ΤτΕ – Ποιες ήταν οι απώλειες μισθών το 2020

Σχετικά περιορισμένες φαίνεται ότι ήταν οι απώλειες των μισθωτών για το 2020, δεδομένων των «σκληρών» περιοριστικών μέτρων που είχαν επιβληθεί, εξαιτίας της πανδημίας. Άλλωστε εκείνη την χρονιά εφαρμόστηκαν ή ξεκίνησαν να εφαρμόζονται lockdown της οικονομίας.

Σύμφωνα με την ενδιάμεση έκθεση της ΤτΕ, το 2020,  η μείωση της μισθωτής απασχόλησης ήταν σχετικά συγκρατημένη, παρά τα περιοριστικά μέτρα στην οικονομική δραστηριότητα λόγω της πανδημίας, χάρη στα αντισταθμιστικά μέτρα που ελήφθησαν (την αναστολή των συμβάσεων εργασίας και την αποτροπή των απολύσεων), ενώ οι αποζημιώσεις που χορηγήθηκαν στους εργαζομένους που τέθηκαν σε καθεστώς αναστολής είχαν ως αποτέλεσμα να μειωθούν μόνο ελαφρά, κατά μέσο όρο, οι κατά κεφαλήν αμοιβές των μισθωτών.

Έτσι, το σύνολο των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας μειώθηκε κατά 2,5%, έναντι αύξησης κατά 2,4% το 2019.

Χειροτέρευση της παραγωγικότητας

Σύμφωνα πάντα με την ΤτΕ, Η ασκηθείσα πολιτική διαφύλαξε μεν σε σημαντικό βαθμό τα εισοδήματα των μισθωτών, δεν ήταν όμως δυνατόν να αποτρέψει δυσμενείς εξελίξεις στην παραγωγικότητα και στο κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος. Ο συνδυασμός μεγάλης μείωσης του προϊόντος (του ΑΕΠ) και συγκρατημένης μείωσης της απασχόλησης οδήγησε σε σημαντική μείωση της παραγωγικότητας και εξίσου σημαντική αύξηση του μοναδιαίου κόστους εργασίας, ενώ το 2019 και τα δύο αυτά μεγέθη είχαν εμφανίσει πολύ μικρές μεταβολές (κάτω του +/-1%).

Το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους η εικόνα διαφοροποιείται, καθώς εφαρμόστηκαν σε σημαντικά μικρότερο βαθμό μέτρα περιοριστικά της δραστηριότητας (και, αντίστοιχα, λιγότερα μέτρα αναστολής συμβάσεων εργασίας προς αποφυγή των απολύσεων).

Έτσι, ο αριθμός των μισθωτών μειώθηκε με ετήσιο ρυθμό 1,5% το εννεάμηνο, ενώ οι κατά κεφαλήν αμοιβές των μισθωτών αυξήθηκαν με ετήσιο ρυθμό 1,2%, συμβάλλοντας ώστε να περιοριστεί ο αντίστοιχος ετήσιος ρυθμός μείωσης του συνόλου των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας στο 0,4%. Ταυτόχρονα, εντυπωσιακή ήταν η ανάκαμψη της παραγωγικότητας την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους (ετήσιος ρυθμός αύξησης 10,4%) και σημαντική η υποχώρηση του κόστους εργασίας (με ετήσιο ρυθμό 8,2%).

Συνολικά το 2021 το σύνολο των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας αναμένεται να αυξηθεί συγκρατημένα, αντανακλώντας εξίσου μικρές αυξήσεις της μισθωτής απασχόλησης και των μέσων αμοιβών, ενώ προβλέπεται σημαντική άνοδος της παραγωγικότητας και μείωση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος. Όλοι δηλαδή οι δείκτες αναμένεται να κινηθούν προς την επιθυμητή κατεύθυνση.

Η δαπάνη για αμοιβές στον επιχειρηματικό τομέα μειώθηκε με ετήσιο ρυθμό 3,4% το πρώτο εξάμηνο του 2021, σύμφωνα με τα τριμηνιαία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Εξάλλου, βάσει του πληροφορικού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, στον επιχειρηματικό τομέα το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2021 υπογράφηκαν 142 νέες επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας, που αφορούσαν 133.062 μισθωτούς. Από αυτές, 24 συμβάσεις προβλέπουν αυξήσεις μισθών, 6 προβλέπουν μείωση, ενώ με βάση τις υπόλοιπες οι αποδοχές παραμένουν αμετάβλητες. Επίσης, συγκρατημένες αυξήσεις προβλέπουν και ορισμένες κλαδικές συλλογικές συμβάσεις.

Στον τομέα της γενικής κυβέρνησης, η δαπάνη για αμοιβές αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 0,4% το πρώτο εξάμηνο του 2021 (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ), ενώ –σύμφωνα με τα ταμειακά στοιχεία που ανακοινώνει το Υπουργείο Οικονομικών– η δαπάνη για αμοιβές αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 1,9%
το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2021.