ΑΕΝ – Βάση παραγωγής αξιωματικών υψηλής επαγγελματικής κατάρτισης

Ελλάδα ως ναυτικό έθνος θα μπορούσε να είχε Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ) υψηλού κύρους και διεθνώς ανταγωνιστικές και να αποτελούσε βάση παραγωγής αξιωματικών υψηλής επαγγελματικής κατάρτισης, που θα καλύπτουν τις ανάγκες όχι μόνο της ελληνόκτητης ναυτιλίας αλλά και ευρύτερα. Αντ’ αυτού όμως παρά τις βελτιώσεις των τελευταίων χρόνων με τη συμβολή και της ελληνικής εφοπλιστικής κοινότητας, έχει να παρουσιάσει σχολές με σοβαρά προβλήματα λειτουργίας.

Η αποσπασματική αντιμετώπιση και η έλλειψη μακροχρόνιου στρατηγικού σχεδιασμού είναι μία από τις αιτίες των καθυστερήσεων που καταγράφονται στην ανάπτυξη μιας σύγχρονης ναυτικής εκπαίδευσης, σύμφωνα με παράγοντες της ελληνικής ναυτιλίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποσπασματικής αντιμετώπισης είναι και η πρόθεση του υπουργείου Ναυτιλίας να ιδρυθεί Σχολή Μηχανικών Ε.Ν. στην Κάλυμνο, και ενώ η ήδη λειτουργούσα εκεί τα τελευταία χρόνια Σχολή Πλοιάρχων αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα.

Η ίδρυση των Ακαδημιών Ε.Ν. θα πρέπει να εντάσσεται σε ένα συνεκτικό στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης ολόκληρου του συστήματος ναυτικής εκπαίδευσης στη χώρα μας, και όχι να βασίζεται σε αποσπασματικές πρωτοβουλίες με έντονα τοπικιστικά χαρακτηριστικά και προβληματική βιωσιμότητα, επεσήμανε η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών προς το υπουργείο Ναυτιλίας, με αφορμή τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ναυτικής Εκπαίδευσης στα τέλη Νοεμβρίου για να εγκρίνει την ίδρυση της νέας Σχολής.

Η μελέτη

Παράλληλα η ΕΕΕ επιζητεί μία εποικοδομητική συζήτηση και συνεργασία επί του συνολικού στρατηγικού σχεδίου για τη ναυτική εκπαίδευση, σχέδιο που φαίνεται ότι προετοιμάζει το υπουργείο Ναυτιλίας. Επισημαίνεται ότι πρόσφατα ανακοινώθηκε μία παρέμβαση σε τρία επίπεδα με στόχο την αναβάθμιση της λειτουργία των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού.

Το πρώτο επίπεδο είναι η δημιουργία ενός συνολικού σχεδίου για τη μεταρρύθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης το οποίο θα βασισθεί σε μελέτη που πραγματοποίησε το Ιδρυμα Ευγενίδου. Στόχος είναι μέχρι το τέλος του έτους να παρουσιαστεί ένας νέος νόμος-πλαίσιο για τη ναυτική εκπαίδευση του μέλλοντος. Η εφοπλιστική κοινότητα αναμένει την έναρξη του διαλόγου για την κατάρτιση του σχεδίου νόμου, με βάση τη μελέτη του ιδρύματος, η οποία έχει ήδη παραδοθεί στο υπουργείο.

Το δεύτερο μέτωπο είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός των Δημοσίων Σχολών Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ, ΚΕΣΕΝ, σχολών σωστικών κ.λπ.) μέσα από 11 παρεμβάσεις ψηφιακού χαρακτήρα ώστε να υλοποιηθεί η πλήρης ψηφιοποίηση των διαδικασιών της γραμματείας, της ηλεκτρονικής καρτέλας σπουδαστή, της ψηφιακής διαχείρισης του προγράμματος σπουδών από τους διδάσκοντες, καθώς και την ψηφιοποίηση του φυσικού αρχείου των σχολών. Επίσης έχει συγκροτηθεί ομάδα εργασίας με συμμετοχή διοικητικών και εκπαιδευτικών, για τη δημιουργία ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού, καθώς και τη δημιουργία πλατφόρμας εκπαίδευσης εκπαιδευτών.

Το τρίτο μέτωπο είναι η αναβάθμιση των κτιριακών υποδομών με τη διασφάλιση πόρων 200 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ 2021-2027.  Για την αναβάθμιση των κτιριακών υποδομών καθοριστική είναι και η συνδρομή της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών και πολλών άλλων δωρητών της εφοπλιστικής οικογένειας που στοχεύουν στην ολοκλήρωση σειράς έργων αποκατάστασης κτιριακών ζημιών σε όλες τις σχολές.

Η εκπαίδευση σήμερα

Μέχρι σήμερα, η δημόσια ναυτική εκπαίδευση παρέχεται από τις έντεκα Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ) και τις σχολές σωστικών μέσων ΔΣΕΝ/ΣΠΜ/Ασπροπύργου και τη ΔΣΕΝ/ΣΠΜ/ Μακεδονίας, και Οινουσσών.

Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα θα μπορούσε, και το οφείλει στη ναυτική της παράδοση, να αποτελέσει «κοιτίδα» παραγωγής αξιωματικών υψηλής επαγγελματικής κατάρτισης, που θα καλύψουν τις ανάγκες όχι μόνο της ελληνόκτητης ναυτιλίας αλλά και ευρύτερα, έχει δηλώσει σε ανύποπτο χρόνο ο πρόεδρος της ΕΕΕ Θεόδωρος Βενιάμης.

Για να επιτευχθεί αυτό όμως πρέπει να διευρυνθούν οι πηγές παραγωγής αξιωματικών μέσω της αύξησης της δυναμικότητας των ναυτικών ακαδημιών, αλλά και της παράλληλης λειτουργίας ιδιωτικών σχολών. Θετικά πάντως στην ίδια κατεύθυνση λειτουργεί η αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου για τους αποφοίτους των Επαγγελματικών Λυκείων Ναυτικής Κατεύθυνσης, με την οποία ανακτούν το δικαίωμα προαγωγής έως τον α’ βαθμό πλοιάρχου και μηχανικού.