Μεγάλη Παραίτηση – Η πανδημία ως αφορμή για να αλλάξει κάποιος επάγγελμα

Κάποιοι το σκέφθηκαν τον περασμένο Σεπτέμβριο, προτού επελάσει η μετάλλαξη Όμικρον και επαναφέρει την απογοήτευση στον πλανήτη. Περισσότεροι το σκέφθηκαν με την αλλαγή της χρονιάς, όταν αχνοφάνηκε η ελπίδα ότι η Όμικρον μπορεί να σημάνει την αρχή του τέλους της πανδημίας. Πολλοί ήδη το δρομολόγησαν στο πρωτοφανές (κυρίως στις ΗΠΑ) κύμα της «Μεγάλης Παραίτησης». Το γεγονός είναι ότι η υγειονομική κρίση έχει ανατρέψει τις ζωές των ανθρώπων τόσο που δεν είναι λίγοι όσοι σχεδιάζουν σοβαρά να κάνουν ένα καινούργιο ξεκίνημα και να ακολουθήσουν ένα νέο επαγγελματικό προσανατολισμό.

Δεν είναι απλή υπόθεση να τα αλλάξει κανείς όλα στην επαγγελματική του ζωή. Η γαλλική «Le Figaro» σε συνεργασία με ειδικούς επιστήμονες προσπάθησε να κωδικοποιήσει τα ερωτήματα που πρέπει να θέσει στο εαυτό του όποιος σκέπτεται σοβαρά να κάνει το μεγάλο βήμα. Και το πρώτο ερώτημα έχει να κάνει με το πιο αμείλικτο στοιχείο της ζωής του ανθρώπου – εφόσον είναι το μοναδικό έμβιο ον που έχει επίγνωση του θανάτου: με το χρόνο.

Η κατάλληλη ηλικία

«Αν η κατάλληλη ηλικία για να αποφασίσει ένας εργαζόμενος να μετεκπαιδευθεί σε έναν άλλο κλάδο ή σε μια ξεχωριστή ειδίκευση του επαγγέλματός του είναι τα 30 με 45 έτη, δεν μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει κατάλληλη ηλικία για να αλλάξει επάγγελμα», αποφαίνεται μιλώντας στον «Figaro» η Ελέν Πικό, ειδικευμένη επαγγελματίας σε θέματα μετεκπαιδεύσεων και ιδρυτής της μεθόδου «Rêvez Osez Foncez» (Ονειρευτείτε, Τολμήστε, Πραγματοποιείστε). «Πριν από μια δεκαετία ήταν κυρίως οι γυναίκες 33 με 43 ετών που αναζητούσαν ένα νέο ξεκίνημα. Σήμερα είναι όλοι: νέοι 22 ετών ή ακόμα και μεσήλικες λίγο πριν από τη συνταξιοδότησή τους», προσθέτει.

Για την Ελέν Πικό, το ερώτημα της κατάλληλης στιγμής για να κάνει κανείς το αποφασιστικό άλμα απαιτεί χρόνο για να απαντηθεί. Κατά μέσον όρο απαιτεί τουλάχιστον 100 ημέρες σοβαρής σκέψης – «τρισήμιση μήνες», όπως σημειώνει χαρακτηριστικά. Αλλά για τον Λουντοβίκ Ντε Γκρομάρ, συνιδρυτή της ιντερνετικής πλατφόρμας Chance, το στοίχημα είναι να μην παρασυρθεί κανείς από ένα αίσθημα αναβλητικότητας, κάτι το σύνηθες όταν πρόκειται κάποιος να πάρει σημαντικές αποφάσεις για τη ζωή του.

Για να αποφύγει κανείς να αναβάλει διαρκώς για την επαύριο τη μεγάλη απόφαση, θα πρέπει να θέσει στο εαυτό του το εξής ερώτημα: «Τι είναι αυτό που αργότερα θα μου επιτρέψει να αποφασίσω σωστότερα από όσο αν αποφάσιζα σήμερα»;

Συχνά οι άνθρωποι ανακαλύπτουν ότι δεν έχουν κάποιο σπουδαίο λόγο για να περιμένουν. «Κυρίως στην εποχή της πανδημίας που βιώνουμε, το κρίσιμο αυτό ερώτημα αποκτά μεγάλη σημασία. Διότι είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι θα του τύχει μια καλύτερη συγκυρία στη ζωή του για να πάρει τέτοιου είδους αποφάσεις», τονίζει ο Ντε Γκρομάρ.

Την άποψή του συμμερίζεται και η Ελέν Πικό. «Η περίοδος που διανύουμε μοιάζει ιδανική, καθώς πολλά πράγματα αναθεωρούνται, πολλά επανεφευρίσκονται, είναι μια χρονική περίοδος αλλαγής παραδείγματος», παρατηρεί. Και εξηγεί ότι είναι οι εξωτερικές, οι αντικειμενικές συνθήκες ευνοϊκές για μεγάλα επαγγελματικά άλματα, στο μέτρο που οι κυβερνήσεις νομοθετούν κίνητρα και προσπαθούν να δημιουργήσουν ευνοϊκές συνθήκες για να στηρίξουν τη νέα επιχειρηματικότητα.

Τα φιλαράκια

Πώς όμως κάποιος θα κάνει το επαγγελματικό του βήμα να μη μοιάζει σαν ένα βήμα προς το κενό; Ένας καλός φίλος ή ένας μέντορας θα μπορούσε να τον υποστηρίξει στα επαγγελματικά του ανοίγματα; Για τον Λουντοβίκ Ντε Γκρομάρ, «ο επαγγελματικός αναπροσανατολισμός συνιστά μια σύνθετη απόφαση που απαιτεί μια έξωθεν εποπτεία». Απαιτεί δηλαδή έναν τρίτο άνθρωπο, με γνώση του αντικειμένου, που «θα επιτρέψει σ’ αυτόν που θέλει να αλλάξει επάγγελμα να μη πέσει στην παγίδα των προκαταλήψεων και των εσφαλμένων πεποιθήσεων».

«Παρά τις άριστες και ειλικρινείς προθέσεις ενός συντρόφου στη ζωή ή ενός παλιόφιλου, τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις γνώσεις και τη βοήθεια ενός ειδικού», τονίζει ο Ντε Γκρομάρ. Η Ελέν Πικό, αν και δεν διαφωνεί με το ενδεχόμενο να συνεταιριστεί κανείς με ένα έμπιστο άτομο από τον στενό οικογενειακό ή φιλικό του κύκλο, σημειώνει ότι κάτι τέτοιο ίσως έχει σε κάποιες περιπτώσεις και αρνητικό αντίκτυπο. «Είσαι σίγουρος γι’ αυτό που πας να κάνεις; Στην ηλικία σου μάλιστα;…», είναι κάποια από τα ερωτήματα που καλοπροαίρετα θα έθετε κάποιος που αγαπά τον αποτολμούντα το «μεγάλο άλμα» και νοιάζεται γι’ αυτόν.

«Εκείνο που είναι βέβαιο είναι ότι, όταν κάποιος αποφασίζει να τα αλλάξει όλα, καλό θα είναι να κρατά αποστάσεις από άτομα που τον αγαπούν μεν, αλλά παίζουν εν τέλει αρνητικό ρόλο για το εγχείρημά του και του θέτουν διαρκώς άβολες ερωτήσεις που τον αποσυντονίζουν και τον απογοητεύουν», τονίζει η Πικό.

Λύση συμβολαίου ή παραίτηση;

Οι ειδικοί σημειώνουν ότι από νομικής απόψεως οι μισθωτοί θα πρέπει να φροντίζουν ώστε να αποχωρούν με τις καλύτερες δυνατές συνθήκες από τον εργοδότη τους προτού ανοίξουν τα φτερά τους για αλλού. Ο ειδικευμένος σε εργατικά ζητήματα δικηγόρος Ερίκ Ροσμπλάβ σημειώνει ότι πρωταρχικό εν προκειμένω είναι να διασφαλίσει ο αποχωρών το δικαίωμα να εισπράττει επίδομα ανεργίας κατά τη μεταβατική περίοδο αλλαγής εργασίας.

«Μια εικονική απόλυση μπορεί να είναι αμοιβαίως συμφέρουσα και για τον εργαζόμενο και για τον εργοδότη», σημειώνει ο εργατολόγος που πιστεύει ότι, κατά κανόνα η παραίτηση πρέπει να αποφεύγεται, παρά το ότι συνήθως οι εργοδότες προτιμούν την αμοιβαία λύση μιας σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου. Είναι στο χέρι των δύο πλευρών να βρουν την καλύτερη λύση, αλλά η πρωτοβουλία των κινήσεων ανήκει στον απασχολούμενο με σχέση εξηρτημένης εργασίας, διότι αυτός έχει το μεγαλύτερο όφελος.

Το κρίσιμο μεσοδιάστημα

Πώς θα τα βγάλει κανείς οικονομικά το κρίσιμο διάστημα της μεταπήδησης από τη μια επαγγελματική δραστηριότητα στην άλλη; «Αν το προγραμματίσεις σωστά, μπορείς κάλλιστα να επανεκπαιδευτείς για τη μεγάλη αλλαγή και ταυτόχρονα να κερδίζεις τα προς το ζην», διαβεβαιώνει η Ελέν Πικό. Χρειάζεται όμως μέθοδος, όπως συμπληρώνει ο επαγγελματικός σύμβουλος Μπεν Καλφάτ. «Εκείνο που χρειάζεται είναι να φτιάξει κανείς ένα προσωπικό επιχειρηματικό πλάνο», τονίζει.

Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται να υπολογίσει κανείς επί μηνιαίας βάσεως τις δαπάνες και τα έσοδά του και να καταρτίσει ένα σχέδιο, ίσως και πολυετές, εκτιμώντας το μέσο όρο των απολαβών που θα έχει και το χρόνο που θα απαιτηθεί για να βρει ένα σταθερό ρυθμό εργασίας μετά την επανεκπαίδευσή τους στις απαιτήσεις του νέου επαγγέλματος ή της νέας ειδικότητας που θα επιλέξει.

«Το σημαντικό είναι να προσπαθήσει κάποιος να μην αφήσει τίποτα στην τύχη. Και να εκπονήσει δύο σενάρια: ένα ευνοϊκό κι ένα δυσμενές, ώστε να καλύψει και το ενδεχόμενο που, για λόγους που δε θα μπορούσε ίσως ποτέ κανείς να φανταστεί, δεν έρθουν τα πράγματα όπως τα περιμένει», σημειώνει ο Καλφάτ.

Ποιό επάγγελμα να διαλέξεις;

Στο ερώτημα αυτό όλοι ανεξαιρέτως οι ειδικοί δίνουν την ίδια απάντηση: διάλεξε αυτό που ήταν πάντα η κρυφή σου επιθυμία να κάνεις! «Το ρίσκο τού να αποφασίσει κανείς σε σύντομο χρονικό διάστημα ποιο θα είναι το νέο του επάγγελμα, είναι να καταλήξει να μεταπηδά από τη μια δουλειά στην άλλη», προειδοποιεί η Ελέν Πικό. Πεποίθηση της επαγγελματικής συμβούλου είναι ότι ουσιώδες είναι να εστιάσει την προσοχή του κάποιος στο «επάγγελμα» και όχι στη «δουλειά» που θέλει να κάνει.

«Ας σταματήσουμε επιτέλους να μετράμε τις δεξιότητές μας. Δεν χρειάζεται σε ένα αναπροσανατολισμό του επαγγελματικού μας βίου να δίνουμε τόσο μεγάλη σημασία στα τελέντα και τις γνώσεις που ήδη έχουμε αναπτύξει ως τώρα, όσο στις βαθύτερες επιθυμίες μας, σ’ αυτά που μας παθιάζουν», τονίζει. Και ο Λουντοβίκ Ντε Γκρομάρ συμφωνεί ότι θα πρέπει να έχει κανείς μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση του επαγγελματικού του αναπροσανατολισμού.

Για τον Ντε Γκρομάρ η επιλογή του επαγγέλματος δεν είναι τίποτα περισσότερο από μία εκ των τεσσάρων διαστάσεων της απασχόλησης, που ορίζεται επίσης από τον απώτερο σκοπό που έχει κάποιος στη ζωή του, από το εργασιακό περιβάλλον που τον ικανοποιεί και από την ιδιαίτερη καθημερινότητα που θα αποκτήσει εάν εν τέλει επιλέξει αυτή τη δραστηριότητα (τρόπος ζωής, γεωγραφικός χώρος απασχόλησης και ωράριο).

Υπό την έννοια αυτή, θα μπορούσε κανείς κάλλιστα να μπει στην αναζωογόνο διαδικασία της επαγγελματικής κατάρτισης και επανεκπαίδευσης δίχως να αλλάξει επάγγελμα. «Στη Chance ο τύπος αυτός των εργασιακών αλλαγών και επαναπροσδιορισμών του επαγγελματικού βίου αφορά το 40% των πελατών μας», αποκαλύπτει ο Ντε Γκρομάρ.