Ανοίγει κι άλλο η ομπρέλα προστασίας – Τα νέα μέτρα στήριξης έναντι της πανδημίας

Δια στόματος του πρωθυπουργού ήρθαν και πάλι οι «αποκαλύψεις» για το σχέδιο προστασίας των εργαζομένων, νοικοκυριών και επαγγελματιών έναντι της συνεχιζόμενης  διπλής κρίσης από το μέτωπο της ακρίβειας και της υγειονομικής κρίσης. Σχεδόν μία εβδομάδα μετά από τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες για το ενεργειακό πακέτο ύψους 400 εκατ. Ευρώ για τον μήνα Ιανουάριο  – και την εξειδίκευση μετέπειτα από το αρμόδιο υπουργείο Ενέργειας – ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεδίπλωσε σε χθεσινοβραδινή του τηλεοπτική συνέντευξη τον βασικό κορμό της κυβερνητικής στρατηγικής. Μεταξύ αυτών είναι η επίσπευση της δεύτερης αύξησης του κατώτατου μισθού στα περίπου 700 ευρώ το 2022, από 663 ευρώ, και την επέκταση της ομπρέλας προστασίας έναντι της πανδημίας, με κύριο συστατικό να δίνεται η δυνατότητα και νέων πλειγησών επιχειρήσεων να εντάξουν σε καθεστώς αναστολής  τους εργαζομένους τους με το επίδομα των 534 ευρώ.

Σήμερα αγορά και εργαζόμενοι αναμένουν τις εξειδικεύσεις από τα αρμόδια υπουργεία, ειδικά ως προς το πλέγμα στήριξης έναντι της πανδημίας. Οι πληροφορίες των προηγουμενων 24ώρων  έβαζαν στο τραπέζι μία σειρά από μέτρα προστασίας -τα οποία είναι αιτήματα από την αγορά – όπως οι αναστολές φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, η επέκταση της αναστολής εργαζομένων σε νέους κλάδους, η χρονική μετάθεση της ένταξης των συσσωρευμένων “πανδημικών” υποχρεώσεων,  οι παρεμβάσεις για μειωμένα ενοίκια αλλά και μέτρα τόνωσης,  στοχευμένα, σε κλάδους και επιχειρήσεις που έχουν αποδεδειγμένα πληγεί. Δεν έχει αποκλειστεί το σενάριο για μεγαλύτερο «κούρεμα» της επιστρεπτέας προκαταβολής ανάλογα με την έκταση των ζημιών επαγγελματιών και επιχειρήσεων. Σήμερα το «κούρεμα» φθάνει το 75% καθώς το 28% των επιχειρήσεων θα επιστρέψουν το 25% της επιστρεπτέας προκαταβολής, το 39% των επιχειρήσεων θα επιστρέψουν το 33,3% και το 33% θα επιστρέψουν το 50%.

Νέα μέτρα αναλόγως των εξελίξεων

Τα όποια μέτρα, σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο, μπουν σε εφαρμογή θα είναι σταδιακά και σε συνάρτηση της διάρκειας των περιορισμών και των απωλειών ώστε να καλυφθεί μέρος της ζημιάς σε πληγέντες κλάδους. Η κυβέρνηση δίνει σήμα πρόσθετης στήριξης για όσο διαρκούν οι κρίσεις, όμως δεν αναμένεται σε καμία περίπτωση η επανάληψη των περσινών πακέτων  με οριζόντιο χαρακτήρα ενώ έχει προαναγγελθεί στήριξη μέσω του ΕΣΠΑ και του κρατικού προϋπολογισμού σε όσους κλάδους καταγραφεί μείωση τζίρου λόγω του Covid.

Τα στοιχεία ως τις 30 Δεκεμβρίου, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, δείχνουν ότι δεν υπήρχε πρόβλημα για την εστίαση αφού ο τζίρος αυξήθηκε κατά 33% σε σχέση με το 2019 και ως εκ τουτου το νέο πακέτο σχεδιάζεται αφού αποτιμηθούν και οι πρώτες εβδομάδες του Ιανουαρίου. και η πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου.  Σημειώνεται ότι το αποθεματικό της κυβέρνησης έναντι του Covid ανέρχεται σε 1 δισ. Ευρώ και αν η πανδημία κλιμακωθεί το οικονομικό επιτελείο θα στραφεί στο υψηλό ταμειακό μαξιλάρι των περίπου 32 δισ ευρώ

Τι προανήγγειλε ο πρωθυπουργός

Μιλώντας χθες βράδυ ο  κ. Μητσοτάκης ( ΑΝΤ1) προανήγγειλε ότι θα ανακοινωθούν νέα μέτρα στήριξης για εργαζόμενους και επιχειρήσεις που επλήγησαν από το νέο κύμα του Covid και διευκρίνισε ότι σε πρώτη φάση οι επιχειρήσεις που έχουν υποστεί απώλειες θα έχουν τη δυνατότητα για δύο εβδομάδες να βάλουν το 25% των εργαζομένων τους σε καθεστώς αναστολής. Σε εξαγγελίες προέβη και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας χθες (Alpha ) ο οποίος ανέφερε ότι από σήμερα 14 Ιανουαρίου, και μέχρι 31 Ιανουαρίου στους κλάδους που έχουν ενταχθεί στο καθεστώς αναστολής συμβάσεων εργασίας για το 100% των εργαζομένων θα προστεθούν θέατρα και παιδότοποι, ενώ για την ίδια περίοδο (14/1-31/1/2022) θα μπορούν να θέσουν σε αναστολή εργασίας το 25% των εργαζομένων τους επιχειρήσεις των κλάδων εστίασης, πολιτισμού, αθλητισμού, γυμναστήρια και ξενοδοχεία.

Επιβεβαιώνοντας πλήρως το ρεπορτάζ του Οικονομικού Ταχυδρόμου ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε επίσης την επίσπευση της διαδικασίας και του χρόνου ισχύος της δεύτερης δόσης αυξήσεων εντός του 2022, ώστε ο νέος μισθός να ισχύσει από 1η Μαΐου και όχι από τον Ιούλιο. Ο πρωθυπουργός δεν αναφέρθηκε στο ύψος του ποσοστού αλλά χαρακτήρισε την δεύτερη δόση της αύξησης ως «σημαντική και πολύ μεγαλύτερη» από την αύξηση του 2% που δόθηκε την 1η Ιανουαρίου 2022. Η αναφορά αυτή συντείνει προς το κυβερνητικό σενάριο που έχει αποκαλύψει ο ΟΤ για επιπλέον αύξηση 6% – πέραν του 2% που ίσχυσε από την 1.1.2022 – και διαμόρφωση του κατώτατου στα 703 ευρώ.

Το ποσό της αύξησης θα εξαρτηθεί από την πορεία των τιμών και από την πορεία του ΑΕΠ, κατά το οποίο προηγούμενο έτος η ανάκαμψη διαμορφώθηκε κοντά στο 8% και το 2022 εκτιμάται να ανέλθει στο 4,5-5%.

Πιέσεις από την ακρίβεια – Σε υψηλά 11 ετών ο πληθωρισμός που ροκανίζει εισοδήματα

Κύριος στόχος της κυβέρνησης είναι να απορροφηθούν οι πιέσεις από τον πληθωρισμό – που βρέθηκε τον Δεκέμβριο στο 5,1% σε υψηλά 11 ετών. Στελέχη της κυβέρνησης σκιαγραφούν εδώ και ημέρες τις προτεραιότητες που δεν είναι στην κατεύθυνση της μείωσης των φόρων στα καύσιμα ή του Φ.Π.Α. στα βασικά είδη πρώτης ανάγκης αλλά στην κατεύθυνση ενίσχυσης του εισοδήματος και λειτουργίας της αγοράς. Οικονομικό και πολιτικό επιτελείο παρακολουθούν το «τσουνάμι» αυξήσεων και διαμηνύουν ότι θα υπάρχουν παρεμβάσεις, ενώ οι εκτιμήσεις δείχνουν αποκλιμάκωση των πιέσεων μετά το τρίτο τρίμηνο του έτους. Σημειώνεται ότι σε ό, τι αφορά την ενέργεια, από τον Σεπτέμβριο μέχρι τώρα, η κυβέρνηση έχει διαθέσει πάνω από 1,3 δισ. ευρώ για τη στήριξη των νοικοκυριών.

Κυβέρνηση και οικονομία αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα το τσουνάμι της ακρίβειας σε βασικά προϊόντα και την πανδημία. Οι επιπτώσεις σε ιδιωτική κατανάλωση και ενδεχομένως στα κρατικά έσοδα να αποτυπωθούν για το διάστημα μετά τα Χριστούγεννα, από τότε δηλαδή που επιβλήθηκαν οι κοινωνικοί  περιορισμοί. ΌΠως έδειξαν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το ράλι των τιμών σε ενέργεια και σε βασικά προϊόντα συνεχίστηκε και τον Δεκέμβριο, “χτυπώντας” το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Πλήττοντας περεταίρω τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς ο πληθωρισμός σκαρφάλωσε τον Δεκέμβριο σε υψηλά 11 ετών, στο 5,1%, έναντι μείωσης 2,3% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2020 με το 2019. Το επόμενο δίμηνο εκτιμάται ανηφορικό με τον δείκτη τιμών κατά τον Ιανουαρίου να προβλέπεται να ανέλθει κοντά στο 6%. Τον μεγαλύτερο, πάντως,  πονοκέφαλο σε αγορά, πολίτες και κυβέρνηση φέρνει το τσουνάμι αυξήσεων στην ενέργεια το οποίο και εκτοξεύει το κόστος σε θέρμανση και ρεύμα.  Όπως μαρτυρούν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ καταγράφεται αύξηση κατά 135% στο φυσικό αέριο σε ένα χρόνο και κατά 34% στο πετρέλαιο θέρμανσης, ενώ ο ηλεκτρισμός έχει ανατιμηθεί κατά 45%. Από την κατηγορία “τρόφιμα” ενδεικτικά το αρνί-κατσίκι αυξήθηκε κατά 19,7%, το ελαιόλαδο κατά 17%, οι πατάτες κατά 14% και τα ζυμαρικά κατά 7,6%. Ως προς την μηνιαία αύξηση, κατά τον μήνα Δεκέμβριο  του 2021, σε σύγκριση με τον Νοέμβριο 2021, ο δείκτης τιμών παρουσίασε αύξηση 0,7% έναντι αύξησης 0,4% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους.

Τι θα κρίνει την αύξηση του κατώτατου μισθού

Σύμφωνα με ρεπορταζ του Ο.Τ το υπουργείο Εργασίας έχει ήδη ετοιμάσει την άμεση εκκίνηση της διαδικασίας και μετά την ανακοίνωση του πρωθυπουργού θα επιταχύνει τις απαραίτητες διαδικασίες. Ταυτόχρονα έχει λάβει θέση υπέρ της διατήρησης των τριετιών, που αποτελούν ένα ακόμη φλέγον θέμα που σχετίζεται με τις αμοιβές. Το υπουργείο θα προχωρήσει άμεσα στην συγκρότηση της τριμελούς επιτροπής συντονισμού της διαβούλευσης, η οποία θα συντονίσει το διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους, τα επιστημονικά ινστιτούτα, το ΚΕΠΕ και την Τράπεζα της Ελλάδος.

Όλες οι ενδείξεις κατατείνουν σε – επιπλέον – αύξηση, τουλάχιστον 6%, πέραν του 2% που ήδη χορηγείται από την 1η Ιανουαρίου του νέου έτους. Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο – αθροιστικά – η αύξηση για το 2022 θα «κινείται» κοντά στην περιοχή της αύξησης του ΑΕΠ, που προσδιορίζεται γύρω στο 8%. Έτσι μετά το 2% η τελική αύξηση του κατώτατου μισθού, αναμένεται να ολοκληρωθεί με επιπλέον 6% το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Στο σενάριο αυτό – που συγκεντρώνει σήμερα τις περισσότερες πιθανότητες – ο κατώτατος μισθός ο οποίος τον Ιανουάριο διαμορφώθηκε στα 663 ευρώ, τον Μάιος θα φθάσει στα 703 ευρώ.