Ο στόχος του 2022 είναι να μάθουμε να ζούμε με τον κορωνοϊό

H επέλαση της Όμικρον, η οποία συνιστά μακράν το πιο μεταδοτικό από τα στελέχη του κορωνοϊού που έχουν εμφανιστεί μέχρι τώρα, έχει δικαιολογημένα προκαλέσει προβληματισμό αναφορικά με την πιθανότητα να δούμε επιτέλους την πανδημία να καταλαγιάζει ή ιδανικά να τερματίζεται μέσα στο 2022. Παράλληλα, ωστόσο, σύμφωνα με editorial των «Financial Times» υπάρχουν καλοί λόγοι να πιστεύουμε ότι ο αντίκτυπος του κορωνοϊού στην παγκόσμια υγεία, την ευρύτερη κοινωνία και την οικονομία θα ξεθωριάσει φέτος, αν βέβαια κυβερνήσεις και υγειονομικές αρχές ακολουθήσουν τις απαραίτητες πολιτικές κι αν φυσικά ο ιός συνεχίσει να εξελίσσεται με τον τρόπο που οι περισσότεροι επιστήμονες προβλέπουν.

Μέσα στο κλίμα αυτό έχει φουντώσει η διαμάχη ανάμεσα σε αυτούς που πιστεύουν πως η εμφάνιση νέων παθογόνων τείνουν να προκαλούν πιο ήπια νόσηση όσο ο καιρός περνάει και αυτούς που θεωρούν πως μια τέτοια πορεία μπορεί να αποδεχτεί πιο επικίνδυνη, οδηγώντας σε πιο δυσμενείς συνέπειες.

Η απλή λογική λέει, πάντως, πως η μεγαλύτερη επαφή μεταξύ του ιού και του ανοσοποιητικού συστήματος των ανθρώπων, είτε μέσα από τον εμβολιασμό είτε μέσω της νόσησης, σημαίνει πως όλο και περισσότερος κόσμος θα αποκτήσει κάποια φυσική προστασία και ανοσία έναντι των σοβαρών συμπτωμάτων, βελτιώνοντας έτσι τις συνολικές προοπτικές για την πορεία της πανδημίας.

Προτεραιότητα ο εμβολιασμός

Επομένως πρώτη προτεραιότητα ήταν και παραμένει ο συνολικός εμβολιασμός του πληθυσμού.

Δυστυχώς βέβαια η ανισότητα στους εμβολιασμούς δεν υπήρξε ποτέ μεγαλύτερη, με μόλις το 10% του πληθυσμού στις φτωχότερες χώρες να έχει λάβει μόλις την πρώτη δόση, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, την ώρα που στα προηγμένα κράτη «τρέχουν» οι ενισχυτικές τρίτες δόσεις και συζητείται ήδη και η τέταρτη.

Όπως επισημαίνει ο ΠΟΥ, με την παγκόσμια παραγωγή εμβολίων να πλησιάζει με τη νέα χρονιά τις 1,5 δισ. δόσεις το μήνα, υπάρχει επάρκεια ώστε να συνεχιστούν μεν τα ενισχυτικά προγράμματα, αλλά να υπάρχει φέτος και υψηλότερη προμήθεια προς τις φτωχότερες χώρες.

Αν και οι προηγμένες βιομηχανικά χώρες δικαιολογούνται να θέλουν να προστατέψουν τους πληθυσμούς τους με ενισχυτικές δόσεις και να διευρύνουν τους εμβολιασμούς και στα παιδιά, δεν είναι δυνατόν να περιμένουμε πως θα συνεχίσουμε να εμβολιάζουμε τον κόσμο κάθε τέσσερις με έξι μήνες για πολύ καιρό ακόμη δεδομένης και της εμφάνισης νέων στελεχών. Θα πρέπει να βασιστούμε και στο χτίσιμο ανοσίας μέσα από τους τακτικούς ετήσιους εμβολιασμούς, ιδανικά με νέας γενιάς σκευάσματα που θα είναι πιο αποτελεσματικά έναντι μιας μεγάλης βεντάλιας νέων στελεχών αλλά και την παρατεταμένη έκθεση μας σε αυτό που, αργά ή γρήγορα, θα εξελιχτεί σε ενδημική νόσηση.

Νέα εμβόλια

Υπό την έννοια αυτή, οι FT προτάσσουν την ανάγκη, κυβερνήσεις και θεσμικοί παράγοντες να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη νέων εμβολίων που θα συμπληρώσουν το δυοπώλιο που απολαμβάνουν σήμερα στον ανεπτυγμένο κόσμοι οι Moderna και Pfizer/BioNTech μέσα από τα σκευάσματα mRNA. Την ίδια ώρα θα πρέπει να δρομολογηθούν νέες επενδύσεις προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης νέων αντιικών φαρμάκων που θα μπορούσαν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων για όσους έχουν νοσήσει.

Τέλος, μια ακόμη ζωτική ανάγκη έχει να κάνει με την ενίσχυση της διάγνωσης και της επιτήρησης, κάτι που αφορά από τη διασφάλιση μεγαλύτερης διανομής και επάρκειας τεστ κορωνοϊού έως τη δημιουργία ενός παγκόσμιου συστήματος παρακολούθησης και έγκαιρου εντοπισμού νέων στελεχών.

Το συμπέρασμα

Το συμπέρασμα είναι ένα: Οι όποιες ισχνές πιθανότητες είχαμε στις αρχές του 2020 να εξαλείψουμε την Covid-19 έχουν πλήρως εξανεμιστεί. Έκτοτε οι προσπάθειες για την διαχείριση της πανδημίας έχουν ενταχθεί σε ένα πλαίσιο έκτακτης υγειονομικής ανάγκης που δεν μπορεί να συνεχιστεί επ’ άπειρον. Η συνολική ζημιά, στη σωματική και ψυχική υγεία, την κοινωνική συνοχή και την παγκόσμια οικονομία θα είναι πολύ μεγάλη. Φέτος, λοιπόν, η παγκόσμια κοινότητα θα πρέπει να βρει τρόπο να ενισχύσει τις αντοχές της, ώστε να μάθει να ζει με τον Sars-Cov-2 και τις μεταλλάξεις του, με ένα τρόπο που θα προκαλεί όσο το δυνατόν μικρότερη διαταραχή, αλλά θα συνεχίζει να προστατεύει περισσότερο τους πιο ευάλωτους.