Αισιόδοξος, απαισιόδοξος ή μοιρολάτρης – Εσείς πώς αντιμετωπίζετε την Όμικρον;

Μήπως ήρθε η στιγμή που θα πρέπει να αρχίσουμε σιγά σιγά να αδιαφορούμε και να τα παρατήσουμε; Η παραλλαγή Όμικρον έχει χωρίσει τους ανθρώπους σε τρεις κατηγορίες, στους αισιόδοξους, τους απαισιόδοξους και τους μοιρολάτρες. Οι αισιόδοξοι υποστηρίζουν ότι η παραλλαγή αυτή είναι το «εμβόλιο της φύσης», ένας ήπιος και μεταδοτικός ιός που θα προσβάλει γρήγορα δισεκατομμύρια ανθρώπους, προκαλώντας, έτσι, μια ανοσολογική απόκριση, η οποία θα παρέχει προστασία έναντι πιο θανατηφόρων παραλλαγών, όπως η Δέλτα. Η πανδημία φτάνει στο τέλος της, και η ανθρωπότητα κέρδισε.

Οι απαισιόδοξοι πιστεύουν ότι, παρόλο που η Όμικρον δεν είναι τόσο επικίνδυνη όσο η Δέλτα, καθώς δεν προσβάλλει με τόσο επιθετικό τρόπο τα κύτταρα των πνευμόνων, συνεχίζει να θεωρείται επικίνδυνη. Tα εμβόλια δεν παρέχουν ιδιαίτερη προστασία έναντι της παραλλαγής αυτής, ενώ, παράλληλα, υπάρχουν πολλοί πολίτες που δεν έχουν ακόμη πρόσβαση σε αυτά. Εάν δισεκατομμύρια άνθρωποι ανά τον κόσμο μολυνθούν από τον ιό, τότε τα νοσοκομεία θα «γονατίσουν». Η πανδημία φτάνει στο τέλος της, και ο ιός κέρδισε.

Οι μοιρολάτρες υποστηρίζουν ότι, εάν πιστεύουμε όντως ότι δισεκατομμύρια πολίτες πρόκειται να μολυνθούν, τότε φάτε, πιείτε και χαρείτε. Αν δεν νοσήσατε τα Χριστούγεννα, σίγουρα θα νοσήσετε μέχρι το Πάσχα.

Αυτό που προκαλεί, όμως, σύγχυση είναι ότι, ίσως, και οι τρεις απόψεις είναι σωστές. Η Όμικρον είναι, ταυτόχρονα, ήπια, καταστροφική και αναπόφευκτη.

Η μοιρολατρία είναι ιδιαίτερα κατανοητή. Η Όμικρον φαίνεται να είναι μία από τις πιο μεταδοτικές παραλλαγές μέχρι σήμερα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα πρώτα κρούσματα της παραλλαγής Όμικρον καταγράφηκαν στα τέλη Νοεμβρίου. Μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου, το Γραφείο Εθνικής Στατιστικής εκτίμησε ότι ένας στους 15 κατοίκους της Αγγλίας είχε, πιθανότατα, ήδη μολυνθεί από την Όμικρον. Σε έναν πληθυσμό με υψηλά ποσοστά εμβολιασμού, η παραλλαγή εξαπλώθηκε μέσα σε μόνο έναν μήνα.

Η υψηλή της αυτή μεταδοτικότητα υποδηλώνει ότι η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων θα προσβληθεί από την παραλλαγή Όμικρον, μέσα στους επόμενους μήνες, και είτε νομίζετε ότι θα την περάσετε ήπια είτε όχι, δεν υπάρχει λόγος να κρυφτείτε. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετά τρωτά σημεία στο επιχείρημα των μοιρολατρών. Το σημαντικότερο είναι ότι κανείς δεν ξέρει πραγματικά τι θα συμβεί με αυτόν τον ιό. Ίσως, τελικά, η Όμικρον να μολύνει λιγότερους ανθρώπους από όσους νομίζουμε.

Υπάρχει, ακόμη, η γνωστή ανάγκη να «ισιώσει η καμπύλη». Ακόμα κι αν όλοι κολλήσουν Όμικρον, έχει σημασία για τα νοσοκομεία εάν θα κολλήσουν μέσα σε μήνες και όχι σε εβδομάδες. Παράλληλα, σε όλο τον κόσμο, 30 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων χορηγούνται σε καθημερινή βάση. Είτε πρόκειται για τις δύο πρώτες δόσεις, είτε για τις αναμνηστικές, όλες συμβάλλουν στην άμυνα του οργανισμού. Κάθε μέρα που περνά χωρίς να νοσήσουμε από Όμικρον, ενισχύουμε το «τείχος ανοσίας» μας.

Συνεχίζοντας, έχουμε και τις νέες θεραπείες κατά του κορωνοϊού. Το νέο φάρμακο, Paxlovid, φαίνεται να αποτελεί μια εκπληκτικά αποτελεσματική θεραπεία, αλλά θα χρειαστούν μήνες για να αυξηθεί η παραγωγή του από εκατοντάδες χιλιάδες δόσεις σε εκατοντάδες εκατομμύρια. Εν τω μεταξύ, δεν υπάρχει τίποτα πιο ανόητο από το να χάνουμε χρόνο.

Εντούτοις, υπάρχει ένα μικρό ελάττωμα στην περίπτωση της μοιρολατρίας, αναφέρει ο Τζόσουα Γκανς από τη Σχολή Rotman του Πανεπιστημίου του Τορόντο. Αυτό που υπονοείται στο επιχείρημα των μοιρολατρών είναι ότι θα κολλήσουμε κορωνοϊό μία φορά, είτε τώρα ή αργότερα. «Αν, ωστόσο, λέγαμε κάτι παρόμοιο για τη γρίπη», λέει ο Γκανς, «δεν θα συζητούσαμε εάν θα κολλήσουμε τώρα ή αργότερα. Θα μπορούσαμε εύκολα να κολλήσουμε και τώρα αλλά και αργότερα. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τον κορωνοϊό».

Η γρίπη μεταλλάσσεται συνεχώς, γι’ αυτό και κάνουμε το εμβόλιο κάθε χρόνο. Ωστόσο, η Όμικρον έχει αποδείξει ότι ο κορωνοϊός μπορεί, επίσης, να μεταλλαχθεί με μεγαλύτερη ταχύτητα από ό,τι περιμέναμε. Δεν θα λάβουμε κάποιο βραβείο εάν κολλήσουμε τώρα Όμικρον, εάν η Πι (pi), μια νέα παραλλαγή που, ενδεχομένως, να αποφεύγει την ανοσία, εμφανιστεί ξαφνικά αυτό το καλοκαίρι.

Τι πρέπει να κάνουμε, όμως; Δεν θα κατηγορήσω κανέναν επειδή είναι ιδιαίτερα προσεκτικός, αλλά προσωπικά κλίνω προς το στρατόπεδο των μοιρολατρών. Έχω κάνει την αναμνηστική δόση, γυμνάζομαι, είμαι κάτω των 50 και με τρία παιδιά στο σχολείο, τα οποία υποψιάζομαι ότι θα κολλήσουν Όμικρον αρκετά σύντομα. Και παρόλο που κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι η Όμικρον θα είναι το τελευταίο κύμα της πανδημίας, είναι όντως πολύ πιθανό να είναι.

Τι γίνεται, όμως, εάν η επόμενη παραλλαγή συνδυάζει τη μεταδοτικότητα της Όμικρον με καλύτερη ανοσία στα εμβόλια, ενώ, παράλληλα, θα προκαλεί σοβαρότερη νόσηση; Ο αρχικός ιός Sars ήταν θανατηφόρος στο 10% των περιπτώσεων, κάτι σαν έναν συνδυασμό Sars-Όμικρον που θα μπορούσε να σκοτώσει ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους. Η Όμικρον μπορεί, τελικά, να είναι «το εμβόλιο της φύσης», αλλά μπορεί, επίσης, να είναι η πύλη προς την κόλαση.

Είναι κάτι τέτοιο πιθανό; Όχι. Αλλά είναι πιο πιθανό σήμερα από ό,τι ήταν πριν από δύο μήνες.

Ενώ αρχίζω να χαλαρώνω, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να είναι σε εγρήγορση. Ο Μάρτιν Σάντμπου από τους FT ορθώς υποστήριξε ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να προετοιμάσουν σχέδια έκτακτης ανάγκης, σε περίπτωση που χρειαστούν κι άλλα lockdown, με σαφείς κανόνες και να προσφέρουν καλά σχεδιασμένη οικονομική υποστήριξη σε όσους τομείς επηρεαστούν.

Η σωστή προετοιμασία και σε άλλους τομείς μπορεί να είναι ακόμη πιο σημαντική. Τιμωρήσαμε τη Νότια Αφρική επειδή εντόπισε έγκαιρα την Όμικρον. Αυτό είναι τρελό. Θα έπρεπε να υποστηρίζουμε τα ισχυρά συστήματα ανίχνευσης ιών. Θα έπρεπε, επίσης, να επιταχύνουμε την ανάπτυξη εμβολίων που δρουν κατά όλων των στελεχών κορωνοϊού και να επιδοτούμε την παραγωγή και διανομή των μελλοντικών εμβολίων, ώστε να επιτευχθεί πιο γρήγορα η ανοσία.

Είμαι αισιόδοξος για το 2022. Η Όμικρον μπορεί κάλλιστα να αποτελέσει το τελευταίο κύμα της πανδημίας. Είναι απολύτως κατανοητό το γεγονός ότι οι πολίτες έχουν αρχίσει να χαλαρώνουν. Αυτό που θα ήταν, όμως, ασυγχώρητο, είναι το να επαναπαυθούν οι κυβερνήσεις.