Ο επενδυτικός πλούτος των ΣΔΙΤ

Στην εκπνοή του 2021 δύο από τους πιο σημαντικούς διαγωνισμούς των Οδικών ΣΔΙΤ έφτασαν λίγο πριν το τελικό βήμα για το νήμα…

Αργά το απόγευμα της Πέμπτης 30 Δεκεμβρίου 2021 υποβλήθηκαν οι δεσμευτικές προσφορές των διεκδικητών για το project της Αναβάθμισης της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης αλλά και για το project που αφορά την Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία και Συντήρηση του Τμήματος Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη του Οδικού Άξονα Νοτιοδυτικής Πελοποννήσου. Και όπως διαβάσαμε σε μια ανάρτηση του υφυπουργού Υποδομών Γιώργου Καραγιάννη στο Linkedin: «Έχουμε δεσμευτικές προσφορές σε 2 εμβληματικά οδικά έργα ΣΔΙΤ (FlyOver, Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη)».

Τα δύο «κλειδιά»

Ανεξαρτήτως των ονομάτων των διεκδικητών των δύο projects δύο στοιχεία χρειάζεται να αναδειχθούν. Το πρώτο εξ αυτών είναι το συνολικό ποσό των προϋπολογισμών των 2 projects. 618,5 εκατομμύρια ευρώ, 373 εκατομμύρια ευρώ το project flyover της Θεσσαλονίκης και 245,5 εκατομμύρια ευρώ το project της Μεσσηνίας. Αν μάλιστα, στο συνολικό ποσό προστεθεί και το project της Κρήτης που αφορά το τμήμα του Βόρειου Οδικού Άξονα (ΒΟΑΚ) που θα γίνει με ΣΔΙΤ και αναμένονται εξελίξεις στο τέλος του Ιανουαρίου (245 εκατομμύρια ευρώ), το σύνολο φθάνει το ποσό των 863,5 εκατομμυρίων ευρώ.

Δείτε ακόμη: H κληρονομιά του 2021, τι φέρνει το 2022

Πέραν των αριθμών και των μεγεθών εκείνο που χρειάζεται να υπογραμμισθεί είναι ότι για να προχωρήσουν τα projects και για να αρχίσει να καταβάλλει δόσεις το Δημόσιο ο ιδιώτης ανάδοχος της Σύμπραξης θα χρειαστεί να βάλει «βαθιά το χέρι στη τσέπη» και να αναλάβει ρίσκο βρίσκοντας το κατάλληλο μείγμα χρηματοδότησης (ίδια κεφάλαια, τραπεζικός δανεισμός κ.α).

Το γεγονός αυτό επιτρέπει στο Δημόσιο και τους φορείς του να προχωρούν και να αναθέτουν projects που διαφορετικά δεν θα ήταν δυνατόν να «τρέξουν» όλα μαζί την ίδια χρονική περίοδο. Και δεν είναι μόνον αυτό, τα projects με ΣΔΙΤ έχουν ουδέτερο δημοσιονομικό αποτύπωμα.

Το δεύτερο στοιχείο είναι ο χρόνος. Συνήθως τα projects με ΣΔΙΤ έχουν διάρκεια 30 ετών. Από αυτά τα 3 ή 4 χρόνια αφορούν την κατασκευή και τα υπόλοιπα -συνήθως 26 χρόνια- αφορούν την λειτουργία του project. Για παράδειγμα, το ΣΔΙΤ του ΒΟΑΚ ( ένα τμήμα, συνολικού μήκους 22,5 χλμ. , που έχει αρχή του στη Χερσόνησο Ηρακλείου και φθάνει μέχρι τη Νεάπολη έχει διάρκεια κατασκευής 4 ετών και διάρκεια λειτουργίας 26 ετών.

Συμπεράσματα

Τι σημαίνουν αυτές οι διάρκειες; Απλώς, ότι υπερβαίνουν το χρόνο μιας κυβέρνησης, ενός υπουργού ή γενικού γραμματέα. Επιπλέον, αν συνυπολογιστεί ο χρόνος που υπερβαίνει τα συνήθη πολιτικά μέτρα και σταθμά με το ρίσκο του επενδυτή είναι εύκολο να βγουν χρήσιμα συμπεράσματα για τα ΣΔΙΤ. Αλλά, τα καινοτομικά της όλης μεθόδου δεν σταματούν εδώ: Ο επιχειρηματικός όμιλος που αναλαμβάνει το κομμάτι του ιδιώτη της Σύμπραξης χρειάζεται να διαθέτει υποδομές και τεχνογνωσία και κυρίως επένδυση σε ανθρώπινο δυναμικό.

Βεβαίως, σε κάθε περίπτωση, ο τελικός επωφελούμενος είναι ο πολίτης που μπορεί να έχει στη διάθεσή του έναν ασφαλή δρόμο πχ στα Οδικά ΣΔΙΤ αλλά και το τοπικό ΑΕΠ καθώς οι φορείς της τοπικής αγοράς και της τοπικής κοινωνίας μπορούν να αναπτύσσουν βάσιμες ελπίδες για νέες δουλειές, θέσεις εργασίας και εισοδήματα. Για παράδειγμα, το ΣΔΙΤ της Αναβάθμισης της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης προβλέπει την κατασκευή έργων βελτίωσης και αναβάθμισης της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής Οδού Θεσσαλονίκης. Η αναβάθμιση θα υλοποιηθεί μέσω της κατασκευής Υπερυψωμένης Ταχείας Λεωφόρου στη ζώνη διέλευσης της υφιστάμενης εσωτερικής Περιφερειακής Οδού, σε συνδυασμό με την ανακατασκευή της υφιστάμενης οδού. Όσοι ζουν και εργάζονται στη Θεσσαλονίκη αλλά και στις γειτονικές Περιφερειακές Ενότητες μπορούν να αντιληφθούν το εύρος του αποτυπώματος.

Αν κανείς επισκεφθεί τη σχετική ενότητα των εγκεκριμένων έργων στο site των ΣΔΙΤ θα διαπιστώσει ότι τα ΣΔΙΤ δεν περιορίζονται μόνο σε δρόμους αλλά αφορούν έργα όπως εκείνα των φοιτητικών εστιών και άλλων εκπαιδευτικών και ερευνητικών υποδομών στην ελληνική περιφέρεια (Θράκη, Κρήτη), του Κέντρου Καινοτομίας (στις εγκαταστάσεις της πρώην ΧΡΩΠΕΙ στην Οδό Πειραιώς) ή του Φράγματος Χαβρία Χαλκιδικής (μαζί με εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού κλπ), τα Συστήματα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Απορριμμάτων (π.χ το Δυτικό Τμήμα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας), τις αναβαθμίσεις Οδοφωτισμού στην Ήπειρο και την Κεντρική Μακεδονία κλπ.

Με λίγα λόγια, ένας επενδυτικός πλούτος αρκετών δισ. ευρώ που τον έχει απόλυτη ανάγκη η χώρα σε μια περίοδο που αποζητά έμπρακτα την Ανάκαμψη. Αλλά, μιας και αναφερθήκαμε στην έννοια της Ανάκαμψης δεν θα μπορούσε από αυτό το άρθρο να λείπει και το Ταμείο Ανάκαμψης.

Στις αρχές του περασμένου Νοεμβρίου ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συμμετείχε σε μια ειδική εκδήλωση για τη παρουσίαση ενός Ολοκληρωμένου Προγράμματος Υποδομών Αγροτικής Ανάπτυξης και Μετριασμού των Επιπτώσεων της Κλιματικής Κρίσης μέσω ΣΔΙΤ. Ο ίδιος, όπως μπορεί κανείς να διαβάσει σε σχετική ανάρτηση στο primeminister.gr, σημείωσε και τα οφέλη που θα αποφέρει η Συνεργασία Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα για την υλοποίηση αυτών των μεγάλων παρεμβάσεων, για τις οποίες θα αντληθούν πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης και από εθνικά προγράμματα. «Και η συμμετοχή των ιδιωτών είναι καθοριστικής σημασίας, διότι η όλη λογική του Ταμείου Ανάκαμψης είναι ακριβώς να κινητοποιήσει ιδιωτικά κεφάλαια. Και η δυνατότητα πια να κατασκευάζουμε αυτά τα έργα με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα -είναι δοκιμασμένη αυτή η μέθοδος- για πρώτη φορά θα την χρησιμοποιήσουμε σε αυτή την έκταση σε τέτοια έργα», είπε ο πρωθυπουργός. «Αυτό φυσικά μας λύνει και το πρόβλημα της υποστήριξης, της συντήρησης και της παρακολούθησης των έργων καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους» προσέθεσε.

Με λίγα λόγια, τα ΣΔΙΤ βρίσκονται στο πυρήνα της κυβερνητικής πολιτικής αλλά και στο κέντρο του επιχειρηματικού και επενδυτικού ενδιαφέροντος.