Εμπορεύματα – Τι «βλέπουν» οι ειδικοί για το 2022

Πέρυσι τέτοιο καιρό οι ειδικοί προέβλεπαν ότι τα εμπορεύματα θα εξελίσσονταν το 2021 στην πλέον αποδοτική επένδυση που θα μπορούσε να κάνει κανείς. Περιέργως έπεσαν μέσα! Κάτι οι κατά κύματα επελάσεις του κορωνοϊού και των μεταλλάξεών του, κάτι η κατάρρευση των εφοδιαστικών αλυσίδων, κάτι ο αποκλεισμός της Διώρυγας του Σουέζ από το τεράστιο φορτηγό πλοίο «Ever Grande», κάτι οι εμπορικοί πόλεμοι των κυβερνήσεων, κάτι οι αντίξοες καιρικές συνθήκες… Θα έλεγε κανείς ότι η θεά Τύχη συνωμότησε για να επιβεβαιωθούν οι αναλυτές που κατάρτισαν τον δείκτη Bloomberg Commodity με προοπτική να ενισχυθεί κατά 25% το 2021. Για να επιβεβαιωθούν και με το παραπάνω, αφού εν τέλει ο δείκτης αυξήθηκε κατά 35%!

Ηταν όλα ωραία τη χρονιά που έφυγε, τουλάχιστον για όσους γλίτωσαν από τον κορωνοϊό και έπαιξαν στα εμπορεύματα. Τι επιφυλάσσει όμως το 2022 για τον κλάδο των εμπορευμάτων; Οι ειδικοί δεν εμφανίζονται τόσο αισιόδοξοι για τους «παίκτες», αλλά προβλέπουν μια καλύτερη εικόνα της αγοράς για τους καταναλωτές. Οχι όμως και όλοι οι ειδικοί και κυρίως όχι για όλα τα εμπορεύματα.

Οι αναλυτές

Οι αναλυτές της ING, φέρ’ ειπείν, θεωρούν ότι οι περυσινές αναταράξεις στην εφοδιαστική αλυσίδα θα εξομαλυνθούν και ως εκ τούτου οι τιμές των πρώτων υλών και των προϊόντων εν γένει θα υποχωρήσουν – άρα θα αποκλιμακωθεί και ο πληθωρισμός που τόσο ανησυχεί τις κυβερνήσεις. Οι αναλυτές της Goldman Sachs, από την άλλη, προβλέπουν ότι η τιμή του πετρελαίου θα εκτιναχθεί στα 100 δολάρια το βαρέλι.

Την πρόβλεψή της η Goldman Sachs εδράζει στην πεποίθηση ότι σύντομα η COVID-19 θα νικηθεί και ότι η παγκόσμια οικονομία και η καταναλωτική και βεβαίως η πετρελαϊκή ζήτηση θα ανακάμψουν. Συγκεκριμένα για την πετρελαϊκή ζήτηση προβλέπουν ότι το 2022 και το 2023 θα εκτιναχθεί σε νέα επίπεδα-ρεκόρ, παρά τις τεράστιες επενδύσεις και την πολιτική απόφαση που φαίνεται πως έχουν πάρει οι κυβερνήσεις να γυρίσει σελίδα ο πλανήτης και να απεξαρτηθεί από τα ορυκτά καύσιμα εν γένει.

Το πετρέλαιο

Ο Νταμιέν Κουρβαλέν, επικεφαλής ερευνών της κορυφαίας επενδυτικής τράπεζας της Wall Street για θέματα ενέργειας, λίγο πριν από τα Χριστούγεννα σημείωσε ότι «πιθανότατα η τιμή του αργού θα ξεπεράσει τα 100 δολάρια το βαρέλι το 2022 ή το 2023», δεδομένου ότι η ζήτηση για πετρέλαιο είχε ήδη εκτιναχθεί στα ύψη προτού εμφανιστεί η μετάλλαξη Ομικρον και ρίξει την τιμή κάτω από τα 70 δολάρια το βαρέλι.

Προέβλεψε επίσης ο Κουρβαλέν ότι η ζήτηση για αεροπορικά ταξίδια την επόμενη διετία θα εκτοξευθεί ως απότοκη της στέρησης των ταξιδιωτών έπειτα από τους περιορισμούς των μετακινήσεων τα χρόνια της πανδημίας.

Σε ό,τι αφορά το πετρέλαιο, οι ειδικοί παραβιάζουν ανοικτές θύρες προβλέποντας μεγάλη αύξηση της προσφοράς από τους εκτός OPEC παραγωγούς και ταυτόχρονες μειώσεις από τους συμμετέχοντες στο καρτέλ παραγωγούς και τους συνοδοιπόρους τους (τη Ρωσία κατά βάση). Δεν απαιτούνται ιδιαίτερες μαντικές ικανότητες για να υποθέσει κανείς ότι με τις τιμές υψηλότερες από το επίπεδο των 65 δολαρίων περίπου, που καθιστά πρόσφορη την εκμετάλλευση των σχιστολιθικών κοιτασμάτων, οι μη-παραδοσιακοί παραγωγοί που χρησιμοποιούν την εξόχως αντι-περιβαλλοντική μέθοδο της υδραυλικής ρωγμάτωσης θα κάνουν χρυσές δουλειές.

Μεγάλη προσφορά

Πρόκειται κυρίως για παραγωγούς στις ΗΠΑ, που πιθανότατα θα εκτιναχθεί πάλι στην κορυφαία θέση των πετρελαιοπαραγωγικών χωρών παγκοσμίως, ξεπερνώντας τη Σαουδική Αραβία. Η μεγάλη προσφορά, βέβαια, κινδυνεύει να προκαλέσει κατάρρευση των τιμών, ειδικά σε ένα περιβάλλον πολύ αμφίβολης ζήτησης λόγω του διαρκούς κινδύνου επιδείνωσης της πανδημίας και των συνακόλουθων απαγορεύσεων, όπως του γενικευμένου λοκντάουν που πρώτη επέβαλε λίγο πριν από τα Χριστούγεννα η Ολλανδία για να ανακόψει την επέλαση της μετάλλαξης Ομικρον.

Από την άλλη πλευρά, οι οικονομίες του OPEC που εξαρτώνται από τις εξαγωγές πετρελαίου πολύ περισσότερο από όσο οι ΗΠΑ θα προσπαθήσουν να περιορίσουν την προσφορά για να αποτρέψουν το ενδεχόμενο κατάρρευσης των τιμών. Στην πράξη πολλά θα εξαρτηθούν από τον βαθμό που οι παραδοσιακοί παραγωγοί του OPEC και η Ρωσία θα τηρήσουν τις αποφάσεις για τα πλαφόν παραγωγής που θα αποφασίσουν. Διότι με το αργό στα 100 δολάρια το βαρέλι, ο πειρασμός να εκμεταλλευθεί κανείς τη συγκυρία και να αρχίσει να πουλά σαν να μην υπάρχει αύριο είναι μεγάλος.

Το φυσικό αέριο

Οι εξελίξεις σε ό,τι αφορά την αγορά φυσικού αερίου καθορίζονται εν πολλοίς στην Ευρώπη. Η γεωπολιτική εν προκειμένω θα καθορίσει σε έναν μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις (κλείσιμο της στρόφιγγας από τη Μόσχα σε αντίποινα ενδεχόμενης κλιμάκωσης των κυρώσεων της Δύσης για το Ουκρανικό, ρωσογερμανικές σχέσεις και αγωγός Nord Stream II). Η αγορά αναμένεται «σφιχτή» σε γενικές γραμμές τους κρύους μήνες του χειμώνα και πολύ ευμετάβλητη όταν βελτιωθεί ο καιρός και κλείσουν οι κεντρικές θερμάνσεις στη Γηραιά Ηπειρο.

Ζήτηση για μέταλλα

Πτώση των τιμών των περισσότερων μετάλλων προβλέπουν οι ειδικοί για τη νέα χρονιά, όχι όμως και κάτω από τους μέσους όρους των τελευταίων ετών. Κι αυτό επειδή, παρά την αναμενόμενη κάμψη της κατασκευαστικής δραστηριότητας στην Κίνα, προβλέπεται μεσοπρόθεσμα αύξηση της ζήτησης πολλών μετάλλων για την υλοποίηση των σχεδίων για την πράσινη μετάβαση. Ειδικότερα για το αλουμίνιο αναμένεται ενίσχυση των τιμών το 2022 λόγω του ότι «εκκινεί μια περίοδος διαρθρωτικών ελλείψεων του μετάλλου, που δεν θα καλυφθούν σύντομα», κατά τους αναλυτές της ING.

Χρυσός και άργυρος

Δύσκολη προβλέπουν οι ειδικοί τη χρονιά για τα ευγενή μέταλλα. Αιτία είναι οι επικείμενες αυξήσεις των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες που θα καταστήσουν ελκυστικότερες τις επενδύσεις στις αγορές συναλλάγματος. Ειδικότερα η ενίσχυση της ισοτιμίας του δολαρίου είναι εκείνη που αναμένεται να προκαλέσει ένα κύμα μεταφοράς επενδυτικών κεφαλαίων κυρίως από το χρυσό, αλλά και από τον άργυρο, το παλλάδιο και τα άλλα πολύτιμα μέταλλα προς το αμερικανικό νόμισμα.

Μόνη περίπτωση να ενισχυθεί ιδιαίτερα ο χρυσός είναι να εγκαταλείψουν εσπευσμένα οι κεντρικές τράπεζες την πολιτική σφιχτότερης νομισματικής πολιτικής σε περίπτωση ραγδαίας επιδείνωσης της πανδημίας και επελάσεων νέων φονικών μεταλλάξεων του κορωνοϊού, που θα επιβάλουν εκτεταμένα περιοριστικά μέτρα εκ μέρους των κυβερνήσεων και εκ νέου «κλείσιμο» των εθνικών οικονομιών.

Η κλιματική αλλαγή απειλεί τον κλάδο αγροτικών προϊόντων

Υποχώρηση των τιμών των αγροτικών προϊόντων το 2022 συγκριτικά με την προηγούμενη χρονιά προβλέπουν οι ειδικοί. Οχι όμως σε επίπεδα χαμηλότερα από τον μέσο όρο των τελευταίων χρόνων. Το 2021 οι τιμές στην αγορά σίτου εκτινάχθηκαν στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων πολλών ετών εξαιτίας των καταστροφικών θεομηνιών που έπληξαν μεγάλους παραγωγούς. Υποθέτοντας ότι ο καιρός σε γενικές γραμμές θα εξομαλυνθεί τη νέα χρονιά, οι αναλυτές προβλέπουν αποκατάσταση των αποθεμάτων σίτου διεθνώς.

Μεγαλύτερη αβεβαιότητα χαρακτηρίζει τις εξελίξεις σε ό,τι αφορά τη ζάχαρη και τον καφέ, κυρίως εξαιτίας του καιρικού φαινομένου La Niña που συνιστά διαρκή απειλή για τους παραγωγούς στη Βραζιλία. Η αγορά καφέ έχει ήδη από πέρυσι υποστεί μέγα πλήγμα από τις καταστροφές που προκάλεσαν στις φυτείες αρχικά η ξηρασία και στη συνέχεια ο παγετός. Δεδομένων των κλιματολογικών αβεβαιοτήτων οι τιμές του καφέ θα παραμείνουν αυξημένες, τουλάχιστον έως ότου η αγορά διαμορφώσει κάποια αντίληψη για το πώς θα εξελιχθεί η συγκομιδή καφέ στη Βραζιλία.

Σε γενικές γραμμές οι ειδικοί περιμένουν μια οριακή υποχώρηση των ρίσκων που απειλούν τις αγορές αγροτικών εμπορευμάτων στο σύνολό τους το 2022. Ωστόσο οι τιμές πιθανότατα θα παραμείνουν για μια ακόμα χρονιά σε υψηλότερα από τα συνήθη επίπεδα. Η κύρια παράμετρος, εξάλλου, που απειλεί τον κλάδο στο σύνολό του είναι η κλιματική αλλαγή. Ενα φαινόμενο που με τα σημερινά δεδομένα η αντιμετώπισή του μοιάζει να είναι μακροπρόθεσμη, ίσως και αμφίβολη.

Επιτόκια, δολάριο και Κίνα

Οσοι προβλέπουν μια συλλήβδην υποχώρηση των τιμών των εμπορευμάτων, σημειώνουν ότι αυτές θα συνεχίσουν να βρίσκονται πάνω από τον μέσο όρο μακροπρόθεσμα. Αποδίδουν πτωτικές πιέσεις κατ’ αρχάς στη σφιχτότερη νομισματική πολιτική που είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν το 2022 οι Κεντρικές Τράπεζες. Δεύτερον, σημειώνουν την αναμενόμενη ενίσχυση της ισοτιμίας του δολαρίου τη νέα χρονιά. Καθώς όλα τα εμπορεύματα αποτιμώνται σε δολάρια η εξέλιξη αυτή, εφόσον βέβαια συμβεί, θα πιέσει πτωτικά τις τιμές.

Πολλοί οικονομολόγοι θεωρούν ότι η αγορά ακινήτων της Κίνας θα συνεχίσει να πέφτει – αυτή είναι εξάλλου η πολιτική απόφαση του Πεκίνου, η αποθέρμανση της αγοράς που θα καταστήσει την απόκτηση στέγης εφικτή για τη μεσαία τάξη στη χώρα, διότι σήμερα δεν είναι. Αν υποχωρήσει, όμως, η κατασκευαστική δραστηριότητα και οι τιμές στην τεράστια κινεζική αγορά θα υποχωρήσουν πολλών πρώτων υλών, κυρίως των μετάλλων.