Economist – Οι 10 προκλήσεις του 2022

Αν το 2021 ήταν η χρονιά που ο κόσμος έστρεψε την παλίρροια ενάντια στην πανδημία, το 2022 θα κυριαρχείται από την ανάγκη προσαρμογής στη νέα πραγματικότητα που διαμόρφωσε η πανδημία (ο νέος κόσμος της εργασίας, το μέλλον των ταξιδιών) όσο και ως προς τις βαθύτερες τάσεις που επαναβεβαιώνονται (η άνοδος της Κίνας, επιτάχυνση της κλιματικής αλλαγής). Ακολουθούν 10 προκλήσεις και τάσεις που πρέπει να παρακολουθήσετε το 2022.

1. Δημοκρατία εναντίον απολυταρχίας. Οι ενδιάμεσες εκλογές της Αμερικής και το συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας θα αντιπαραβάλουν έντονα τα αντίπαλα πολιτικά τους συστήματα. Ποιο είναι καλύτερο στην παροχή σταθερότητας, ανάπτυξης και καινοτομίας; Αυτός ο ανταγωνισμός θα διαδραματισθεί σε όλα τα πεδία, από το εμπόριο μέχρι τη ρύθμιση της τεχνολογίας, από τους εμβολιασμούς έως τους διαστημικούς σταθμούς. Καθώς ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν προσπαθεί να συσπειρώσει τον ελεύθερο κόσμο κάτω από τη σημαία της δημοκρατίας, η δυσλειτουργική, διχασμένη χώρα του είναι δυσφήμιση για τα πλεονεκτήματά της δημοκρατίας.

2. Από πανδημία σε ενδημική ασθένεια. Έρχονται νέα αντι-ιικά χάπια, βελτιωμένες θεραπείες αντισωμάτων και περισσότερα εμβόλια. Για τους εμβολιασμένους στον ανεπτυγμένο κόσμο, ο ιός δεν θα είναι πλέον απειλητικός για τη ζωή. Αλλά θα εξακολουθεί να αποτελεί θανάσιμο κίνδυνο στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Αν δεν επιταχυνθούν οι εμβολιασμοί, ο Covid-19 θα έχει γίνει απλώς άλλη μια από τις πολλές ενδημικές ασθένειες που ταλαιπωρούν τους φτωχούς αλλά όχι τους πλούσιους.

3. Ανησυχίες για τον πληθωρισμό. Οι διακοπές της εφοδιαστικής αλυσίδας και η άνοδος της ζήτησης ενέργειας έχουν ωθήσει τις τιμές σε άνοδο. Οι κεντρικοί τραπεζίτες λένε ότι είναι προσωρινό, αλλά δεν το πιστεύουν όλοι. Η Βρετανία βρίσκεται σε ιδιαίτερο κίνδυνο στασιμοπληθωρισμού, λόγω των ελλείψεων εργατικού δυναμικού μετά το Brexit και της εξάρτησής της από το ακριβό φυσικό αέριο.

4. Το μέλλον της εργασίας. Υπάρχει ευρεία συναίνεση ότι το μέλλον είναι «υβριδικό» και ότι περισσότεροι άνθρωποι θα περνούν περισσότερες μέρες δουλεύοντας από το σπίτι. Υπάρχουν όμως πολλά περιθώρια διαφωνίας στις λεπτομέρειες. Πόσες μέρες και ποιες; Και θα είναι δίκαιο; Έρευνες δείχνουν ότι οι γυναίκες είναι λιγότερο πρόθυμες να επιστρέψουν στο γραφείο, επομένως μπορεί να κινδυνεύουν να περιθωριοποιηθούν σε θέματα προαγωγών. Συζητήσεις επίσης επικρατούν σχετικά με τους φορολογικούς κανόνες και την παρακολούθηση των τηλεργαζομένων.

5. Νέες αντιδράσεις στην τεχνολογία (techlash). Οι ρυθμιστικές αρχές στην Αμερική και την Ευρώπη προσπαθούν να χαλιναγωγήσουν τους τεχνολογικούς γίγαντες εδώ και χρόνια, αλλά δεν έχουν ακόμη κάποιον αντίκτυπο στην ανάπτυξη ή τα κέρδη τους. Τώρα η Κίνα έχει αναλάβει το προβάδισμα, πλήττοντας τις εταιρείες τεχνολογίας της με βάναυση καταπίεση. Ο Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ θέλει να επικεντρωθούν σε «βαθιά τεχνολογία» που παρέχει γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα, όχι σε επιπολαιότητες όπως παιχνίδια και ψώνια. Θα ενισχύσει όμως αυτό την κινεζική καινοτομία ή θα καταπνίξει τον δυναμισμό του κλάδου;

Το επόμενο έτος θα κυριαρχείται από την ανάγκη προσαρμογής στις νέες, μεταπανδημικές πραγματικότητες

6. Η ενηλικίωση των κρυπτονομισμάτων. Όπως όλες οι τεχνολογίες που προκαλούν αναστάτωση, τα κρυπτονομίσματα εξημερώνονται καθώς οι ρυθμιστικές αρχές αυστηροποιούν τους κανόνες. Οι κεντρικές τράπεζες προσπαθούν επίσης να λανσάρουν τα δικά τους, κεντρικά, ψηφιακά νομίσματα. Το αποτέλεσμα είναι ένας τριμερής αγώνας για το μέλλον της χρηματοδότησης —μεταξύ των οπαδών κρυπτονομισμάτων-blockchains- αποκεντρωμένης χρηματοδότησης, πιο παραδοσιακών εταιρειών τεχνολογίας και κεντρικών τραπεζών— που θα ενταθεί το 2022.

7. Κλιματική κρίση. Ακόμη και όταν οι πυρκαγιές, τα κύματα καύσωνα και οι πλημμύρες αυξάνονται σε συχνότητα, επικρατεί μια εντυπωσιακή έλλειψη αίσθησης επείγουσας ανάγκης μεταξύ των υπευθύνων χάραξης πολιτικής όσον αφορά την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον, η απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές απαιτεί τη συνεργασία της Δύσης και της Κίνας, τη στιγμή που ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός τους βαθαίνει. Παρακολουθήστε την ερευνητική ομάδα ηλιακής γεωμηχανικής στο Χάρβαρντ. Το 2022, θέλουν να δοκιμάσουν τη χρήση ενός μπαλονιού μεγάλου υψομέτρου για την απελευθέρωση σκόνης που θα μειώσει την φωτεινότητα του ήλιου – μια τεχνική που μπορεί, με τους σημερινούς ρυθμούς, να χρειαστεί για να κερδίσει ο κόσμος περισσότερο χρόνο για την απομάκρυνση του άνθρακα.

8 Προβλήματα με τα ταξίδια. Η δραστηριότητα αυξάνεται καθώς οι οικονομίες ανοίγουν ξανά. Ωστόσο, οι χώρες που ακολούθησαν μια στρατηγική «καταστολής» μηδενικού Covid, όπως η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία, αντιμετωπίζουν το δύσκολο έργο της διαχείρισης της μετάβασης σε έναν κόσμο στον οποίο ο ιός είναι ενδημικός. Εν τω μεταξύ, τα μισά επαγγελματικά ταξίδια έχουν εξαφανιστεί οριστικά. Αυτό είναι καλό για τον πλανήτη, αλλά κακό για τους τουρίστες των οποίων τα ταξίδια είναι φθηνότερα από τις υψηλές δαπάνες των επιχειρηματιών ταξιδιωτών.

9. Διαστημικές ταξίδια. Το 2022 θα είναι η πρώτη χρονιά κατά την οποία περισσότεροι άνθρωποι θα πάνε στο διάστημα ως επιβάτες έναντι αντιτίμου απ’ ό,τι αστροναύτες κρατικών οργανισμών, που θα μεταφερθούν στα ουράνια από αντίπαλες εταιρείες διαστημικού τουρισμού. Η Κίνα θα ολοκληρώσει τον νέο της διαστημικό σταθμό. Οι δημιουργοί ταινιών συναγωνίζονται για να γυρίσουν ταινίες σε μηδενική βαρύτητα. Και η NASA θα πλήξει έναν αστεροειδή με ένα διαστημικό βολιστήρα, σε μια πραγματική αποστολή που ακούγεται σαν ταινία του Χόλιγουντ.

10. Πολιτική και… ποδόσφαιρο. Οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες στο Πεκίνο και το Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου στο Κατάρ θα είναι υπενθυμίσεις για το πώς ο αθλητισμός μπορεί να ενώσει τον κόσμο – αλλά και για το πώς τα μεγάλα αθλητικά γεγονότα συχνά καταλήγουν να είναι πολιτικά ποδοσφαιρικά παιχνίδια. Θα πρέπει να αναμένονται διαμαρτυρίες που απευθύνονται και στις δύο διοργανώτριες χώρες, αν και τα μποϊκοτάζ από εθνικές ομάδες φαίνονται απίθανα.