Μετρό Θεσσαλονίκης – «Πράσινο φως» από ΣτΕ για συνέχιση εργασιών στη Βενιζέλου

Ως επιτρεπτή κρίθηκε από το ΣτΕ η συνέχιση της προσωρινής απομάκρυνσης των αρχαιοτήτων από τον σταθμό Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης. Μετά τις αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου που άνοιξαν το περασμένο καλοκαίρι τον δρόμο για την απόσπαση κι επανατοποθέτηση των ευρημάτων, με την 6/2022 απόφασή της η Επιτροπή Αναστολών απέρριψε την αίτηση περί αναστολής της απομάκρυνσης.

Η προσπάθεια να μπει «στοπ» μέσω προσφυγών στη μέθοδο της απόσπασης κι επανατοποθέτησης των αρχαίων συνεχίζεται από τους πολέμιους που έχουν διαμηνύσει ότι δεν προτίθενται να σταματήσουν. Τα χρονικά περιθώριο βεβαίως είναι εξαιρετικά στενά, δεδομένου ότι η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι το μετρό θα ολοκληρωθεί με τον σταθμό Βενιζέλου στα τέλη του 2023.

Όπως επισημαίνεται στο κείμενο της απόφασης, η Επιτροπή Αναστολών του ΣτΕ, εξέτασε τους ισχυρισμούς όσων προσέφυγαν περί ανεπανόρθωτης βλάβης των αρχαιοτήτων, χωρίς αυτή να συναρτάται με τη βασιμότητα της αιτήσεως ακυρώσεως. Έκρινε δε ότι «η βλάβη αυτή δεν πιθανολογείται, ακριβώς διότι η σχετική μελέτη έχει ήδη τροποποιηθεί όπως υπέδειξαν οι αρχαιολογικές υπηρεσίες, πριν από τη σχετική θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, εξειδικεύεται συνεχώς σε επίπεδο κάθε αρχαιολογικής ενότητας ξεχωριστά, προβλέπεται δε η σύνταξη και συμπληρωματικών μελετών για την έδραση και ανάδειξη των αρχαιοτήτων, πριν από την επανατοποθέτησή τους στον σταθμό, μετά την κατασκευή του».

Σημειώνεται δε πως με την κύρια προσφυγή, επί της οποίας αναμένεται η απόφαση, «οι ενδιαφερόμενοι αμφισβητούν τη νομιμότητα της υπουργικής απόφασης που ενέκρινε τη σχετική μελέτη, υποστηρίζοντας ότι αυτή μη νομίμως εκπονήθηκε από ιδιωτικό μελετητικό σχήμα χωρίς να τηρηθούν οι, κατά τους ίδιους, εφαρμοστέες σχετικές διατάξεις, καθώς και ότι η μελέτη που εγκρίθηκε με την προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση, δεν αποτελεί “οριστική μελέτη εφαρμογής”, όπως ορίζει, μεταξύ άλλων, προηγούμενη απόφαση της ίδιας υπουργού».

Τι υποστηρίζουν οι προσφεύγοντες φορείς της πόλης

Ειδικότερα, οι προσφεύγοντες φορείς της πόλεις, μεταξύ των οποίων ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος, η Κίνηση Πολιτών Θεσσαλονίκης κ.ά., υποστηρίζουν στην προσφυγή τους ότι η μη οριστικότητα της μελέτης αποδεικνύεται από το γεγονός ότι η εγκριτική υπουργική απόφαση εκδόθηκε υπό πλήθος όρων, που αναφέρονται, μεταξύ άλλων, και στην εκπόνηση συμπληρωματικών μελετών, καθώς και από το ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου εγκρίνουν, τελικά, επιμέρους μελέτες για κάθε αρχαιολογική ενότητα ξεχωριστά, πριν αυτή απομακρυνθεί.

Εν προκειμένω, η Επιτροπή Αναστολών του ΣτΕ έκρινε ότι η βασιμότητα των λόγων ακυρώσεως ούτε αποκλείεται, ώστε η αίτηση να απορριφθεί για αυτόν τον λόγο, ούτε όμως είναι προφανής, ώστε να διαταχθεί η αναστολή για τον ίδιο λόγο. Κατόπιν δε εξέτασε, όπως περιγράφεται παραπάνω, το επιχείρημα περί ανεπανόρθωτης βλάβης.

Όπως προκύπτει και από την απόφαση, ανάλογες μεταφορές έχουν γίνει και κατά το παρελθόν, όπως αυτή που αφορά σε τμήμα των ίδιων αρχαιοτήτων του σταθμού Βενιζέλου, που έχει ήδη μεταφερθεί κατ’ εφαρμογή υπουργικής απόφασης του έτους 2017, η νομιμότητα της οποίας δεν έχει αμφισβητηθεί.

Σημειώνεται ότι με σχετική Υπουργική Απόφαση έχει αποφασιστεί, ακόμη, η διατήρηση των αρχαιοτήτων μετά την απόσπασή τους σε άλλο χώρο μέχρι την κατασκευή του σταθμού, οπότε και θα επανατοποθετηθούν εκεί.