Μια επικίνδυνη στιγμή για την Ευρώπη

Η κρίση που προκλήθηκε από τη Ρωσία στα σύνορα της Ουκρανίας είναι ό,τι πιο επικίνδυνο έχει συμβεί στην Ανατολική Ευρώπη, εδώ και δεκαετίες, και όχι αποκλειστικά εξαιτίας του ενδεχομένου ρωσικής εισβολής.

Την Παρασκευή, σε ρεπορτάζ στο NBC News έγινε αναφορά στο ότι «Αξιωματούχοι των ΗΠΑ είναι έτοιμοι να προτείνουν διαπραγματεύσεις για τη μείωση της ανάπτυξης αμερικανικών και ρωσικών στρατευμάτων και στρατιωτικών ασκήσεων στην Ανατολική Ευρώπη.»

Κάνοντας αναφορά σε πρώην και νυν αξιωματούχους, το ρεπορτάζ ανέφερε ότι με τις συζητήσεις αυτές «οι στρατιωτικές ασκήσεις, που πραγματοποιούνται και από τις δύο δυνάμεις, και ο αριθμός των αμερικανικών στρατευμάτων, που σταθμεύουν στις χώρες της Βαλτικής και την Πολωνία, θα μπορούσαν να μειωθούν, ενώ, παράλληλα, θα μπορούσαν να συμβάλουν στην έγκαιρη προειδοποίηση σχετικά με την κινητοποίηση των δυνάμεων και την πυρηνική ικανότητα της Ρωσίας, με τους πυραύλους Iskander, στη ρωσική πόλη Καλίνινγκραντ, μεταξύ Πολωνίας και Λιθουανίας.»

Το ρεπορτάζ αυτό προκάλεσε ανησυχίες, ενώ αντιδράσεις προκλήθηκαν και από τον Λευκό Οίκο. «Οποιαδήποτε αναφορά, από μεριάς της κυβέρνησης, για απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από την Ανατολική Ευρώπη, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για συζητήσεις με τη Ρωσία, την επόμενη εβδομάδα, είναι ανακριβής», δήλωσε εκπρόσωπος του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας.

Η ίδια, επίσης, προσέθεσε ότι: «Ήμασταν ξεκάθαροι ότι, εάν η Ρωσία εισβάλει περαιτέρω σε ουκρανικά εδάφη, θα ενισχύσουμε τα ανατολικά σύνορα των συμμάχων μας στο ΝΑΤΟ, κάτι που είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε. Για την αντιμετώπιση της κρίσης, παραμένουμε ενωμένοι με τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ.»

Ωστόσο, ο Πούτιν έθεσε στο τραπέζι αυτές τις απαιτήσεις ως το «τίμημα» που θα πρέπει να πληρώσει η Δύση, εάν, τελικά, ο ίδιος αποφασίσει να μην εισβάλει στην Ουκρανία. Η Μόσχα ζήτησε, δημοσίως, από το ΝΑΤΟ να αποκλείσει περαιτέρω επέκταση προς τα ανατολικά – δηλαδή να εμποδίσει την πιθανή ένταξη της Ουκρανίας. Το Κρεμλίνο επιδιώκει, επίσης, να περιορίσει τις στρατιωτικές ασκήσεις στη Δύση, όπως αυτές πoυ, σύμφωνα με το NBC, ο Λευκός Οίκος εξετάζει να επαναφέρει.

Απλώς και μόνο απειλώντας με εισβολή, ο Πούτιν έχει ήδη αποκτήσει πλεονέκτημα. Είναι ο μόνος που απαιτεί κάτι από τη Δύση και έχει ήδη «κερδίσει» δύο διαδικτυακά «πρόσωπο με πρόσωπο» meeting με τον Μπάιντεν. Ο Πρόεδρος παραδέχθηκε ότι, την επόμενη εβδομάδα, θα συμμετέχει σε συνομιλίες σχετικά με θέματα ασφαλείας, οι οποίες θα έχουν ως σκοπό να περιορίσουν τις ανησυχίες της Ρωσίας για το ΝΑΤΟ. Τα στρατεύματα της Ρωσίας, όμως, συγκεντρώνονται στα σύνορα γείτονα. Το ΝΑΤΟ έχει αναπτύξει συμβολικά δυνάμεις στην Πολωνία και τη Βαλτική.

O Μπάιντεν προσέφερε «δύο επιλογές» στον Πούτιν, σε πρόσφατη τηλεφωνική τους κλήση. «Η μία επιλογή είναι η διπλωματική οδός, που οδηγεί στην αποκλιμάκωση της κατάστασης, και η άλλη επιλογή είναι η αποτροπή, η οποία συνεπάγεται σημαντικά κόστη», δήλωσε, αργότερα, ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης. «Τα κόστη αυτά αφορούν οικονομικό κόστη, προσαρμογές και την ενίσχυση της στάσης των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στις Συμμαχικές χώρες και αφορούν την πρόσθετη βοήθεια στην Ουκρανία, ώστε να μπορέσει να υπερασπιστεί τον εαυτό της».

Ωστόσο, ο Μπάιντεν καθυστερεί τη σημαντική αποστολή πρόσθετης στρατιωτικής βοήθειας στο Κίεβο. Η βοήθεια που θα αποσταλεί, αφού τα ρωσικά τανκς κάνουν αισθητή την παρουσία τους, πέρα ​​από τα σύνορα, μπορεί να φτάσει πολύ αργά. Ο Λευκός Οίκος, προφανώς, φοβάται ότι ενδεχόμενη εισβολή που θα στοιχίσει πιο ακριβά, θα προκαλούσε τους Ρώσους, πριν τις διμερείς διαπραγματεύσεις στη Γενεύη. Ωστόσο, ο Πούτιν ενδεχομένως να ερμηνεύσει αυτή την απροθυμία ως ένδειξη αδυναμίας των ΗΠΑ.

Ο Πούτιν επιθυμεί να ανοικοδομήσει τη σφαίρα επιρροής της Μεγάλης Ρωσίας, και, σαφώς, πιστεύει ότι ο πρώτος χρόνος Προεδρίας Μπάιντεν αποτελεί σημαντική ευκαιρία. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εάν αυτό αποτελεί προσωπική εκτίμηση του Πούτιν για τον Μπάιντεν, τη θέληση και τις δυνατότητές του. Ωστόσο, η αναγκαστική  έξοδος του Μπάιντεν από το Αφγανιστάν δεν θα μπορούσε να είχε προκαλέσει στον Πούτιν μεγαλύτερο φόβο για την αποφασιστικότητα των ΗΠΑ.

***

Κανείς δεν θα ήθελε να πραγματοποιηθεί το ενδεχόμενο ρωσικής εισβολής, αλλά χειρότερο από έναν νέο πόλεμο στην Ουκρανία θα ήταν να αφήσουμε τον Πούτιν να εκβιάζει το ΝΑΤΟ να υποχωρήσει από την Ανατολική Ευρώπη, προκειμένου να αποφευχθεί ενδεχόμενη εισβολή βραχυπρόθεσμα. Ο Πούτιν θα εκμεταλλευόταν την κατάσταση αυτή, για να στηρίξει τη θέση του στο εσωτερικό της χώρας τους και θα περίμενε την επόμενη ευκαιρία για να ζητήσει περισσότερα. Μήπως αυτή η «επόμενη ευκαιρία» είναι τα κράτη της Βαλτικής;

Ενδεχόμενη εισβολή στην Ουκρανία θα αποτελούσε τραγωδία για την ίδια τη χώρα, αλλά το να αφήνουμε τον Πούτιν να υπαγορεύει τους όρους ασφαλείας για τη Δύση θα ήταν χειρότερο για όλους μας.