα με αισιόδοξες εκτιμήσεις οι επενδύσεις από την πρώτη δόση των 6 τραπεζών μπορεί να προσεγγίσουν τα 2,5 δις ευρώ. Καθόλου άσχημα.

Οι Τράπεζες και οι Συμβάσεις: Για την ιστορία, οι 4 συστημικές τράπεζες (Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα, Eurobank, Τράπεζα Πειραιώς) θα πάρουν από 200 εκατομμύρια ευρώ η κάθε μία, ενώ η Optima Bank θα πάρει 100 εκατομμύρια ευρώ και η Παγκρήτια Τράπεζα 70 εκατομμύρια ευρώ. Όλες οι τράπεζες για να λάβουν τη δεύτερη ή τις επόμενες δόσεις θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να έχουν συμβασιοποιήσει το 70 % των συμφωνιών τους για τα επενδυτικά σχέδια που θα έχουν εγκρίνει. Σε αυτό το σημείο θα παίξει καθοριστικό λόγο και η διάθεση των διοικήσεων των τραπεζών να προχωρήσουν σε από κοινού χρηματοδοτήσεις.  

Για την ιστορία οι επιχειρησιακές συμφωνίες μεταξύ του υπουργείου Οικονομικών και έξι ελληνικών τραπεζών υπογράφηκαν χτες , 28 Δεκεμβρίου 2021. Πιο συγκεκριμένα, τις έξι συμφωνίες υπέγραψαν, στο πλαίσιο διαδικτυακής εκδήλωσης, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θόδωρος Σκυλακάκης και εκπρόσωποι της Εθνικής Τράπεζας, της Τράπεζα Πειραιώς, της Alpha Bank, της Eurobank, της Optima Bank και της Παγκρήτιας Τράπεζας.

Υπενθυμίζεται πως έχει προηγηθεί η υπογραφή ανάλογων συμβάσεων με δύο διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ), για τα οποία αναμένεται η εκταμίευση επιπλέον 600 εκατ. ευρώ. Συνεπώς, ποσό ύψους 1,570 δισ. ευρώ θα είναι, άμεσα, διαθέσιμο για τη χρηματοδότηση επενδύσεων στην ελληνική επικράτεια.

Οι Προσκλήσεις: Σε σχετική ανακοίνωση διαβάζουμε: «Βάσει της προβλεπόμενης από το Ταμείο Ανάκαμψης διαδικασίας, εντός 30 εργάσιμων ημερών, τα συγκεκριμένα έξι εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα θα δημοσιοποιήσουν προσκλήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος προς τους επενδυτές που επιθυμούν να λάβουν δανειοδότηση από το «Ελλάδα 2.0» για την υλοποίηση των σχεδίων τους. Ταυτόχρονα, θα υπάρξει στις επόμενες ημέρες πρόσκληση που θα απευθυνθεί σε άλλα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας που έως τώρα δεν έχουν συμμετάσχει στο συγκεκριμένο σχήμα».

 Για να είναι επιλέξιμες, οι επενδύσεις θα πρέπει να συμβάλλουν σε έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω στόχους:

1) πράσινη μετάβαση,

2) ψηφιακός μετασχηματισμός,

3) καινοτομία – έρευνα και ανάπτυξη,

4) ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών και συνενώσεων και

5) εξωστρέφεια.

 Στην ίδια ανακοίνωση αναφέρονται και τα εξής: «Η χρήση των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0 αφορά όλες ανεξαιρέτως τις επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στην Ελλάδα και αναμένεται να συμβάλει, σημαντικά, στην επιτάχυνση της οικονομικής ανάκαμψης και ανάπτυξης. Τα δάνεια θα κατευθυνθούν σε μακροπρόθεσμες βιώσιμες επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα, που θα έχουν θετικό προσδοκώμενο ποσοστό απόδοσης.

 Υπενθυμίζεται πως από τα 30,5 δισ. ευρώ του Ελλάδα 2.0, τα 12,7 δισ. ευρώ αφορούν σε δάνεια και τα υπόλοιπα 17,8 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις. Το συνολικό ποσό για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που θα κινητοποιηθεί, μέσω μόχλευσης, αναμένεται να υπερβεί τα 60 δισ. ευρώ».

Με την ευκαιρία της υπογραφής των συμβάσεων με τις τράπεζες ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών,  Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε: «Η σημερινή υπογραφή των επιχειρησιακών συμφωνιών του Υπουργείου Οικονομικών, με έξι τράπεζες της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των τεσσάρων συστημικών, ανεβάζει το ποσό που θα διοχετευτεί, άμεσα, στην ελληνική οικονομία, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, στο 1,570 δισ. ευρώ. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα, αν όχι το μεγαλύτερο Πρόγραμμα, στο πλαίσιο όλων των Εθνικών Σχεδίων Ανάκαμψης στην Ευρώπη. Από την αξιοποίηση των δανειακών πόρων, οι ιδιωτικές επενδύσεις που θα υλοποιηθούν, αφορούν πλήθος κλάδων της οικονομίας και θα συμβάλουν, καταλυτικά, στην ταχύτερη μετάβαση της Ελλάδας στη μόνιμη και διατηρήσιμη ανάπτυξη».